Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti fizika 715-21-guruh talabasi

Konservativ kuchlar

O’zaro ta’sirlashuvchi jismlarning markazlarini tutashtiruvchi chiziq bo’ylab yo’nalgan kuchlar markaziy kuchlar deyiladi.Istalgan markaziy kuchlar konservativ kuchlar hisoblanadi va potensial energiyaga ega bo’ladi.

Bajaradigan ishi harakat trayektoriyasiga bog’liq bo’lmagan kuchlar konservativ kuchlar deyiladi.

Butun olam tortishish kuchi konservativ kuchlarga misol bo’la oladi.

Tabiatdagi kuchlar

Og’irlik kuchi

Yerning tortish kuchi ta’sirida hosil bo’ladigan kuch og’irlik kuchi deyiladi va bu kuch jismlarning erkin tushish tezlanishiga bog’liqdir.Shuning uchun bu kuchni jismlarning erkin tushish tezlanishi ta’sirida paydo bo’luvchi kuch ham deyiladi.

F=mg

Yerning ixtiyoriy qismida, u qutb bo’ladimi yoki ekvator, og’irlik kuchi Yerning markazi tomonga yo’nalgan bo’ladi.

Ishqalanish kuchi

 

Jismning boshqa jism sirtida sirpanishiga qarshilik ko’rsatadigan kuch bo’lib, jismning sirtiga normal bo’yicha bergan bosim kuchiga tengdir.