Молиявий ҳисоботнинг халқаро стандарти 3 Бизнес бирлашувлари Мақсади

Шартли мажбуриятлар 
22 
БҲХС 37 “Резервлар, шартли мажбуриятлар ва шартли активлар” да шартли мажбурият 
қуйидагича таърифланади: 
(a) 
бўлиб ўтган ҳодисалардан юзага келиши мумкин бўлган мажбурият. Унинг мавжудлиги 
фақатгина тадбиркорлик субъектининг тўлиқ назорати остида бўлмаган келгуси ноаниқ 
ҳодисаларнинг бири ёки бир нечтаси содир бўлиши ёки содир бўлмаслиги натижасида 
тасдиқланади; ёки 
(б) 
у ҳозирги пайтдаги мажбурият бўлиб, бўлиб ўтган ҳодисалардан юзага келади, аммо тан 
олинмайди, чунки: 
(i) 
иқтисодий нафни ўзида мужассамлаган ресурларнинг мажбуриятни сўндириш 
учун чиқиб кетиши талаб этилишининг эҳтимоли йўқ; ёки 
(ii) 
ушбу мажбуриятнинг суммасини етарли ишончлилик билан баҳолаш мумкин 
бўлмайди. 
23 
БҲХС 37 даги талаблар қайси шартли мажбуриятлар сотиб олиш санасида тан олиниши 
кераклигини белгиламайди. Бунинг ўрнига, сотиб олувчи сотиб олиш санасида бизнес бирлашувида 
қабул қилинган шартли мажбуриятни тан олиши лозим, агарда у олдинги ҳодисалардан юзага 

---

МҲХС 3 
©
МҲХС Фонди 
5
келадиган жорий мажбурият бўлса ва унинг ҳаққоний қиймати ишончли баҳолана олса. Шу 
туфайли, БҲХС 37 га зид бўлган ҳолда, ҳаттоки агарда иқтисодий нафни ўзида мужассамлаган 
ресурларнинг чиқими мажбуриятни ҳисоб-китоб қилиш учун талаб этилишининг эҳтимоли жуда кам 
бўлса ҳам, сотиб олувчи сотиб олиш санасида бизнес бирлашувида қабул қилинган шартли 
мажбуриятни тан олади. 56-банд шартли мажбуриятларни кейинчалик ҳисобга олиш бўйича 
кўрсатмани таъминлайди. 
Ҳам тан олиш ҳам баҳолаш тамойилларига истиснолар 
Фойда солиқлари 
24 
Сотиб олувчи бизнес бирлашувида сотиб олинган активлардан ва қабул қилинган мажбуриятлардан 
юзага келадиган муддати узайтирилган солиқ активи ёки мажбуриятини БҲХС 12 “Фойда 
солиқлари” га мувофиқ тан олиши ва баҳолаши лозим. 
25 
Сотиб олувчи сотиб олиш санасида мавжуд бўлган ёки БҲХС 12 га мувофиқ сотиб олиш натижасида 
юзага келадиган сотиб олинувчининг вақтинчалик фарқларининг ва солиқларни кейинги даврларга 
ўтказишларининг потенциал солиқ таъсирларини ҳисобга олиши лозим.