Муҳаммад ал-хоразмий номидаги тошкент ахборот технологиялари университети “маълумотлар узатиш тармоқлари ва тизимлари” кафедраси

Хабарнинг қандай кўринишда эканлигига ва сигнал ташувчининг параметрларига қараб хабарлар кетма-кетлиги дискрет каналга ёки маълумотлар узатувчи каналга келиб тушади.

• Хабарнинг қандай кўринишда эканлигига ва сигнал ташувчининг параметрларига қараб хабарлар кетма-кетлиги дискрет каналга ёки маълумотлар узатувчи каналга келиб тушади.
• Дискрет канал алоқа канали ва сигнал ҳосил қилувчи қурилмалардан ташкил топган.
• Сигнал хосил қилувчи (СХҚ) қурилмаларда маълумот сигналлари электр алоқа каналлари орқали узатилиши учун мос шаклга келтирилади ва дискрет сигналларнинг параметрлари билан алоқа каналлари параметрларини мослаштиради. Шу билан бирга қабул қисмида қайта ҳосил қилиш (олдинги холатига қайтариш) ни амалга оширади. Дискрет канал ва хатолардан химояловчи қурилмалар мажмуаси маълумот узатиш каналини ташкил қилади.
• Хатолардан химояловчи қурилмалар, тўсқинлар натижасида маълумот сигналларида содир бўладиган хатолар сонини камайтириш учун ишлатилади.

• Маълумотларни узатиш тизимининг структура схемаси.

• ДМУТ- хабар манбаи ва қабул қилувчи орасида маълумотлар оқимини таъминлаб берувчи техник воситалар мажмуасидир. ДМУТни асосий уч таркибий қисмларга ажратиш мумкин:
• хабар манбаи
• ДМУ канали;
• хабар истеъмолчи.
• ДМУТ икки томонлама ахборот алмашинувини таъминловчи тизим бўлиб ўзида бир ёки ундан кўп хабар манбаи ва истеъмолчиси, узатувчи қурилмалар, қабул қилувчи қурилмалар ва алоқа линияларидан ташкил топган.
• СҲҚҚларда маълумот сигналлари электралоқа каналлари орқали узатилиши учун мос шаклга келтирилади ва дискрет сигналларнинг параметрларини алоқа каналлари билан мослаштиради. Шу билан бирга қабул қисмида қайта ҳосил қилиш (олдинги ҳолатига қайтариш)ни амалга оширади.
• Дискрет канал ва ХҲҚ мажмуаси маълумот узатиш каналини ташкил қилади. ХҲҚлар, тўсқинлар натижасида маълумот сигналларида содир бўладиган хатолар сонини камайтириш учун ишлатилади.

• Дискрет маълумотларни узатиш тизими.