Muhandislik -geologik tadqiqotlar

qo’shimcha gorizontallar deyiladi. Yarim gorizontallar xaritada punktir chiziqlar 
bilan  belgilanadi.  Ba’zan  kesim  balandligining  to’rtdan  biriga  teng  bo’lagan  va 
yordamchi gorizontal deb ataladigan gorizontal chizilishi ham mumkin. 
Topografik  xaritalarda  ayrim  gorizontallar  va  o’ziga  xos  nuqtalarning 
baholanishi  yozilib  qo’yiladi.  Baho  -  nuqtaning  mutlaq  balandligini  ifodalovchi 
raqamlardan  iborat.  MDH  davlatlarida  Baltika  dengizi  sathi    boshlang’ich  yuza 
deb qabul qilingan. 
Topografik xaritalarda  joy  tafsilotlari maxsus shartli belgilar bilan 
quyidagi guruhlarga  bo’linib  ko’rsatiladi: 
1. Relyef; 
2. Gidrografiya;  
3. O’simlik va tuproq-grunt qoplami; 
4. Aholi  yashaydigan  punktlar,  sanoat,  qishloq  xo’jalik  korxonalari  va 
ijtimoiy - iqtisodiy obyektlar; 
5. Chegaralar; 
6. Oriyentir  bo’la  oladigan ayrim obyektlar. 

---

26 
 
Topografik  xaritalarda  joy  relyefi  gorizontallar  bilan,  qolgan  barcha 
tafsilotlar shartli belgilar bilan tasvirlanadi. 
 
  Topografik shartli belgilar xususiyatlari hamda vazifalariga qarab: 
1. Masshtabli(konturli);  
2. Masshtabsiz; 
3. Tushuntiruvchi  shartli  belgilarga bo’linadi.