Moliyaviy risklar nazariyasi

111 
 
17. Risklarini pasaytirish usullari nimalardan iborat?  
A)  risklarni  diversifikatsiyalash,  risklarni  sug`urtalash,  risklarni  loyiha  qatnashchilari 
o`rtasida taqsimlash, risklar uchun moliyaviy zahiralar ajratish; 
B)  risklarni tahlil qilish va baholash usullarini tanlash; 
C)  risklar  uchun  moliyaviy  zahiralar  ajratish,  qo`shimcha  ma`lumotlar  va  axborotlarga 
ega bo`lish, risklarni identifikatsiyalash; 
D)  risklarni  loyiha  qatnashchilari  o`rtasida  taqsimlash,  risklar  uchun  moliyaviy  zahiralar 
ajratish, risklarni miqdor va sifat jihatdan tahlil qilish. 
18.  Risklarni boshqarish - ………………… 
A)  risklarni pasaytirishda matematik jihatdan yondashish; 
B)  risklar ta`sirini hisoblayotganda vaqt omiliga e`tabor berish; 
C)  risk va foyda miqdorini oqilona qo`shilmasini aniqlashga qaratilgan harakatlar; 
D)  risklar ta`sirini pasytirish. 
19.  Bir-biriga  bog`liq  bo`lmagan  turli  xil  faoliyatlar  o`rtasida  risklarni  taqsimlash  ……. 
deyiladi. 
A)  risklarni boshqarish; 
B)  dispersiya; 
C)  risklarni diversifikatsiyalash; 
D)  o`rtacha kvadratik chetlanish. 
20.  Investitsiya  portfelini  shakllantirishda  risklarni  taqsimlashning  shakllari  to`g`ri 
ko`rsatilgan qatorni aniqlang. 
A)  iste`molchilarni  diversifikatsiyalash;  mol  yetkazib  beruvchilarni  diversifikatsiyalash; 
loyiha  qatnashchilarni  diversifikatsiyalash;  tovar  va  xizmatlar,  faoliyat  turlari  bo`yicha 
diversifikatsiyalash; 
B)   mol 
yetkazib 
beruvchilarni 
diversifikatsiyalash; 
loyiha 
qatnashchilarni 
diversifikatsiyalash;  tovar  va  xizmatlar,  faoliyat  turlari  bo`yicha  diversifikatsiyalash; 
sotuvchilarni diversifikatsiyalash;   
C)   iste`molchilarni  diversifikatsiyalash;  mol  yetkazib  beruvchilarni  diversifikatsiyalash; 
loyiha qatnashchilarni diversifikatsiyalash; 
D)  iste`molchilarni  diversifikatsiyalash;  mol  yetkazib  beruvchilarni  diversifikatsiyalash; 
loyiha qatnashchilarni diversifikatsiyalash; pudratchilarni diversifikatsiyalash. 
21. Xavf xatarni tushunchasini “oqlovchi” omil nima? 
A)  garov 
B)  zarar 
C)  foyda 
D)  xammasi to’g’ri 
22.  Foiz riskiga qaysi moliyaviy instrument kiradi? 
A)  chet el valyutasi 
B)  qarz majburiyati 
C)  depozitar chek 
D)  depozitar sertifikat 
23.  Bozor riskini o’lchash uchun qanday metodika qo’llaniladi? 
A)  VAR 
B)  MAR 
C)  ARV 

112 
 
D)  Monitoring 
24.  Kelajakdagi operatsiyalar bo’yicha daromadning kamayishi - bu qanday risk turi 
xisoblanadi? 
A)  to’g’ri iqtisodiy risk 
B)  egri iqtisodiy risk 
C)  aktsiyadorlik jamiyatlarining risklari 
D)  xammasi to’g’ri 
25.  Kompyuter bilan bog’liq bo’ladigan risklar - bu qanday risklar xisoblanadi? 
A)  operatsion risklar 
B)  malakaviy risklar 
C)  Axborotli  risklar 
D)  iqtisodiy risklar 
26.  Risk boshqaruvining “riskni oldini olish va nazorat” guruhi qanday tadbirlarni o’z 
ichiga oladi? 
A)  risk muhiti,mavjud riskning ta’sir darajasi,riskni oldini olish choralari rejasi 
B)  risk monitoringi, risk bashorati, riskni oldini olishga doir tashkiliy texnik tadbirlar 
C)  riskning real xolatini tahlili, riskning xalqaro xarakteri 
D)  risk monitoringi, riskning real xolatini tahlili 
27.  Loyixaning ta’sirchanlik tahlili” usuli  qanday ko’rsatkichlarni aniqlashda ishlatiladi? 
A)  belgilangan o’xshash parametrlardan birini o’zgarishi loyixata’sirchanligini qay 
darajada o’zgarishini 
B)  belgilangan o’xshash parametrlardan qaysi biri loyixaning o’zgarishiga ko’proq ta’sir 
etishi 
C)  belgilgan o’xshash parametrlarning riskga ta’sirchanlik tahlili 
D)  belgilangan o’xshash parametrlarni loyixaning o’zgarishiga ko’proq ta’sir etishi 
28.  Bank risklarini baholashning statistik ekspert usuli qanday me’zonlar yordamida 
baholashga asoslanadi? 
A)  kutilayotgan o’rtacha qiymat va ehtimol qilingan natijaning o’zgaruvchanli 
B)  Aniqlangan eng yuqori qiymat va uning turg’unlik davri 
C)  eksperimentga ta’sir qiluvchi parametrlarniing soni va sifati 
D)  to’g’ri javob yo’q 
29.  Riskning turlari ko’rsatilgan qatorni ko’rsating. 
A)  ishlab chiqarish, moliyaviy, tijorat va innavatsion 
B)  tabiiy, muqarrar, tasodifiy 
C)  moliyaviy, ijtimoiy, ma’muriy 
D)  statistik, matematik, iqtisodiy 
30.  Investitsion risklarni sug’urtalash qaysi sug’urta turkumiga kiradi? 
A)  majburiy sug’urta 
B)  mulkiy sug’urta 
C)  moliyaviy sug’urta 
D)  avto sug’urta 
31. Valuta riski moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirishda necha turga bo`linadi?  
A)  3 
B)  2  
C)  4 

113 
 
D)  5 
32.  Valuta risklariga quyidagilardan qaysilari kiradi? 
1)  Operatsion valuta riski 
2)  Translyatsiya valuta riski 
3)  Siyosiy valuta riski 
4)  Ijtimoiy valuta riski 
5)  Iqtisodiy valuta riski 
A)  1,2,5 
B)  1,2,3 
C)  1,4,5 
D)  2,3,4  
33.  Valuta riskini pasaytirish uchun quyidagi usullardan qaysi birinidan foydalanish qo`l keladi? 
1)  Forvard valuta shartnomalari;  
2)  Valutali fyuchers shartnomalari; 
3)  Valuta opsionlari;  
4)  Valuta svoplari; 
5)  Valuta riskini sug`urtalash 
A)  1,2,3,4,5 
B)  1,3,5 
C)  2,3,4 
D)  1,4,5 
34. Foiz  stavkalari  o’rtasidagi  farq,  yoki  valuta  almashinuvi  o’zgarishlarini  xedjirlash  yoki  undan 
foydalanish uchun tuziladigan kelishuv nima?  
A)  fra; 
B)  safe; 
C)  capm; 
D)  ppp; 
35.  …  -  moliyaviy  risklarning  asosini  tashkil  qilib,  bu  risklar  tashqi  iqtisodiy  faoliyat 
jarayonida milliy valuta  kursining o`zgarishi,  boshqa davlatlardan investitsiyalarni kiritishda va 
chet mamlakatlardan eksport kreditlarini olish natijasida yuzaga keladi.  
A)  valuta risklar; 
B)  moliyaviy risklar; 
C)  foiz risklar; 
D)  tizimli risk; 
36. Riskmetrik tahlilda qo’llaniladigan asosiy model turini aniqlang ?  
A)  matematik; 
B)  sekurimetrik; 
C)  finansometrik; 
D)  funksional; 
37.  R=Xmax-Xmin nimani ifodalaydi?  
A)  variatsiya koeffitsientini; 
B)  variatsiya kengligini; 
C)  dispersiyani; 
D)  o’rtacha kvadratik chetlanishni; 
38.  Risklarni tahlilida qo’llaniladigan variatsiya koeffitsienti qanday aniqlanadi?  
A)  berilgan o’rtacha miqdorni dispersiyaga  bo’lish orqali; 

114 
 
B)  dispersiyani o’rtacha miqdorga  bo’lish orqali; 
C)  o’rtacha kvadratik chetlanishni o’rtacha miqdorga  bo’lish orqali; 
D)  berilgan o’rtacha miqdorni o’rtacha kvadratik chetlanishga bo’lish orqali. 
39.  Berilgan o’rtacha miqdorni o’rtacha kvadratik chetlanishga bo’lish orqali nima 
ifodalanadi ?  
A)  variatsiya koeffitsienti; 
B)  variatsiya kengligini; 
C)  dispersiyani; 
D)  o’rtacha kvadratik chetlanishni; 
E)  matematik model; 
40.  Matematik modellarga qo’yiladigan asosiy talablar qaysilar?  
A)  moslik, universallik, tejamkorlik; 
B)  dolzarblilik, sifatlilik; 
C)  tushunarlilik, foydalilik; 
D)  mavhumlik, moslik; 
41.  Moslik, universallik, tejamkorlik qaysi modelga qo’yiladigan asosiy talablardan 
hisoblanadi?  
A)  marketmetrik; 
B)  sekurimetrik; 
C)  funksional; 
D)  matematik; 
42.  Matematik modelning tejamkorlik talabi deganda nima tushuniladi?  
A)  jami xarajatlar summasining me’yori; 
B)  modelning foydalilik chegarasi; 
C)  modelning xarajat smetasi; 
D)  hisoblash ishlariga ketgan xarajatni; 
43.  Iqtisodiy-matematik metodlarni maqbulligi jihatidan qanday tasniflaymiz? 
A)  qulay va noqulay; 
B)  sodda va murakkab; 
C)  optimallashan va optimallashmagan; 
D)  mavhum va tushunarli; 
44.  Iqtisodiy-matematik metodlarni aniqliligi jihatidan qanday tasniflaymiz?  
A)  aniq va noaniq; 
B)  aniq va yaqinlashgan; 
C)  sodda va murakkab; 
D)  qulay va noqulay. 
45.  Iqtisodiy-matematik metodlarning necha guruhga ajratiladi? 
A)  5 
B)  2 
C)  3 
D)  4 
46.  Riskni boshqarish o`z ichiga quyidagilarni qaysi birini qamrab oladi? 
A)  Javobgar risk menejmentini ta’yinlash; 
B)  Risk va daromad o`rtasidagi bog`lanishni aniqlashdagi tushunchalarni toppish; 
C)  Samarali tahlil qilish va tekshiruv tizimini ishlab chiqarish; 

115 
 
D)  B, C,D. 
47.  ….  –  riskni  tahlil  qilish,uning  yuzaga  keladigan,  ta’sirlarini  aniqlash,  umumiy 
ko`rsatkichlarini o`zgarish chegaralariniishlab chiqishdan iborat. 
A)  Riskni baholash; 
B)  Risk menejmenti; 
C)  Risk o`zgarishi; 
D)  Riskni tahlil qilish. 
48.  Riskni baholashda emperik miqdorining nomlanish chegaralari to`gri berilgan qatorni toping? 
1)  Juda kichik; 
2)  Kichik; 
3)  O`rta; 
4)  Yuqori; 
5)  Maksimal holat; 
6)  Tig`iz holat 
A)  1,2,3,4,5,6 
B)  1,2,3,4 
C)  2,3,4, 
D)  1,2,3,4,5 
50. 
Riskni baholashda variatsiya miqdorining nomlanish chegaralari to`gri berilgan qatorni 
toping 
 
 
1) Juda kuchsiz; 
2) Kuchsiz; 
3) O`rtacha;  
4) Yuqori. 
A)  2,3,4 
B)  1,2,3 
C)  1,2,3,4 
D)  1,3,4 
51. Riskni baholashda optimal miqdorining nomlanish chegaralari to`gri berilgan qatorni toping. 
1)  Qabul qiluvchi; 
2)  Ruxsat etilgan; 
3)  Tig`iz holati; 
4)  Izdan chiqish holati. 
A)  1,2,3,4  
B)  1,3,4 
C)  2,3,4 
D)  1,2,4 
52.  Riskni baholash qaysi usul orqali amalgam oshiriladi? 
A)  Statistik  ma’lumotlar  asosida  yuzaga  keladigan  axborotlarni  oldingi  yilga  nisbatan 
tahlil qilish; 
B)  Nazariy jihatdan tahlil qilish; 
C)  Ekspertlar orqali umumiy xulosa chiqarish; 
D)  B,C,D.