Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

O‘z mablag‘lari manbalari - Uzoq muddatli aktivlar 

---------------------------------------------------------------------------------- 

Balans jami 

---

 

347

87-jadval 

Balans aktiv va passiv moddalarining harakatchanligini (likvidliligini) tahlili  (ming so‘mda) 

To‘lash uchun 

mablag‘larning 

yetarliligi (+) yoki 

yetishmasliligi (-) 

 

 

Aktiv 

 

 

Yil 

boshiga 

 

 

Yil 

oxiriga 

 

 

Passiv 

 

 

Yil 

boshiga 

 

 

Yil 

oxiriga 

yil 

boshiga 

yil oxiriga 

1. Doimiy harakatdagi aktivlar  

7657 

9491 

1.  Muddati  kelgan  to‘lov 

majburiyatlari 

249458 

127554 

-241801 

-118063 

2.  Tez  sotiluvchi  (pulga  aylanuvchi) 

aktivlar 

53266 

148125 

2. Qisqa muddatli passivlar 

8589 

35593 

+44677 

+112532 

3. 

Sekin 

sotiluvchi 

(pulga 

aylanuvchi) aktivlar 

470833 

531450 

3. Uzoq muddatli passivlar 

- 

- 

+470833 

+531450 

4. 

Qiyin 

sotiluvchi 

(pulga 

aylanuvchi) aktivlar 

186790 

203491 

4. Doimiy passivlar 

460499 

729410 

-273709 

-525919 

BALANS 

718546 

892557 

BALANS 

718546 

892557 

0 

0 

 

Ma’lumotlarga  asoslangan  holda  quyidagi  shartlarni  bajarilishini  tekshiramiz.  1.  A

1

  ≥  P

1

. 

 

2.  A

2

  ≥  P

2

.

 

3. 

A

3

≥P

3

.

 

4. A

4

 

< P

4

. 

 Yil boshiga   

 

 

 

Yil oxirida 

1. 7657 

< 249458  

 

 

1. 9491 

< 127554 

2. 53266 

> 8589    

 

 

2. 148125 

> 35593 

3

.

 470833 

> 0     

 

 

3. 531450 

> 0 

4. 186790 

< 460499    

 

4. 203491 

< 729410 

---

 

348

Yuqoridagi jadval ma’lumotlaridan ko‘rinadiki, biz tahlil qilayotgan 

korxonada  balans  likvidligiga  qo‘yilgan  to‘rtta  shartdan  birinchisi  yil 

boshida  ham,  yil  oxirida  ham  bajarilmagan,  ya’ni  korxonaning  doimiy 

harakatdagi  aktivlari  uning  muddati  kelgan  to‘lov  majburiyatlarini 

qoplashga  yetishmas  ekan.  Bu  esa  korxona  balansining  tez  likvidlikka 

ega emasligidan dalolat beradi. Qolgan shartlar esa yil boshiga ham, yil 

oxiriga  ham  bajarilgan.  Bundan  ko‘rinadiki,  korxona  balansi  mutlaq 

likvidlikka  ega  bo‘lib  hisoblanadi.  Bundan  tashqari  ma’lumotlar  shuni 

ko‘rsatadiki,  korxona  balansining  likvidligi  yil  boshiga  nisbatan  yil 

oxirida bir qadar yaxshilangan. Bunday natijalarni ijobiy baholasa ham 

bo‘ladi. 

Umuman  olganda,  quyidagi  shartlarga  amal  qilinsa,  korxona 

mablag‘i harakatchan deb baholanadi: 

a)  doimiy  harakatdagi  aktivlar  >  muddati  kelgan  to‘lov 

majburiyatlar; 

b) tez sotiluvchi aktivlar > qisqa muddatli passivlar; 

v) sekin sotiluvchi aktivlar > o‘rta va uzoq muddatli passivlar; 

g) qiyin sotiluvchi aktivlar < doimiy passivlar  

 

 

9.10. Aylanma mablag‘larning aylanishini tahlili 

 

Aylanma  mablag‘lar  aylanuvchanligi  deganda  ularning  pulga 

aylanish  tezligi  tushuniladi.  Aylanma  mablag‘lar  aylanuvchanligi  koef-

fitsiyenti  joriy  aktivlarning  moddiy  aktivlar  va  debitorlik  qarzlariga 

bo‘lgan nisbati bilan aniqlanadi. Bu ko‘rsatkichlar bevosita korxonaning 

bozordagi  faolligini  tavsiflaydi.  Aylanma  mablag‘larning  aylanuvchan-

ligi  korxona  faoliyatining  samaradorligini  tavsiflovchi  ko‘rsatkich 

bo‘lib, u asosida biznesni boshqarishda resurslar cheklanganligi va ular-

dan  unumli  foydalanish  darajasi  tahlil  qlinadi  va  uning  muhim  yo‘na-

lishlari belgilanadi. Aylanma mablag‘lardan samarali foydalanishning