Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

«B»mahsulot  turi  bo‘yicha  mahsulot  hajmining  o‘zgarishiga 

ta’sir etuvchi omillar: 

1.

 

«B»mahsulot miqdorining o‘zgarishi hisobi 

100-80

∙

3000=+6,0 ming so‘m. 

2. «B»mahsulot bahosining o‘zgarishi hisobiga  

3500-300

∙

100=5,0 ming so‘m. 

Ikkala omil yig‘indisi =+6,0+5,0=11,0 ming so‘m. 

Yuqoridagi  bog‘lanishlarni  jami  mahsulot  qatori  bo‘yicha  ham 

hisoblash mumkin.  

Eksport  operatsiyalari  tahlilida  korxona  tashqi  iqtisodiy  faoliyati 

bo‘yicha  savdo  aylanmasi  yoki  ish  hajmi  o‘zgarishlariga  tarkibli  va 

umumiy asosda baho beriladi. 

 

 

16.4. Import operatsiyalari tahlili 

 

Import  operatsiyalari  tahlilida  import  hajmining  reja  va  o‘tgan 

yillarga  nisbatan  o‘zgarishlari  va  tarkibiga,  shuningdek,  hududlar  va 

mamlakatlar bo‘yicha hajmiga baho beriladi. 

Import  hajmi  bo‘yicha  reja  bajarilishi  va  dinamikasi  mutlaq  va 

nisbiy  o‘zgarishlarda  o‘rganiladi.  Uning  o‘zgarishiga  ta’sir  etuvchi 

omillar aniqlanadi va baholanadi. 

Import hajmi bilan eksport hajmi orasidagi nisbat tahlilning muhim 

qatori  hisoblanadi  Ular  orasidagi  nisbat  balansi  orqali  mamlakat  yalpi 

milliy  mahsulot  va  yalpi  ichki  mahsulotlari  aniqlanadi.  Ya’ni  yalpi 

milliy  mahsulot  hajmini  aniqlashda  tashqi  savdo  aylanmasi  bo‘yicha 

mutlaq  farqlanish  qo‘shilgan,  chegirilgan  holda  umumiy  ko‘rsatkich 

aniqlanadi. 

Tashqi savdo aylanmasida musbat farqlanishga ega bo‘lish shartlari 

shu  asosda  boshqariladi  va  belgilanadi.  Bu  jihat  o‘zgarishlar  ko‘proq 

makro darajadagi  tahlilda o‘rganiladi va  mamlakat iqtisodining istiqbol 

ko‘rsatkichlari dastaklarini tuzib chiqishda foydalaniladi. 

Import hajmi va uning o‘zgarishiga ta’sir etuvchi omillarga tahlilda 

alohida ahamiyat beriladi. Quyidagi jadval ma’lumotlari asosida import 

hajmi  va  uning  o‘zgarishiga  ta’sir  etuvchi  omillarning  tahlilini  ko‘rib 

o‘tish mumkin. 

---

 

580

134-jadval