Монография / (ТИҚхмми илмий Кенгаши томонидан чоп этишга тавсия қилинган) Тошкент-2019

Иккинчи боб бўйича хулосалар

1. 
   Метеорологик маълумотларга кўра, тадқиқотлар ўтказилган йилларда хавонинг температураси, ёғингарчиликлар меъёри, хавонинг нисбий намлиги ва шамол тезлиги ўртача кўп йиллик кўрсатгичлар доирасида бўлиб, қишлоқ хўжалик экинларидан юқори ҳосил олиш учун барча иқлимий омиллар етарли бўлган.
   
2. 
   Воханинг тупроқ-мелиоратив шароитини ўрганиш Хоразм вилоятида жами 265,1 минг гектар суғориладиган ерларнинг 77,7 фоизи, яъни 206,0 минг гектари ўтлоқи-аллювиал тупроқлар, механик таркиби бўйича тупроқларнинг 51,0 фоизини ўрта қумоқ тупроқлар, 31,1 фоизини енгил тупроқлар ва 17,9 фоизини оғир тупроқлар ташкил қилади.
   
3. 
   Хоразм вилоятида ер ости сувларининг сатҳи 1,0-2,0 м. бўлган майдон 183,56 минг гектарни, 2,0-3,0 м. бўлган майдон 33,76 минг гектарни ташкил этади. Бу кузатувлар олиб борилаётган суғориладиган майдоннинг 82 фоизга тенгдир. Сизот сувларининг минерализацияси асосан 1-3 г/л бўлиб, 1 апрель холати бўйича 76,8 - 84,9 % майдонда тарқалгандир.
   
4. 
   Хоразм вилоятиинг табиий шароитидан келиб чиқиб, дала тажрибаларини Хоразм вилоятининг ўтлоқи-аллювиал, механик таркиби бўйича енгил, ўрта ва оғир қумоқ тупроқлари ҳамда сизот сувларининг сатҳи 1,0-2,0 метр, минерализацияси 1-3 г/л бўлган суғориладиган ерларда тажрибалар ўтказиш орқали ғўзанинг илмий асосланган суғориш тартиби ва тежамкор суғориш технологияларини аниқлаш, тажрибалар натижалари вилоятнинг суғориладиган ерларига мослиги 56,7 фоизни ташкил этади.
   

3. БОБ. ТАДҚИҚОТ ЎТКАЗИШ ОБЪЕКТЛАРИ, ТИЗИМЛАРИ, УСЛУБЛАРИ ВА АГРОТЕХНИК ТАДБИРЛАР ТАВСИФИ

1. 
   Тадқиқот ўтказиш услублари ва объектлари
   

Хоразм вилоятининг ўтлоқи-аллювиал, шўрланишга мойил тупроқлари ва сизот сувлари сатҳи 1,0-2,0 метр, минерализацияси 1-3 г/л бўлган шароитда ғўзанинг илмий асосланган суғориш тартибини:

• 
  Янгибозор тумани “Бобо Омониёз” фермер хўжалигининг енгил қумоқ механик таркибли (1-тажриба);
  
• 
  Янгибозор тумани “Бобо Омониёз” фермер хўжалигининг ўрта қумоқ механик таркибли (2-тажриба);
  
• 
  Янгибозор тумани “Абдулла” фермер хўжалигининг оғир қумоқ механик таркибли (3-тажриба) тупроқлари шароитида аниқлаш бўйича дала тажрибалари 2011 - 2013 йилларда олиб борилди.
  

2.