Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

Debitorlik qarzlarining aylanish koeffitsiyenti va aylanish davri 

o‘zgarishining omilli tahlili 

 

Ko‘rsatkichlar 

Debitorlik qarzlarining 

aylanish koeffitsiyenti 

Debitorlik 

majburiyatlarining 

aylanish davri, kun 

hisobida 

1. O‘tgan yil 

27,269 

13 

2. Shartli hisobot yili 

57,079 

6 

3. Hisobot yili 

22,337 

16 

Jami farq 

-4,932 

+3 

Ta’sir etuvchi omillar: 

xxx 

xxx 

a) sotishdan olingan sof tushum 

summasining o‘zgarishi (2-1) 

+29,810 

-7 

b) debitorlik qarzlari 

summasining o‘zgarishi (3-2) 

-34,742 

+10 

 

 

Debitorlik qarzlarning shartli 

aylanish koeffitsenti 

= 

Sotishdan olingan sof tushum haqiqatda 

Debitorlik qarzlar o‘tgan yil shu davri 

bo‘yicha 

  

Debitorlik qarzlarning shartli 

aylanish davri 

= 

Debitorlik qarzlar o‘tgan yil shu davri 

bo‘yicha * 360 

Sotishdan olingan sof tushum haqiqatda 

 

 

11.5. Kreditorlik qarzlarining umumiy hajmi, tarkibi va tashkil 

topish muddati hamda aylanuvchanligi tahlili 

 

Kreditorlik  majburiyatlari  qarshi  tomonga  korxonaning  to‘laydigan 

majburiyatlarini  xarakterlaydi.  Biz  yuqorida  uning  tarkibiga  nimalar 

---

 

426

kirishini  va  ularning  yuzaga  kelish  sabablarini  tarkiblab  o‘tgan  edik. 

Kreditorlik  majburiyatlari  yuzaga  chiqishining  asosiy  sababi  sifatida 

bevosita  debitorlik  majburiyatlarining  vaqtida  kelib  tushmasligini  ham 

tarkiblash mumkin. 

Kreditorlik  majburiyatlarining  tarkibi  tahlilida  qarzdor  bo‘lgan  to-

monlar  bo‘yicha  majburiyatlarning  qatorlanishi,  ularni  to‘lash  mud-

datlari  bo‘yicha  tarkiblanishiga  baho  beriladi.  Shuningdek,  debitorlik 

majburiyatlarining  aylanish  koeffitsiyenti  va  aylanish  davrini  aniqlash-

dagi  kabi  bunda  ham  kreditorlik  majburiyatlarining  aylanishi  koeffit-

siyenti  va  davri  aniqlanadi.  Lekin,  bunda  qatnashuvchi  ko‘rsatkichlar 

farqlanadi.  Kreditorlik  majburiyatlari  aylanishini  o‘rganishda  asosiy 

ko‘rsatkichlar  sifatida  nasiyaga  olingan  yoki  hali  puli  to‘lanmagan 

mollar,  ashyolar,  ish  va  xizmatlar  summasiga  hamda  kreditorlik 

majburiyatlarining haqiqiy ko‘rsatkichlariga murojaat qilinadi. 

Kreditorlik  majburiyatlarini  tahlil  etishda  ularning  yuzaga  kelish 

o‘rni,  muddati  va  tarkibiga  alohida  ahamiyat  qaratilmog‘i  lozim. 

Muddati o‘tgan kreditorlik qarzlarga yo‘l qo‘yilishi korxonaga nisbatan 

turli  iqtisodiy  ogohlantirishlarning  qo‘llanilishiga,  iqtisodiy  jarimalarga 

hamda korxonaga bo‘lgan ishonchning pasayishiga olib keladi.