Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

26,5

  foizga  o‘sdi.  Aholining  real  daromadlari  yil  mobaynida 

23,1

 

foizga  ortdi.  Ayni  paytda  -  shunga  e’tibor  berish  lozimki  –  aholi  jami 

daromadlarining 47 foizi tadbirkorlik faoliyatidan olinmoqda. 

Sir  emaski,  biz  mustaqil  taraqqiyotimizning  dastlabki  yillaridan 

boshlab  ijtimoiy  adolat  tamoyillarini  mustahkamlash,  aholining  daro-

madlari  va  turmush  sharoitida  keskin  tafovut  bo‘lishiga  yo‘l  qo‘ymas-

likka katta e’tibor qaratmoqdamiz. 

Keyingi  o‘n  yil  davomida  yurtimizda  aholi  daromadlari  hajmi 

8,1

 

barobar  ortgan  bir  paytda,  ish  haqi,  ijtimoiy  ko‘makka  muhtoj  toifa-

larning  daromadlari  miqdorini  jadal  oshirish,  ularni  qo‘llab-quvvatlash 

va  soliq  imtiyozlari  berish  hisobidan  aholining  eng  past  va  eng  yuqori 

daromadga  ega  bo‘lgan  guruhlari  o‘rtasidagi  tafovut,  boshqacha 

aytganda,  daromadlardagi  farq  koeffitsiyenti  21,1  barobardan  8,3 

barobarga  qisqardi.

 

Aytish  kerakki,  Mustaqil  Davlatlar  Hamdo‘stligi 

mamlakatlari  va  bir  qator  iqtisodiy  rivojlangan  davlatlar  o‘rtasida  bu 

koeffitsiyent eng past ko‘rsatkichlardan biri hisoblanadi. 

Yurtimizda o‘tgan yillar davomida ish haqi va pensiyalarning xarid 

qobiliyati  izchil  va  barqaror  o‘sgani  aholining  hayot  darajasi  va  sifati 

ortib borayotganining yaqqol tasdig‘idir.  

Buning  isboti  tariqasida  quyidagi  misol  va  raqamlarni  keltirish 

mumkin. Agar 1991-yilda eng kam ish haqiga Xalqaro mehnat tashkiloti 

va  Jahon  sog‘liqni  saqlash  tashkilotining  tavsiyalariga  muvofiq  tarzda 

hisoblab chiqilgan iste’mol savatchasi qiymatining faqat 8 foizini tashkil 

etadigan tovar va xizmatlarni xarid qilish mumkin bo‘lgan bo‘lsa, 2011-

yilda bu ko‘rsatkich iste’mol savatchasining 120 foizini tashkil etdi yoki 

15 barobar o‘sdi, eng kam pensiyaning xarid qobiliyati esa 9 karra oshdi. 

Ayni  shu  ko‘rsatkichlar  2000-yilda  mos  ravishda  11,0  va  3,6 

barobarni tashkil etdi».

1

 

Respublikamizda  2012-yilning  9  oyi  davomida  yalpi  ichki  mahsu-

lot,  sanoat  mahsulotini  ishlab  chiqarish  hajmi  yuqori  sur’atlar  bilan 

oldingi yillarga nisbatan o‘sdi. So‘nggi yillar davomida YaIM hajmining 

o‘sish darajasi o‘rtacha 8 % dan yuqori bo‘ldi.   Mehnat unumdorligini 

                               

1

 

Каримов

 

И

.

А

.  2012 

йил

 

ватанимиз

 

тараққиётини

 

янги

 

босқичга

 

кўтарадиган

 

йил

 

бўлади

. 

Тошкент

. 

«

Ўзбекистон

», 2012 

йил

 14 

б

. 

---

 

201

o‘sish  darajasi  mahsulot  hajmini  o‘sish  darajasiga  nisbatan  yuqori 

bo‘lishi  mamlakat  miqyosida  katta  iqtisodiy  samara  berdi.  Xalqaro 

tajribalaridan  ma’lumki,  shu  ko‘rsatkich  davlat  iqtisodiyoti  qudrati, 

kishilar turmush farovonligi omillarini mezoni bo‘lib xizmat qiladi.  

Mamlakatimizda  keyingi  yillarda  yalpi  ichki  mahsulot,  shu  jum-

ladan sanoat mahsuloti ishlab chiqarish hajmi yuqori sur’atlar bilan o‘sib 

borayotganligini turli o‘zgarishlar bilan bog‘lash mumkin. Masalan, turli 

mulk shakllari va mazmunining o‘zgarishi, boshqaruv tizimidagi o‘zga-

rishlar,  erkin  iqtisodiy  foaliyatning  cheklanmaganligi,  tashqi  iqtisodiy 

faoliyatga keng yo‘l ochilishi va hokazo. Mamlakatimizdagi demografik 

vaziyatning  o‘ziga  xos  xususiyati  shundan  iboratki,  ayniqsa,  mehnatga 

qobiliyatli  yoshlarning  soni  tez  o‘sib  bormoqda.  Shu  bois  ishchi 

kuchlarini  ish  bilan  ta’minlash,  ishsizlik  masalasini    hal  etish 

mamlakatimizdagi  eng  dolzarb  iqtisodiy  va  ijtimoiy  muammolardan 

biridir.  Bu  vazifani  hal  etishning  eng  samarali  yo‘nalishlaridan  biri 

Prezident I.Karimov ta’kidlaganidek, «Kichik va o‘rta korxonalar sonini 

ko‘paytirish,  xususiy  tadbirkorlikni  har  tomonlama  qo‘llab-quvvat-

lashdan  iborat.  Yuqorida  zikr  etilgan  sohalar,  birinchi galda,  biz  uchun 

eng dolzarb bo‘lib turgan aholi bandligi va uning daromadlarini oshirish 

muammolarini  hal  etishda  o‘ziga  xos  lokomotiv  vazifasini  bajaradigan 

kichik  biznes  va  xususiy  tadbirkorlikni  jadal  rivojlantirish  borasida  biz 

tanlagan  siyosatning  mutlaqo  to‘g‘ri  va  uzoqni  ko‘zlagan  holda  olib 

borilayotganini takror va takror isbotlamoqda».

1