|
4
|
*
|
|
vazifalarni bajaradigan dastur. Misollar: MS Access, Foxpro, Clipper,
|
|
Paradox,
|
|
Oracle va boshqalar.
|
|
- Taqdimotga o'tish - har xil mavzuda ishlash va taqdimotni
|
|
o'zgartirish, har doim
|
|
dars, rasm, audio, Video va multimediyadagi tadbiq etish imkoniyatlari-
|
|
riga ega bo'lgan dastur. Misollar: MS PowerPoint, Macromedia direktori
|
|
va hokazo
|
|
hayvonot bog'i.
|
|
- Grafik muharir - rastrli, vektorli va boshqa grafikani ishga tushirish,
|
|
tahrirlash, ish-
|
|
lov berish kabi vazifalarini bajaradigan dastur. Misollar: Adobe
|
|
Photoshop, Corel
|
|
Draw, Macromedia Flash, Macromedia FreeHand, Adobe Illustrator, 3D
|
|
Studio
|
|
Maks, Mayya va hokazo.
|
|
- Multimediya dasturlari - mazkur dasturlar uchun har xil turdagi
|
|
multimedia ax-
|
|
borot fayllarini (audio, Video va hokazo) ochish va ijro etish va ular
|
|
ustidan
|
|
har xil amallarni imkoniyat imkoniyatini yaratuvchi dasturlar. Misollar:
|
|
Ovoz
|
|
Forge, Cakewalk, WinAmp, Windows Media Player, DivX Player va
|
|
boshqalar.
|
|
- Antivirus - kompyuterni viruslardan saqlash va himoyalash, qattiq
|
|
disk, media
|
|
vositalarni virusga o'rnatish va davolash vazifalarini bajarish uchun
|
|
dastur. Misollar:
|
|
*
|
Norton antivirusi, NOD32, MacAfee antivirusi, Panda antivirusi, DrWeb, antivirus-
rus Kasperskogo va boshqalar.
Arxivator - kompyuterdagi mavjud ixcham shaklga keltirish, har xil
ar-
xivga o'tish, olish, yangilash kabi vazifalarini bajarish haqidagi dastur. Misol-
Ular: ARJ, RAR, ZIP, WinZip, WinAce, WinRAR va hokazo.
Fayl menejerlari - fayl va kataloglar (katalog, direktori) ustidan bir qator amallarni
10.2
MS Access MBBTda ishlash texnologiyasi. So'rovlar va SQL - so'rovlar tili
Microsoft Office ning o'zbek tilidagi varianti yo'qligi, uning faqat ingliz va rus tilida
yaratilgan lahjalaridangina foydalanish imkoniyatiga ega ekanligimiz dan mazkur fikrlar
Microsoft Access ning ruscha lahjasiga tayanib yozilgan. Microsof t Access dasturi ham relatsion modellar asosiga qurilgan bo'lib, u nda tashkil qilinadigan MBlar jadval ko'rinishida aks etadi. Bunday jadvaldagi ustunlar maydon deb, satrlar esa yozuv deb ataladi.
Maydon - ma'lumotlarni tashkil etishning oddiy birligi bo'lib, ma' lumotning alohida,
bo'linmas birligiga egaligi rekvizitga mos keladi. Yozuv-
mantiqiy bog'langan rekvizitlarga mos keluvchi maydonlar yig'indis idir.
|
1
|
|
Yozuvning tuzilishi o'z tarkibiga mos har bir oddiy ma'lumotga ega ma
|
|
ydonlar tarkibi va ketma-
|
|
ketligi bilan belgilanadi.
|
|
Demak, maydon MBning asosiy tuzilmali elementi bo'lib quyidagi
|
|
parametrlar bilan
|
|
ifodalanadi:
|
|
-uzunligi (belgi va simvollarda ifodalanib baytlarda o'lchanadi),
|
|
- nomi (maydonning o'ziga xos alohida xususiyati),
|
|
- подпись- imzo (ustun sarlavhasi haqida ma'lumot).
|
|
Maydonlar xususiyatiga va tarkibiga qarab quyidagi turlarga bo'linadi:
|
|
1. Matnli maydon.
|
|
2. Sonli maydon.
|
|
3. Vaqt va sanani ifodalovchi maydon.
|
|
4. Mantiqiy maydon (1
|
|
0; Ha yoki yo'q; rost yoki yolg'on kabi mantiqiy birliklar bilan
|
|
ifodalanadi).
|
|
5. Pul birliklarida ifodalangan maydon (raqamlar pul birliklari bi
|
|
lan birgalikda ifodalanadi)
|
|
6. OLE maydoni (shakl, tasvir, rasm, musiqiy kliplar va видeoyoz
|
|
uvlar shaklida
|
|
ifodalanadi)
|
|
7. MEMO maydoni- matn uzunligi 256 simvoldan uzun bo'lgan
|
|
maydonda faqat
|
|
*
|
|
*
|
|
matnning qayerdaligini ifodalovchi ko'rsatkich turadi. Bu holda har bir
|
|
maydonda 65 535 simvol
|
|
saqlanishi mumkin.
|
|
8. Cчетчик (sanovchi) maydoni - maydonda turgan ifoda avtoma
|
|
tik ravishda sanalib
|
|
o'zgaradi.
|
|
Endi, keng foydalanuvchilar ommasi uchun mo'ljallangan va eng qulay
|
|
bo'lgan relatsion
|
|
MBni tashkil qilish haqida biroz to'xtalib o'tamiz.
|
|
MBBT MS Access
|
|
MBBT Access ning barcha vazifalari va imkoniyatlarini o'rganib
|
|
uni ishlatish
|
|
texnologiyasi bilan tanishib chiqamiz, hamda
|
|
olib boriladigan amaliy mashg'ulotlarni shu
|
|
MBBT da tashkil etishni tavsiya qilamiz. Buning uchun
|
|
avvalo Microsoft Access bajaradigan
|
|
vazifalari, uning darchasi va ish yurituvchi asosiy obyektlari
|
|
bilan yaqindan tanishishga o'tamiz.
|
|
Microsoft Access ish darchasi
|
|
Microsoft Office tarkibidagi Microsoft Access piktogrammasi ustida «s
|
|
ichqoncha» chap
|
|
tugmasini 2 marta bossak, ekranda Access darchasi paydo bo'ladi:
|
|
Darchaning birinchi satrida MBBT nomi Microsoft Access deb ifodalan
|
|
gan, 2-nchi satrda
|
|
esa tavsiyanoma punktlari:
|
|
*
|
|
1
|
|
Файл Правка Вид Вставка Формат Записи Сервис Окно ?
|
|
- Uchinchi satrida Standart paneli piktogrammalari joylashgan. Dar
|
|
chaning keng qismi
|
|
ishchi maydon hisoblanadi. Ishchi maydonda yuqoridagi muloqot da
|
|
rchasi hosil bo'ladi. Bu
|
|
darcha yordamida biz yangi MBni tashkil qilishimiz yoki mavjud
|
|
MBni ochib ular ustida
|
|
ishlashimiz mumkin.
|
|
Access 9x (umumlashgan lahjasi) darchasi 6 ta obyektdan iborat bo'lib,
|
|
asosan shular bilan
|
|
ish yuritiladi. Bular: Таблица (jadval), Запрос (so'rov), Форма (f
|
|
orma), Отчет (hisobot),
|
|
Макрос (makro buyruq) va Модул.
|
|
Jadval - MBning ma'lumotlar saqlaydigan asosiy obyekti;
|
|
So'rov - MB dagi ma'lumotlarni tartiblash, biror kerakli ma'lumotni
|
|
qidirib topish kabi
|
|
vazifalarni bajaradi.
|
|
Forma - MBga yangi ma'lumotlar kiritadi, yoki joriy MBdagi m
|
|
a'lumotlar ustida
|
|
foydalanuvchi uchun qulay bo'lgan turli-
|
|
tuman shakldagi formalar yaratadi. Demak, forma -
|
|
ekran obyekti bo'lib, elektron blank tarzida ifodalanib, unda m
|
|
a'lumotlar kiritiladigan
|
|
maydon mavjud va shu maydonlarga kerakli ma'lumotlar joylashtiri
|
|
ladi va jadval shu tariqa
|
|
hosil qilinadi.
|
|
*
|
|
*
|
|
Hisobot - MB tarkibidagi ma'lumotlardan keraklisini printerga chi
|
|
qaruvchi qog'ozdagi
|
|
asosiy hujjat.
|
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
