Monomerlar Erkin radikallar ta’sirida polimerlanadigan monomerlar: ch2 = chx

• Monomerlar
• Erkin radikallar ta’sirida polimerlanadigan monomerlar:
• CH2 = CHX (X = H, galogenlar, - COOH, - COOR, - OCOR, - CONH2, - C6H5)
• CH2 = CX2 (X = galogen, qutbli guruh)
• CH2 = CXY (Y – boshqa qutbli guruh)

• Fotoinisiator sifatida ba’zi termik inisiatorlar, masalan, peroksidlar yoki azobirikmalar ishlatiladi. UB-spektrlarning keng sohasini yutish xususiyatiga ega bo’lgan aromatik ketonlar va ularning hosilalari eng ko’p samarali fotoinisiatorlar bo’lib hisoblanadi:

• RADIKAL POLIMERLANISH

• Sanoatda fotoinisiator sifatida benzoin, benzilketal va ularning hosilalari ishlatiladi:

• Benzoil peroksid juda beqaror bo’lib, u erkin radikallarga oson parchalanadi:

• Hosil bo’lgan erkin radikallar monomer bilan ta’sirlashib, yangi erkin radikallar hosil qiladi:

• Ikkita radikal o’zaro ta’sirlashganida ularning rekombinatsiyasi yoki disproporsionirlanishi sodir bo’lishi ham mumkin:

• Radikal polimerlanishda ishlatiladigan eng muhim inisiatorlar

• Bis (2-etilgeksil) peroksidikarbonat

• Lauril peroksid

• 2,2’-Azobis(izobutironitril)

• Benzoil peroksid

• Uchlamchi –Butil peroksibenzoat

• Kumil peroksid

• Radikal polimerlanish ingibitorlari
• Ingibitor-qo’shilganida monomerning polimerlanishini to’liq to’xtatadigan moddalardir.
• Ingibitorlar sifatida turli xil moddalar ishlatiladi. Masalan, α,α-difenil-β-pikrilgidrazil (DFPG) radikal bilan quyidagi sxema bo’yicha reaksiyaga kirishadi:

• Faol ingibitorlardan yana biri xinonlardir. Ular orasida keng tarqalgani n-benzoxinondir. Radikal xinon molekulasining orto yoki para holatiga semixinoid radikal hosil qilib birikadi. Hosil bo’lgan mahsulot juda past faollikka ega bo’ladi:

• Masalan: stirol uchun (2) reaksiya quyidagicha boradi:

• Kislorod ishtirokisiz ingibirlash jarayoni zanjirning uzatilishi mexanizmi bo’yicha sodir bo’ladi:

• Masalan, akrilonitrilning polimerlanishida temir tuzlari faol ingibitor hisoblanadi

• Shuningdek kislorod faqatgina radikal bilan birikibgina emas, balki monomer bilan ta’sirlashib ham polimerlanishni ingibirlashi mumkin: