Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnolologiyalar universiteti

Dasturiy uzilishlar

INT n ko’rsatmasi (n – uzilish nomeri) yordamida istalgan 0..255 nomerli uzilishni xosil qilish mumkin. Bunday uzilishlar dasturiy deb nomlaniladi. Bayroq registrining IF biti holati dasturiy uzilishlarini yaratish imkoniyatiga ta’sir qilmaydi.

Mashina tilidagi buyruqlarning umum formatlari va turlari

Uzilish tizimining maqsadi – EHM ichki va tashqi hodisalarga bo’lgan munosabatidir.
Uzilish maxsus operatsiyalarni tashkil etish bilan ta’minlangan.

Uzilish operatsiyasi – joriy dasturning bajarilishini tugatish va protsessorni xosil bo’lgan uzilish sababiga xizmat qiluvchi dasturning bajarilishiga o’tishidir.

Uzilishga xizmat ko’rsatilgandan so’ng, to’xtatilgan dastur to’xtatilgan joyidan boshlab davom etishi kerak.
Buning uchun dastur to’xtatilayotda, uni qayta tiklash uchun zarur bo’lgan barcha ma’lumotlarni saqlash kerak (protsessor holati).
Bunday ma’lumotlarni jarayonning holat vektori deb atash qabul qilingan. U protsessorning holati to’g’risidagi ma’lumotlarni o’z ichiga oladi – ya’ni, protsessorning so’z holati, oxirgi buyruqlar natija belgilari – maxsus belgilar registrida (BR) saqlanayotgan bayroqlar, hamda umumishlov registrlarida (UIR) saqlanayotgan jarayon o’zgaruvchilar qiymatlari. Jarayon holati vektorini saqlash uchun odatda stek sifatida tashkil etilgan TX ning maxsus sohasidan foydaniladi.
Uzilishlar operatsiyasi EHM apparati tomonidan tashkil etiladi va quyidagi harakatlarni bajarishga yig’ilgan:

• 
  Joriy dastur bajarilishi to’xtatiladi. Uzilish, qoida bo’yicha, dasturning joriy buyrug’I tugagandan keyin amalga oshiriladi.
  
•