Муаммолари республика илмий-амалий конференцияси материаллари



Download 41,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet167/438
Sana02.07.2022
Hajmi41,23 Mb.
#733202
1   ...   163   164   165   166   167   168   169   170   ...   438
Bog'liq
Ганиев Парпиев тўплам 1 ҚИСМ 25 05 2022

Фойдаланилган адабиётлар 
1. Абдурахманов Б.М., Абдурахманов Э, Рузиев Э.А. Сенсор для экоаналитического 
мониторинга сероводорода в газовой среде//Узб. хим. журн.-Тошкент.-2004.-№2.-С. 63-67. 
2. Крылов О.В. Гетерогенный катализ / О.В. Крылов-М.: «Академкнига», 2004.-679 с. 
NAX ЦЕОЛИТИГА ВОДОРОД СУЛЬФИД АДСОРБЦИЯ 
ДИФФЕРЕНЦИАЛ ИССИҚЛИГИ 
Абдурахмонов Э.Б., *Дехканова Н.Н., Рахматкариева Ф.Г. 
ЎзР ФА Умумий ва ноорганик кимё институти 
*Наманган мухандислик технология институти 
 
Бошланғич тўйинишларда адсорбция миқдори 0,01 ммоль/гни ташкил 
қилади, дифференциал иссиқлик эса 60,01 кЖ/мольни ташкил қилади. Бунда S

ва S
III
бўшлиқлардаги протонлар супербўшлиққа миграцияланади. Протонлар 
миграцияланиши ҳисобига адсорбция иссиқлиги юқори бўлади. 0,23 ммоль/г 
водород сульфид молекуласи адсорбцияланганда 50,91 кЖ/молга тенг бўлади. 
Водород сульфид молекулалари адсорбцияси нисбатан доимий дифференциал 
иссиқлиги 0,24 ммоль/гдан 2,4 ммоль/г оралиғида бориб, адсорбатнинг 
иссиқлик конденсацияси қийматидан ~2,35 баровар юқори бўлади. Водород 
сульфид молекулаларининг адсорбция дифференциал иссиқлигининг графиги 
тўлқинсимон кўринишда бўлиб, ҳар бир ўзгариши ўзига хос сорбцион 
марказларда содир бўлаётганлигидан далолат беради. 
Дифференциал иссиқлик 49,73 кЖ/молдан 50,37 кЖ/молгача бироз 
кўтарилади, бу ерда 0,87 ммоль/г водород сульфид адсорбцияланади. Водород 


213 
сульфид NaX цеолитининг 12 халқали кириш ойналарига яқин қисмида, яъни 
S
III
бўшлиғидаги металл катионларига адсорбцияланади. Бу марказ S
III
бўшлиқга нисбатан супербўшлиқга яқин бўлганлиги учун α-бўшлиққа 
сорбцияланаётганлигини билдиради (1-расм). 
Кейинги босқичда 1,86 ммоль/г-2,80 ммоль/г оралиғида боради, бу 
босқичда адсорбция иссиқлиги 50,37 кЖ/ молдан 46,02 кЖ/моль гача камаяди. 
2,80 ммоль/гдан 44 ммоль/ггача адсорбция иссиқлиги 48,35 кЖ/молгача 
ўзгаради. Кейинги молекула водород сульфид молекулалари адсорбциясида 
адсорбция иссиқлиги пасайиши тезлашади. Жараён охирида адсорбция 
иссиқлиги 36,50 кЖ/моль га тенглашади. Бу иссиқлик доимийлиги 4,63 
ммоль/ггача давом этади. Кейинги водород сульфид молекулалари сорбция 
иссиқлигида кескин пасайиш, яъни иссиқлик конденсацияси томон интилиши 
кузатилади. Водород сульфидни конденсация иссиқлигига 22 кЖ/моль га тенг 
бўлади. 
Тўртта Н
2
S/Na
+
комплекслари жойлашуви тетраэдр шаклида бўлиб, бундай 
кластерлар супербўшлиқларнинг деярли барча бўш жойларини тўлдиради. 
Охириги босқичда иссиқлик бироз кўтарилиши ва 303 К да водород сульфид 
конденсациясининг иссиқлигига қараб кескин тушиб кетади. Водород 
сульфид/цеолит тизимини моделлаштириш шуни кўрсатадики, тўртинчи 
водород сульфид молекуласи 12 ҳалқали кислород ойнасида жойлашган бўлиб, 
супербўшлиқларни бир биридан ажратиб туради (W позиция). X ва Y 
цеолитларида Na
+
катионлари бўлган цеолитлар учун бу позиция бир неча бор 
муҳокама қилинган [1, 2]. 

Download 41,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   163   164   165   166   167   168   169   170   ...   438




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish