MOLIYAVIY HISOBOT AUDITI” FANIDAN MUSTAQIL TA`LIM MASHG’ULOTLAR
MAVZULARI
154
qilishi kerak edi. Kompaniya mashhur bo’lgan birinchi olti oy ichida, Antar ishchilarga
zaxirani$ 2 millionga ko’paytirishni buyurdi va natijada firmaning yalpi foydasi xuddi shu
miqdorga o’sdi. Keyingi yilning oxirida TMZlar qiymatini $ 9 millionga ko’paytirdi(mulk
qaydnomasi),kredit qarzdorligi esa $ 3 millionga pasaytirildi. (Belsiy va Furman 1989) Telba
Eddi xodimlari yilning oxirida TMZlar qiymatini mavjud bo'lmagan TMZlarni hisobga
oluvchi varaqalarni tayyorlash yo’li bilan oshirgan. Tayyorlangan yozuvlar kompaniyaning
buxgalteriya hisobotiga kiritilgan edi.
Tekshiruvlar
Telba Eddining auditori Asosiy Hurdman (keyinchalik Torf Marwick bilan birlashib
natijada- KPMG) bo’lgan edi. Odatiy hol-ki, ularning audit o’tkazishi boshqaruv va
xodimlarning kelishuvi tufayli qiyin kechdi. Auditorlar mijozning hujjatlarini talab
qilishganida, ushbu hujjatlar yo'qolgan yoki tasodifan yo’q qilinganligini ularga aytishgan.
Yilning oxirida inventarizatsiya o’tkazish uchun auditorlar qanday tahliliy amallarni
qo’llashidan xabardor bo’lgan Antar hech qanday kamchilik topilmasligi uchun yetarli
miqdordagi resurslar bilan do'kon yoki omborlarni to’ldirdi. Bundan tashqari, xodimlar
auditorlardan inventarizatsiya taqchilligini yashirish uchun muntazam ravishda kompyuter
hujjatlarni yo’q qilishgan. (Vayss1993)
Asosiy Hurdman, to'liq SEC auditida inventarizatsiya tizimini avtomatlashtirish uchun
barcha summani atigi $ 85,000 ga ko’paytirganiga tanqidga uchradi. Qilindiravishda lekin
millionlab kompyuter dan tizimini o'rnatish. Qizig’i shundaki, Antar Asosiy Hurdman
tomonidan ishlab chiqilgan inventarizatsiya kompyuter tizimidan foydalanmasligini
xodimlariga buyurdi. Buning o'rniga, xodimlardan ilgari kompaniyada foydalaniladigan
qo’lyozma inventarizatsiya tizimiga qaytish talab etildi. Kompyuterlashtirilgan
inventarizatsiya tizimining yo'qligi auditorlarga muayyan davrdagi firmaning resurslarini
aniqlashga qiyinchilik tug’dirdi.( Vayss1993)
Telba Eddining qiyosiy daromadi to’g’risidagi moliyaviy hisoboti 1984-87
______________________________________________________________
31 Mart 87 31 mart 86 31 mart 85 31 mart 84
_______________________________________________________________
Savdoning sof hajmi $ 352.523 $ 262.268 $ 136.319 $
137.285
Sotilgan tovarlar tannarxi -272,255 -194.371 -103.421 -
106.934
Yalpi foyda 80.268 67.897 32.898
30.351
Sotish, boshqaruv xarajatlari -61.341 -42.975 -20.508 -
22.560
Foizli va boshqa daromadlar 7,403 3.210 1,211
706
Foizli xarajatlar -5,233 -820 -438 -
522
_____________________________________________________________________
___
Do'stlaringiz bilan baham: |