Молиявий ҳисоб 1 Ўқув қўлланма

Қарзнинг асосий суммаси х Фоиз ставкаси х Вақт = Фоиз суммаси
Белгиланган фоиз ставкаси - бу қарз ҳужжатида кўрсатилган фоиз меъёридир. Белгиланган фоиз ставкаси қарзнинг асосий суммаси учун тўланадиган фоиз тўловларининг суммасини аниқлайди. Молиявий бозорда фоиз ставкалари умумий иқтисодий вазиятга мувофиқ белгиланади ва вақт давомида ўзгаради, шунингдек фоиз ставкалари кредитнинг муддатига ҳам боғлиқдир.
Қарз бўйича ҳаққоний фоиз ставкаси - бу ушбу даврга маблағларни қарзга олишдаги бозор фоиз ставкасидир. Ҳақиқий фоиз ставкаси қарзнинг келгуси пул тўловларини дисконтлаш учун қўлланилади. Қарздор томонидан олинган пул маблағлари ёки пул эквивалентлари суммасига ҳақиқий фоиз ставкаси қўлланилади. Қарзнинг тўлиқ суммаси – бу қарзни қайтаришнинг охирги кунида ҳар қандай фоиз тўловлари чегирилган тўланиши лозим бўлган суммасидир. Мисолларни кўриб чиқамиз.
Фоизли вексел
Фоизли векселни тасвирлаш мақсадида, фараз қилайлик, 2001 йил 1 октябрда «Банф» компанияси йиллик 12 % тўланадиган вексел бўйича 10,000 ш.б. суммадаги маблағларни қарзга олди. "Банф" компанияси векселнинг номинал қийматига тенг 10,000 ш.б. миқдорда пул маблағлари олди. Ҳисобот даври 31 декабрда, векселни тўлаш муддати эса - 2002 йил 30 сентябрда тугайди. Бу хўжалик муомаласини акс эттириш учун қуйидаги ёзувлар талаб этилади:
2001 йил 1 октябр. - Фоизли векселни унинг жорий қиймати бўйича акс эттириш:
Пул маблағлари 10,000
Тўланадиган вексел, қисқа муддатли 10,000
2001 йил 31 декабр - Фоизни ҳисоблаш тўғрисидаги тузатиш ёзуви:
Фоизлар бўйича харажат (10, 000) х (12%) х (3 /12) 300
Ҳисобланган фоизлар 300
2001 йил 31 декабр - Молиявий натижалар тўғрисидаги ҳисобот:
Фоизлар бўйича харажат 300
Бухгалтерия балансида акс эттириш:
Жорий мажбуриятлар:
Тўланадиган вексел, қисқа муддатли 10,000
Ҳисобланган фоизлар 300
Векселни тўлаш кунидаги ёзув:
2002 йил 30 сентябр - Тўлаш муддатидаги номинал сумма плюс фоизларнинг тўланиши:
Тўланадиган фоизлар 300
Фоизлар бўйича харажат (10, 000) х(12%) х (9/12) 900
Тўланадиган вексел, қисқа муддатли 10,000
Пул маблағлари 11,200