FIZIKA DARSLARIDA O'QITISHNING ZAMONAVIY USULLARI
Muhimligi: Maqolada axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanishga asoslangan zamonaviy o‘qitish usullari muhokama qilinadi.
Kalit so'zlar: laboratoriya ishi usuli, amaliy ish usuli.
Hozirgi bosqichda ta’lim tizimi oldida turgan ko‘plab vazifalarni axborotlashtirishning zamonaviy usul va vositalaridan foydalanmasdan amalga oshirish mumkin emas. Talabalar o‘rtasida o‘tkazilgan so‘rov shuni ko‘rsatdiki, o‘qituvchi axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanishga asoslangan turli xil zamonaviy o‘qitish usullarini qo‘llasa, har qanday fanga qiziqish ortadi. Shuning uchun informatika darslarini o‘quv siklining boshqa fanlari bilan integratsiyalash zarurati tug‘iladi [1, p. 45].
Bu yerda zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish, fanlarni ta’limga integratsiyalash uchun keng imkoniyatlar yaratilgan.
Laboratoriya ishi metodi talabalar uchun tajribalar, tajribalar, hodisalar, jarayonlarni texnik vositalardan foydalangan holda kuzatishda qo'llaniladi. U nazariy bilimlarni doimiy ravishda o'zlashtirish, ko'nikma va malakalarni egallash uchun qo'llaniladi, o'quvchilarni fan tomonidan ilgari olingan bilimlarni "o'zlashtirish" jarayonlariga bevosita jalb qilishni ta'minlaydi.
Ushbu usul tadqiqot o'tkazishga tayyorgarlik bosqichida ham, uni amalga oshirish jarayonida ham harakatlar faolligini rag'batlantiradi. Bu talabalarga ishtirokchilar, doimiy tajriba, eksperiment, tadqiqot yaratuvchisi sifatida his qilish imkoniyatini beradi; o'quv predmetiga bo'lgan munosabatini uyg'unlashtirish, o'rganilayotgan hodisalar haqida dialektik g'oyalarni shakllantirish, ularni tahlil qilishga turli nuqtai nazardan yondashish, tadqiqot o'tkazishning boshqa, ehtimol noan'anaviy usullarini aniqlash.
Informatika darslarida “Elektron jadvallar” mavzusini o’rganishda yuqori sinf o’quvchilari nafaqat ushbu dasturdan foydalanishni, balki fizika darslarida bajarilgan laboratoriya ishlari ma’lumotlaridan foydalangan holda grafiklar tuzishni, formulalardan foydalanishni, mavzuli testlar tuzishni o’rganadilar. Bu yerda esa fizika va informatika o‘qituvchilarining yaqin hamkorligi yo‘lga qo‘yilgan. Kompyuter olimi bolalarga MSExel muhitida ishlashni o'rgatadi, ular testlar yaratishda amaliy tajribaga ega bo'ladilar va sinfdoshlari yoki boshlang'ich sinf o'quvchilari yaratgan mahsulotlar bo'yicha sinovdan o'tkazilganda o'z ishining natijasini ko'radilar. Bundan tashqari, o'qituvchi - fan talabasi g'alaba qozonadi - metodik cho'chqachilik banki to'ldiriladi.
Laboratoriya ishi tajribasi, olingan bilim, ko'nikma va malakalarga asoslanib, amaliy ish uslubi o'zlashtirilgan bilimlarni chuqurlashtirish, mustahkamlash va konkretlashtirishni ta'minlaydi. Nazariy pozitsiyalarni ilmiy tahlil qilish usullarini shakllantirib, o'quv jarayoni va hayotda nazariya va amaliyotning aloqasini mustahkamlaydi. U maktab o'quvchilarini o'quv ishlari, ishlab chiqarish faoliyati uchun zarur bo'lgan murakkab, yaxlit ko'nikma va ko'nikmalar bilan qurollantiradi [2, p. 25].
Amaliy ish eksperimental dizayn xarakteriga ega bo'lishi mumkin, masalan, o'quv qurollarining operatsion modellarini, talabaning bilim faolligini rag'batlantiradigan kompyuter dasturlarini ishlab chiqarish. Bunday ish tajribasi ixtisoslashtirilgan sinflarga xosdir.
11-sinf informatika kursida “Modellashtirish” mavzusini o‘rganishda o‘quvchilarga fizik hodisaning kompyuter modelini qurish bo‘yicha ijodiy topshiriq berish mumkin. Fizika o'qituvchisi mavzularni taklif qiladi, maslahat beradi, bolaning nazariy bazasini to'ldiradi, informatika o'qituvchisi esa fizik hodisa modelining elektron loyihasini amalga oshirishga va Internetda ma'lumot izlashga yordam beradi.
Amaliy ish uslubining samaradorligi o'qituvchining dars mavzusining maqsad va vazifalariga mos kela olishi, amaliy vazifalarni o'z tarkibiga oqilona "yozish", talabalarni ishni bajarishga (guruhlarda ishlarni bajarishda topshiriqlarni taqsimlash) tashkil etish qobiliyatidan kelib chiqadi. ).
Integratsiyalashgan ta'lim fanlararo aloqalarni va fanlar chorrahasida qo'llaniladigan tabiatshunoslik tadqiqot usulini eng samarali ko'rsatishga imkon beradi. Fizika, informatika fanlarini o`qitish jarayonida o`quvchilarning tafakkurini rivojlantirish uchun optimal sharoit yaratadi. O`quvchilarning ushbu fanlarga bo`lgan qiziqishini oshiradi va rivojlantiradi [3, b. 133]. Ma'lum bo'lgan vaziyatga yangi yondashuvlar, muammoni hal qilishning nostandart usullari, ushbu muammoning echimini tanlash qobiliyati fikrlashning moslashuvchanligini rivojlantirishga yordam beradi, fikrlashning o'ziga xosligini rivojlantiradi. Qarorlarni taqqoslash faollikni, tanqidiylikni, fikrlashni tashkil qilishni rivojlantiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |