Moliyaviy hisobot auditi

MOLIYAVIY HISOBOT AUDITI” FANIDAN MUSTAQIL TA`LIM MASHG’ULOTLAR 
MAVZULARI
154 
qilishi kerak edi. Kompaniya mashhur bo’lgan birinchi olti oy ichida, Antar ishchilarga 
zaxirani$ 2 millionga ko’paytirishni buyurdi va natijada firmaning yalpi foydasi xuddi shu 
miqdorga o’sdi. Keyingi yilning oxirida TMZlar qiymatini $ 9 millionga ko’paytirdi(mulk 
qaydnomasi),kredit qarzdorligi esa $ 3 millionga pasaytirildi. (Belsiy va Furman 1989) Telba 
Eddi xodimlari yilning oxirida TMZlar qiymatini mavjud bo'lmagan TMZlarni hisobga 
oluvchi varaqalarni tayyorlash yo’li bilan oshirgan. Tayyorlangan yozuvlar kompaniyaning 
buxgalteriya hisobotiga kiritilgan edi.
Tekshiruvlar 
Telba Eddining auditori Asosiy Hurdman (keyinchalik Torf Marwick bilan birlashib 
natijada- KPMG) bo’lgan edi. Odatiy hol-ki, ularning audit o’tkazishi boshqaruv va 
xodimlarning kelishuvi tufayli qiyin kechdi. Auditorlar mijozning hujjatlarini talab 
qilishganida, ushbu hujjatlar yo'qolgan yoki tasodifan yo’q qilinganligini ularga aytishgan. 
Yilning oxirida inventarizatsiya o’tkazish uchun auditorlar qanday tahliliy amallarni 
qo’llashidan xabardor bo’lgan Antar hech qanday kamchilik topilmasligi uchun yetarli 
miqdordagi resurslar bilan do'kon yoki omborlarni to’ldirdi. Bundan tashqari, xodimlar 
auditorlardan inventarizatsiya taqchilligini yashirish uchun muntazam ravishda kompyuter 
hujjatlarni yo’q qilishgan. (Vayss1993) 
Asosiy Hurdman, to'liq SEC auditida inventarizatsiya tizimini avtomatlashtirish uchun 
barcha summani atigi $ 85,000 ga ko’paytirganiga tanqidga uchradi. Qilindiravishda lekin 
millionlab kompyuter dan tizimini o'rnatish. Qizig’i shundaki, Antar Asosiy Hurdman 
tomonidan ishlab chiqilgan inventarizatsiya kompyuter tizimidan foydalanmasligini 
xodimlariga buyurdi. Buning o'rniga, xodimlardan ilgari kompaniyada foydalaniladigan 
qo’lyozma inventarizatsiya tizimiga qaytish talab etildi. Kompyuterlashtirilgan 
inventarizatsiya tizimining yo'qligi auditorlarga muayyan davrdagi firmaning resurslarini 
aniqlashga qiyinchilik tug’dirdi.( Vayss1993) 
Telba Eddining qiyosiy daromadi to’g’risidagi moliyaviy hisoboti 1984-87 
______________________________________________________________ 
31 Mart 87 31 mart 86 31 mart 85 31 mart 84 
_______________________________________________________________ 
Savdoning sof hajmi $ 352.523 $ 262.268 $ 136.319 $ 
137.285
Sotilgan tovarlar tannarxi -272,255 -194.371 -103.421 -
106.934
Yalpi foyda 80.268 67.897 32.898
30.351 
Sotish, boshqaruv xarajatlari -61.341 -42.975 -20.508 -
22.560 
Foizli va boshqa daromadlar 7,403 3.210 1,211
706 
Foizli xarajatlar -5,233 -820 -438 -
522 
_____________________________________________________________________
___ 

---