Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc


Rentabellik ko‘rsatkichlari, ularning turlari va ta’sir etuvchi



Download 2,53 Mb.
Pdf ko'rish
bet400/606
Sana31.12.2021
Hajmi2,53 Mb.
#200849
1   ...   396   397   398   399   400   401   402   403   ...   606
Bog'liq
fNbuAJ1vbh5eky7cXe5usiAgWjSR9DtnZOAnkVDu

Rentabellik ko‘rsatkichlari, ularning turlari va ta’sir etuvchi 

omillar tahlili 

 

№ 



Ko‘rsatkichlar 

Utgan yili 

Hisobot 

yili 

Farqi 

(+, –) 

1  Mahsulot (ish, xizmat)lar sotishdan olingan 

sof tushum, ming so‘m 

1452513 


3040381 

+1587868 

2  Sotilgan  mahsulot  (ish,  xizmat)larning 

ishlab chiqarish tannarxi, ming so‘m 

929608 

2168322 


+1238714 

3  Mahsulot (ish, xizmat)lar sotishdan olingan 

yalpi foyda, ming so‘m 

522905 


872059 

+349154 


4  Sof foyda, ming so‘m 

30243 


25400 

-4843 


5  Asosiy vositalarning o‘rtacha yillik qiymati 

(qoldiq qiymatda), ming so‘m 

80892 

91253 


+10361 

6  Aylanma  mablag‘larining  o‘rtacha  yillik 

qiymati, ming so‘m 

531756 


689066 

+157310 


7  Korxonaning jami mulki, ming so‘m  

718546 


892557 

+174011 


8  O‘zlik mablag‘lari manbayi, ming so‘m 

460499 


729410 

+268911 


9  Qarz mablag‘lari, ming so‘m 

258047 


163147 

-94900 


10  Mahsulot sotish rentabelligi, % 

36,0 


28,68 

-7,32 


11  Asosiy vositalar rentabelligi, % 

37,98 


27,83 

-9,55 


12  Aylanma mablag‘lari rentabelligi, % 

5,69 


3,69 

-2,0 


13  Ishlab chiqarish tannarxi rentabelligi, % 

56,25 


40,22 

-16,03 


14  O‘z mablag‘lari rentabelligi, % 

6,57 


3,48 

-3,09 


15  Mol-mulk rentabelligi, % 

4,21 


2,85 

-1,36 


16  Umumiy rentabellik, % (4/5+6)*100 

4,94 


3,25 

-1,69 


17  Qarz mablag‘lari rentabelligi, % 

11,72 


15,57 

+3,85 


 

Yuqoridagi jadval ma’lumotlaridan ko‘rinadiki, biz tahlil qilayotgan 

xo‘jalik  subyektida  hisobot  yilida  o‘tgan  yilga  nisbatan  aksariyat 

rentabellik  turlari  bo‘yicha  pasayish  kuzatilgan.  Bu  korxonaning 

samaradorligi pasayib borayotganligidan hamda uning moliyaviy holati 

yomonlashayotganligidan  dalolatdir.  Ma’lumotlardan  ko‘rinadiki,  joriy 

yilda  mahsulot (ish, xizmat)larni sotishdan olingan sof tushum  miqdori 

+1587868  ming  so‘mga  ortgan  bo‘lsada,  bunga  mos  ravishda 

mahsulotlarning  ishlab  chiqarish  tannarxi  ham,  boshqa  turdagi  aktivlar 

ham  o‘sgan.  Sof  foyda  miqdori  esa  o‘tgan  yilga  nisbatan  4843  ming 

so‘mga  kamaygan.  Natijada  aksariyat  rentabellik  ko‘rsatkichlarida 



 

397


pasayish  tendensiyasi  hosil  bo‘lgan.  Korxonada  faqatgina  qarz 

mablag‘lari  rentabelligi  3,85  foizga  o‘sishi  kuzatilgan  xolos.  Korxona 

ma’muriyati rentabellik ko‘rsatkichlarini yaxshilash choralarini ko‘rishi 

lozim  bo‘ladi.  Aks  holda  korxonaning  moliyaviy  holati  tang  ahvolga 

tushib qolishi mumkin. 

Daromadlilik  yoki  balans  aktivining  xarajatliligi;  xususiy  va  qarz 

kapitali;  sof  aktiv,  investitsiya,  sotish,  xarajat  va  boshqa  ko‘rsatkich-

lardan  foydalanishni  umumlashtiruvchi  sifat  ko‘rsatkichlari  daromad, 

xarajat  va  moliyaviy  natijalarga  asoslangan  holda  hisob-kitob  ishlari 

amalga oshiriladi. Yuqorida nomlari keltirilgan daromadlilik (d) ko‘rsat-

kichlarini  hisoblash  uchun  jami  daromad  summalari,  umumiy  aktiv 

qiymati, sof aktiv, xususiy kapital va qarz kapitaliga nisbatan aniqlanadi. 

 

Daromad


  ‘

 

 



;

 

  ‘



 

аktiv

Davr bo yicha jami daromad

d

Bаlans aktivlarining o rtacha qiymati

А

=

=



å

 

 



Daromad

  ‘


 

 

;



  ‘

 

sa



Davr bo yicha jami daromad

d

Sof aktivning o rtacha qiymati

SA

=

=



å

 

 



Daromad

  ‘


 

 

d



;

 

  ‘



 

xk

Davr bo yicha jami daromad

Хususiy kapitalning o rtacha qiymati

XK

=

=



å

 

 



Daromad

  ‘


 

 

.



 

 



kk

Davr bo yicha jami daromad

d

Qarz kapitalning o rtacha qiymati

KK

=

=



å

 

 



Daromadlilik ko‘rsatkichlarini sotish hajmining har so‘miga, ishlab 

chiqarish 

tannarxiga 

hamda 


daromadlilikni 

umumlashtiruvchi 

ko‘rsatkich –korxonaning jami daromadlarini, uning xarajatlariga nisbat 

ko‘rinishida ham aniqlash mumkin.  

 

  ‘


 

.

  ‘



 

daromad

Davr bo yicha daromad

d

Davr bo yicha xarajat

=

å



å

 

 



Jami  daromad  summasining  jami  xarajatdan  yuqori  bo‘lishi 

korxonaning sof foydasini ifodalaydi. 

R sof foyda = Σ Daromad – Σ Xarajat. 

Bu  ko‘rsatkichlarni  aksi  bo‘yicha  ham  hisob-kitob  ishlarini  amalga 

oshirish tavsiya etiladi. 

 



 

398


  ‘

 

.



  ‘

 

хаrаjаt



Davr bo yicha xarajat

d

Davr bo yicha daromad

=

å



å

 

Jami xarajatlarni jami daromaddan yuqori bo‘lishi korxona faoliya-



tini  zarar  bilan  yakunlaganligini  ifodalaydi.  Daromadlilikning  umumiy 

ko‘rsatkichlari  qatori  korxona  daromadi  va  xarajatlari  bo‘yicha  yakka 

koeffitsiyentlarini ham aniqlash maqsadga muvofiqdir. 

– sotishdan ko‘rilgan daromadning jami daromaddagi ulushi: 

 

  ‘


 

  ‘


 

;

 



 

daromad

Davr bo yicha sotishdan ko rilgan daromad

d

Korxonaning jami daromadi

=

å



 

 

– sotilgan mahsulot tannarxini jami xarajatdagi ulushi: 



 

 

 



;

 

 



хarajat

Sotilgan mahsulot tannarxi

d

Korxonaning jami xarajati

=

å



 

 

– jami to‘liq xarajatni sotishdan kelgan tushumdagi ulushi: 



Sotishdan kelgan tushumning har so‘miga to‘g‘ri keladigan xarajat  

 

 



.

 

 



Sotilgan mahsulot tannarxi

Sotishdan kelgan tushum

=

 



 

Daromadlar  moliyaviy  hisobotlarni  tayyorlash  va  taqdim  etishning 

konseptual asosiga va «Asosiy xo‘jalik faoliyatidan olinadigan daromad-

lar»  nomli  2-son  BHMSda  belgilanishicha,  hisobot  davri  mobaynida 

aktivlarning  ko‘payishi  yoki  majburiyatlarining  qisqarishi  ko‘rinishida 

iqtisodiy  foydaning  ko‘payishidir,  ular  o‘z  kapitalining  ko‘payishiga 




Download 2,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   396   397   398   399   400   401   402   403   ...   606




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish