talimoti
|
Olamni yaratuvchi xudo Yaxvega eʼtiqod qilish, Yaxve va yaxudiylar oʻrtasidagi ahs (shartnoma)ga shak keltirmaslik, yahudiylar xudoning mumtoz bandalari ekaniga, Muso (Moisey) ning paygʻambarligiga va unga ilohiy kitob Tavrot yuborilganligiga, narigi dunyoga, mahdiy (messiya)ning kelishiga, oxirat kuni barchaning tirili-shiga, jannat va doʻzaxga, gunohkorlarning jazolanishi va savob ish qilganlarning ragʻbatlantirilishiga ishonish I.ning asosiy aqidalaridir.
|
Boshqa dinlardan farqli ravishda Buddizmda hech bir oʻzgarmas narsa yoʻq, hatto xudo ham oʻzgaruvchan, deb uqtiriladi. Faqat on yoki lahzalar silsilasi mavjud boʻlib, ularning har biri yoʻqolib, keyingisiga oʻrin beradi. Buddizm taʼlimotiga koʻra, inson doimo azobuqubatga mahkum va bunga uning oʻzi sabab boʻladi. Zero u, garchand befoyda boʻlsada, oʻz hayoti va farovon turmushini saqlab qolishga harakat qiladi
|
Asosiy talimoti
Isoning odamzodning halaskori ekanligi yaxudiylikda mavjud bolib oxiratga yaqin keloshi kutulayotgan haloskor haqidagi talimotdan kelib chiqqandir.
|
Paygambari
|
Muso alayxisalom
|
Budda, Dharma va Sangxaga
|
Iso Masix.
|
Muqaddas manbalar
|
Tavrot va Talmut.
|
Buddaviylik ta'limotini tartibga solish maqsadida 1871 yilda Birmada
Buddavistlarning Yangi tekst mazmuni 729 ta marmar plitaga tushirilgan edi. Bu yozuvlarsaqlangan ibodatxonadunyobuddistlarining muqaddas joyiga aylantirilgan.
|
Biblya yaxudiylik va xristianlik talimotiga kora,Xudo tomonidan nozil qilingan asosiy diniy aqida va axloq qonunlarini ozida jamlagan
Muqaddas kitoblar majmuasidir.
|
Tarqalishi
|
Amerika Qo'shma Shtatlari
Garbiy Yrvropa, Germaniya ,Fransiya
|
Buddaviylikda bir necha mazhablar paydo bo‘lgan. Bulardan eng yirigi I -
asrda undan ajralib chiqqan hinayana ("kichik arava", tor yo‘l ma'nosida) Shri
Lanka, Birma kabi mamlakatlarda keng tarqalgan; maxayana ("katta arava", keng
yo‘l ma'nosida) Tibet, Xitoy, Yaponiya, Mongoliyada hamda Oltoy va Uzoq
Sharqda yashovchi ba'zi xalqlar o‘rtasida keng tarqalgan
|
Xristianlik asosan Yevropa , Simoliy va janubiy Amerika ,Avstraliya qitalarida hamda
Qisman Afrika qitasiji janubiy qismida hamda Osiyo qitasining sharqiy qismida tarqalgan.
|
Oqimlari
|
Saduqiylar
Farziylar
Yesseylar
Zamonaviy oqim simonizm
|
Buddaviylikda 2 asosiy yoʻnalish mavjud: xinayana va maxayana. Keyingisi juda koʻp sekta va mazhablarga boʻlinadi.
Xinayama
Maxayama
Tsintu
Tantrizm
Tandey
Chan buddizm
|
Pravoslav oqimi
Katolik oqimi
Protestanizm oqimi
Kalvinizm
Presvitinlar oqiki
Anglikan cherkovi
Baptizm.
Advenistar harakati.
|
Diniy marosim va bayramlari
|
Yaxudiylar yaxvega sodiqligini ifodalash uchun bir necha bayramlarini nishinlashadi.yillik bayramlari orasida eng etiborlisi peysax bayramidir.
|
Budda Gautamaning tug'ilgan kuni: odatda Evropa taqvimiga ko'ra may oyining oxiri yoki iyun oyining boshiga to'g'ri keladi.
Budda o'zining ta'limotlarini birinchi shogirdlariga ochib bergan kun bikixlar, Buddist rohiblar uchun chekinishning boshlanishi. Iyul oyi to'lin oyga tushadi.
Kalachakra festivali aprel-may oylariga to'g'ri keladi va uch kun davomida nishonlanadi, ammo eng tantanali marosim Buddist taqvimiga ko'ra uchinchi oyning 15-oyiga to'g'ri keladi.
|
Pravoslavlikda xristianlarning 7 sirli marosimi alohida o’rin egal laydi (tainstva). Bular — cho’krnti-rish, non va vino tortish, ruhoniylikunvonini berish, tav-ba-tazarru, miro surtish, muqaddas zaytun moyi surtish va nikoh marosimlaridir.
|
|
|
|
|