Muhammad Al-Xorazmiy Nomidagi Toshkent Axbotot Texnologiyalari Universiteti Axborot Xavfsizligi fakulteti Kriptograiya 1 fanidan

An'anaviy kriptografiya algoritmlarining qiyosiy tahlili


An'anaviy algoritmlar kriptografiya jarayoniga erishish uchun ishlatiladigan mavjud protseduralardir. Ushbu algoritmlar dasturda qo'llanilishidan oldin yaxshi sinovdan o'tkaziladi. Har bir algoritm turli shartlarda bir-biridan farq qiladi. Sinov natijalariga ko'ra, quyidagi jadval (1-jadval) tartibga solish, asosiy o'lchamlar, turlar soni va shifr turiga asoslangan holda olinadi.
1-jadval. Simmetrik kalit algoritmlarini solishtirish

Method	tartibga solish	Roundlar soni	Kalit uzunligi	Turi
DEC	Balanslangan Fiestel-Tarmoq	16	56	Block
3DEC	Fiestal-tarmoq	48	112, 168	Block
RC2	Og’ir-manba Fiestal-tarmoq	18	40 dan 1024 gacha	Block
RC4	Nil	256	40 to 2048	Oqimli
AES	O'rin almashish tarmog'i	10, 12, 14	128, 192, 256	Block
BLOWFISH	Fiestal tarmoq	16	32 to 448	Block
SKIPJACK	balanslanmagan fiestal-tarmoq	32	80	Block

flv va bmp fayl turlari uchun shifrlash vaqti (millisekundlar)


Har bir fayl turi va hajmiga qarab shifrlash uchun o'z vaqtini oladi. Eng keng tarqalgan fayl turlari BMP va FLV ishlatiladi. Har bir algoritm har xil tezlikda ishlaydi, chunki ular manba xabarni shifrlashda turlar soni bilan farq qiladi. Quyidagi jadval (2-jadval) ma'lum bir fayl uchun olingan vaqtni ma'lum bir algoritm orqali tahlil qilish natijasida olingan.

Fayl Turi

Shifirlash vaqti Millisekundda



Ushbu turdagi metodologiya shifrlash va shifrni ochish kun tartibini qondirish uchun juft kalitlarni talab qiladi. Kalit juftligi odatda matematik jihatdan bir-biri bilan bog'liq. Bitta kalit shifrlanganda, ikkinchisidan faqat matnni ochish uchun foydalanish mumkin. Asimmetrik kalitli kriptografiya uchun ishlatiladigan turli xil algoritmlar quyida qisqacha tushuntiriladi.


Rivest-Shamir-Adleman (RSA): Umumiy formula (d, e), bu erda d shaxsiy kalitni bildiradi va e ochiq kalitni anglatadi. Shifrlash ham, shifrni ochish ham bir xil funktsiyadan foydalanadi. Bu juda xavfsiz, chunki ochiq kalit va moduldan shaxsiy kalitni ishlab chiqarish qiyin. Hujumchilar e ning teskarisini hisoblashni qiyin deb bilishadi. Kalitni yaratishning murakkabligi yuqori. Kriptografiya jarayoni juda sekin. U faktorizatsiya usuliga ekvivalent ekanligi tekshirilmagan va katta sonlarni faktorlarga ajratish zerikarli. Kalit uzunligi 1024 bitdan katta bo'lishi kerak.