Moliyaviy menejment

        Axborot  to’liqligi  deganda  esa  qaror  qabul  qilish  uchun  qay  darajada  uning 

etarli ekani tushuniladi. 

          Axborot  dolzarbligi  axborotning  joriy  vaqt  talablariga  muvofiqlik  darajasini 

bildiradi. Odatda axborotning tijoriy qimmati uning ham dolzarbligi, ham to’liqligi 

bilan  o’lchanadi.  Axborot  jarayonlari  muayyan  vaqtga  cho’zilganligi  tufayli, 

haqqoniy  va  mos  axborot  ham,  agar  u  vaqtda  eskirgan  bo’lsa,  notug’ri  qarorlar 

chiqarishga  olib  kelishi  mumkin.  Ma’lumotlar  bilan  ishlashda  mos  usulni  topish  

zaruratining  tug’ilishi  ko’p  o’rinda  axborot  olishni  shu  darajada  kechiktirib 

yuborishi  mumkinki,  natijada  u  o’z  dolzarbligini  yo’qotadi  va  keraksiz  bo’lib 

qoladi.  Ma’lumotlarni  shifrlashning  zamonaviy  tizimlari  va  elektron  imzo 

mexanizmlarining  ko’pchiligi,  xususan,  mana  shunga  asoslanadi.  Ma’lumotlarni 

o’qib  olish  uchun  metodga  ega  bo’lmagan  shaxslar  kalit  qidirish  bilan  mashg’ul 

bo’lishlari  mumkin,  chunki  metod  algoritmini  odatda  bilib  olish  mumkin.  Biroq 

bunday  qidiruv  muddati  shu  darajada  cho’zilib  ketishi  mumkinki,  ish  davomida 

axborot  o’z  dolzarbligini,  demakki,  buning  bilan  bog’liq  amaliy  qimmatini 

yo’qotadi. 

 

Bir  xillik,  tenglik  va  ega  bo’lish  osonligi  ham  axborotning  muhim 

xususiyatlari  sirasiga  kiradi.  Adekvatlik  deganda  iste’molchi  ega  bo’lgan 

axborotning muallif unga baxsh etgan mazmunga muvofiqlik darajasi tushuniladi. 

Axborotga  ega  bo’lish  osonligi  u  yoki  bu  axborotga  ega  bo’lish  o’lchovini 

bildiradi. Axborotlashtirish bu axborotga bo’lgan ehtiyojlarni qondirish va axborot 

resurslarini  shakllantirish  va  qo’llash  asosida  fuqarolar,  davlat  hokimiyati 

organlari,  mahalliy  o’z-o’zini  boshqarish  organlari,  tashkilotlar,  ijtimoiy 

birlashmalarning  huquqlarini  amalga  oshirish    uchun  optimal  sharoitlarni 

yaratishning tashkil etilgan ijtimoiy-iqtisodiy va ilmiy-texnik jarayonidir.  

        Axborot  -  kommunikatsiya  texnologiyalari  shaxsiy,  ommaviy  va  ishlab 

chiqarish  kommunikatsiyalari  yordamida  axborotni  tayyorlash,  qayta  ishlash  va 

etkazib  berish  bilan  bog’liq  ob’ektlar,  xatti-harakatlar  va  qoidalar  majmuini, 

---

10 

 

shuningdek  sanab  o’tilgan  jarayonlarni  integral  ravishda  ta’minlaydigan  barcha 

texnologiyalar va sohalarni bildiradi.

6

 

        Jahon  tajribasi  axborot  -  kommunikatsiya  texnologiyalarining  mamlakat 

ijtimoiy  -  iqtisodiy  rivojlanishiga  asosan  ijobiy  ta’sirini  tasdiqlaydi.  Geografik  va 

vaqt  to’siqlarini  buzib  o’tib,  axborot-kommunikatsiya  texnologiyalari  jahondagi 

har  bir  kishi  bilan  onlayn  rejimida  aloqa  bog’lash  va  ma’lumotlar  olish  imkonini 

beradi, ijtimoiy-iqtisodiy xatti - harakatlarning global mobilligini oshiradi.