Муаллиф: Наргиза Умарова



Download 280,15 Kb.
bet34/43
Sana24.02.2022
Hajmi280,15 Kb.
#219771
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   43
Bog'liq
уз аналитикаси

Марказий Осиёда регионализм
Минтақанинг ҳудудий, ижтимоий-маданий ва иқтисодий яқинлиги узоқ йиллар давомидаги, жорий сиёсатга қарамай, гуманитар ва бизнес мулоқотлари Марказий Осиё мамлакатлари ватандошларининг қариндошлик алоқаларини сақлаб қолиш учун асос бўлиб хизмат қилиб келди. Назаримда, Марказий Осиёдаги регионализмни ривожлантириш суръатларини тезлаштиришда, биринчидан, асосан, “АфПок” деб аталувчи ҳудуд билан боғлиқ минтақавий хавфсизлик муаммолари ёрдам берди. Бу ҳақда Ўзбекистон Республикасининг биринчи президенти Ислом Каримов жаҳон жамоатчилигига қайта-қайта эслатишдан чарчамаган эди. Мустақилликнинг дастлабки йилларидаёқ Марказий Осиёда Афғонистон муаммосини ҳал этмасдан туриб, минтақа мамлакатларида барқарорлик, шунга кўра, тараққиёт бўлмаслиги тўғрисида тушунча пайдо бўлган эди.
Иккинчидан, халқаро бозорларга чиқа олмаслик шароитида Марказий Осиё мамлакатлари, ҳатто энг самарали режалаштиришни йўлга қўйган тақдирда ҳам, иқтисодий ўсиш истиқболидан маҳрум бўлади. Транспорт ва бошқа имкониятларни ҳисобга олганда, тинч Афғонистон муқобил ва жуда истиқболли [вариант] бўлиши турган гап. Ўрта асрлардаги Буюк ипак йўли бўйлаб тарихий маршрутни тиклаш Марказий Осиё минтақаси ва қўшни Афғонистондаги барқарорлик, иқтисодий тараққиётни ва кенг қамровли минтақа ўсишини таъминлаш омили сифатида минтақа мамлакатлари ривожланишида устувор йўналиш бўла бормоқда. Мустақил Марказий Осиё республикаларининг бутун тарихи шаҳодат беришича, минтақа халқларининг ижтимоий-маданий яқинлиги бунга асос бўлиб хизмат қилмоқда. Минтақа жараёнларидаги олдинги омадсизликлар тажрибаси тез-тез тилга оланаётган “дефрагментация”[*] ўсиб бораётганини эмас, Марказий Осиё моделининг турлича тезликдаги интеграцияси ва унинг барқарор, “яширин” табиатини англатади.
АҚШнинг минтақадаги манфаатлари марказий осиёликларнинг “виртуал” эмас, айнан мана шу мавжуд бўлган объектив манфаатларига мос келади. Америкалик экспертлар Марказий Осиёда рўй бераётган тенденциялар моҳиятини тўғри англаб, “Янги ипак йўли” (ЯИЙ) деган ном билан тараққиётнинг муросали моделини таклиф этгани ҳурматга сазовор. Айни ёндашувда асосий эътибор Афғонистоннинг Европа ва Яқин Шарқни Ҳиндистон субконтиненти ҳамда Жанубий ва Жануби-Шарқий Осиё билан боғловчи савдо-сотиқ ва транспорт маркази сифатидаги анъанавий ўрнини тиклашга қаратилади ва бу Марказий Осиё халқлари манфаатига тўлиқ мос келади. Исломий Афғонистоннинг ушбу барча жараёнларда марказий ўрин тутишини Марказий Осиёнинг дунёвий давлатлари албатта инкор қилади. Афғонистонни объективлик ва зарурат тезисидан келиб чиқиб, бир пайтлар хавфсизлик ва иқтисодий сабабларга кўра Марказий Осиёнинг иқтисодий шериклари қаторига қўшиб олиниши бўйича муросага келинган эди.

Download 280,15 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   43




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish