179. Shiftga arqonda osib qo‘yilgan tosh shiftdan h=1.25 m bo‘lgan masofadagi aylana bo‘ylab harakatlanmoqda. Toshning aylanish davri topilsin?
180. Massasi m=10 kg bo‘lgan va ipda vagon shipiga osib qo‘yilgan shar vertikaldan α=45o burchakka og‘ishi uchun, egrilik radiusi R=98 m bo‘lgan yo‘lda harakatlanayotgan vagon qanday tezlikka ega bo‘lishi kerak? Ipning tarangligi bunda qanday bo‘ladi?
181. Trayektoriya egriligi radiusi R=400 m va tezligi υ=120 km/h bo‘lgan samolyot pikirovkadan chiqish momentida asos yuzasi s=1 m2 balandligi 0.8 m gacha benzin bilan to‘ldirilgan bakning tubiga qanday bosim ta’sir etadi?
182. Vertikal o‘qda gorizontal shtanga o‘rnatilgan. Bu shtanga bo‘ylab hech qanday ishqalanishsiz bir-biriga uzunligi l bo‘lgan ip bilan bog‘langan va massalari m1 va m2 bo‘lgan ikki yuk siljishi mumkin. Sistema ω burchakli tezlik bilan aylana oladi. Muvozanat holatda bo‘la turib yuklar o‘qdan qanday masofada joylashadilar? Ipning taranglik kuchi T qanday bo‘ladi?
183. Qiyalik burchagi α bo‘lgan qiya tekislik chetida jism yotibdi. Tekislik ω burchakli tezlik bilan vertikal o‘q atrofida bir tekis aylanmoqda. Jismdan tekislikni aylanish o‘qigacha bo‘lgan masofa R ga teng. Aylanayotgan qiya tekislik ustida jism turib qolishi uchun eng kichik ishqalanish koffitsiyenti μ ni toping?
184. Agar υ=90 km/h tezlik bilan harakatlanayotgan avtomobilni aylana yoyi ko‘rinishiga ega bo‘lgan qavariq ko‘prikni eng yuqori nuqtasida ko‘rsatayotgan bosimi ikki barobar kamaygan bo‘lsa, ko‘prikning egrilik radiusi topilsin?
185. Velosipedchining og‘ish burchagi 60o va tezligi υ=25 km/h bo‘lsa, u qanday radiusli aylana bo‘ylab harakatalana oladi?
186. Mototsiklchi gorizontal yo‘lda υ=72 km/h tezlik bilan harakatlanib buriladi, bunda egrilik radiusi 100 m ga teng. Mototsiklchi yiqilib ketmasligi uchun qanchaga og‘ishi kerak?
187. Ip bilan bog‘langan ikki jism tekis gorizontal tekslikda bir xil burchakli tezliklar bilan harakatlanishi uchun ularni massalarini nisbati qanday bo‘lishi kerak? Aylanish o‘qi bog‘lanish ipini 1:3 nisbatda bo‘ladi.
188. Rezinkali shnurga bog‘achi m massali tosh gorizontal tekislikda n chastota bilan aylanmoqda. Shnur vertikal bilan α burchak hosil qiladi. Cho‘zilmagan shnurning uzunligi lo ni toping, agar uning uzunligini l gacha cho‘zish uchun F kuch talab etilsachi?
189. Chelakdan suv to‘kilmasligi uchun uning vertikal tekislikda qanday minimal burchakli tezlik bilan aylantirish zarur? Suv sirtidan aylanish markazigacha bo‘lgan masofa l ga teng.
190. Devorining og‘ish burchagi α=60o diametri =20 cm va shakli kengayib kesik konus bo‘lgan idish vertikal o‘q atrofida aylanmoqda. Idishning tubida joylashgan sharcha idish qanday burchakli tezlik bilan aylantirilganda undan chiqib ketadi? Ishqalanish e’tiborga olinmasin.
191. Radiusi R=2 m bo‘lgan sfera 30 ayl/min, tezlik bilan o‘z simmetriya o‘qi atrofida tekis aylanmoqda. Sfera ichida massasi m=0.2 kg bo‘lgan sharcha joylashgan. Sharchani sferaga nisbatan muvozanat holatiga mos keluvchi h balandlik va shu holatda sferaning reaksiyasi N topilsin?
192. Egrilik radiusi R=2 m bo‘lgan va gorizontal tekislikda joylashgan trubadan suv oqmoqda. Suvning trubani yon sirtiga ko‘rsatuvchi bosimini toping? Trubaning diametri d=20 cm. trubaning ko‘ndalang kesim yuzasidan har soatda m=30 t suv oqadi.
193. Suyuqlik solingan idish vertikal o‘q atrofida n=2 1/s chastota bilan aylanmoqda. Suyuqlik sirti voronka ko‘rinishiga ega. Aylanish o‘qidan r=5 cm da joylashgan nuqtalarda suyuqlik sirtining og‘ish burchagi topilsin?
194. Akrobat mototsiklda radiusi r=4 m bo‘lgan "o‘lik sirtmog‘i" ni bajarmoqda. Sirtmoqning eng yuqori nuqtasini akrobat qanday eng kichik tezlik bilan o‘tganda u yiqilib ketmaydi?
195. Massasi m=30 t bo‘lgan reaktiv samolyot υ=1800 km/h tezlik bilan ekvator bo‘ylab G‘arbdan Sharqqa tomon uchmoqda. Agar samolyot shu tezlik bilan Sharqdan G‘arbga qarab uchsa, ko‘tarish kuchi qanchaga o‘zgaradi?
196. Diametri =12 m burchak tezligi ω=4.04 rad/s bo‘lgan sentrifugada gorizontal tekislikda aylanayotgan kosmonavt qanday ortiqcha yukni sezadi?
197. Quritish mashinaning radiusi R=30 cm bo‘lgan barabani vertikal o‘q atrofida aylanmoqda. Agar massasi m=200 g bo‘lgan mato baraban devoriga F=950 N kuch bilan bosayotgan bo‘lsa u qanday chastota bilan aylanmoqda?
198. Biror bir planetaning ekvatorida qutbiga nisbatan jismlar ikki barobar kichik og‘irlikka ega. Planeta moddasining zichligi ρ=3·103 kg/m3. Planetaning o‘z o‘qi atrofidagi aylanish davrini aniqlang?
