Moliyaviy nazorat turlari, shakllari va metodlari

Idoraviy (mahkamaviy) moliyaviy nazorat vazirliklarning nazorat organlari va mahalliy hokimiyat organlarining bo‘limlari tomonidan ularga bo‘ysunuvchi korxona, tashkilot va muassasalarning ishlab chiqarish va moliyaviy faoliyatini nazorat qilishga qaratilgan.

• Idoraviy (mahkamaviy) moliyaviy nazorat vazirliklarning nazorat organlari va mahalliy hokimiyat organlarining bo‘limlari tomonidan ularga bo‘ysunuvchi korxona, tashkilot va muassasalarning ishlab chiqarish va moliyaviy faoliyatini nazorat qilishga qaratilgan.
• Xo‘jalik ichidagi (ichki) moliyaviy nazorat korxonalar,tashkilotlar va muassasalarning moliyaviy xizmatlari, xususan buxgalteriya, moliya bo‘limlari, ichki audit xizmatlari tomonidan amalga oshiriladi. Moliyaviy nazorat obyekti bo‘lib korxona va uning tarkibiy bo‘linmalari (sexlar, bo‘limlar, bo‘linmalar va filiallar)ning ishlab chiqarish va moliyaviy faoliyati hisoblanadi

Mustaqil moliyaviy nazorat maxsus organlar: auditorlik firmalari va boshqa xizmatlar tomonidan o‘tkaziladi. Auditorlik faoliyatining asosiy maqsadi tekshirilayotgan subyektning moliyaviy hisobotining ishonchliligi bo‘yicha xulosa berish hamda moliyaviy bozorga ishonchli axborot berishni ta’minlashdan iborat.

• Mustaqil moliyaviy nazorat maxsus organlar: auditorlik firmalari va boshqa xizmatlar tomonidan o‘tkaziladi. Auditorlik faoliyatining asosiy maqsadi tekshirilayotgan subyektning moliyaviy hisobotining ishonchliligi bo‘yicha xulosa berish hamda moliyaviy bozorga ishonchli axborot berishni ta’minlashdan iborat.

Moliyaviy nazoratning shakllarini quyidagi mezonlar bo‘yicha klassifikatsiya qilinadi:

• O‘tkazish vaqti bo‘yicha
• amalga oshirilish reglamenti;
• nazoratning subyektlari;
• nazoratning obyektlari.

O‘tkazilish vaqtiga ko‘ra moliyaviy nazoratning shakllari quyidagilarni o‘z ichiga oladi:

• O‘tkazilish vaqtiga ko‘ra moliyaviy nazoratning shakllari quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
• dastlabki;
• joriy (operativ);
• navbatdagi (kelgusi, so‘nggi).