Moliya”fanidan O’quv-uslubiy majmua

3-qadam: natijalarni baholash

Ko‘rinib turibdiki, Synopticom obligatsiyalarining egalari hozirgi bozor bahosida 908.32 dollarga sotib olsalar, 9% li qaytim talab qilishlari kerak.

Shunga qaramay, Synopticom fozi to‘lovlarini soliqqa tortiladigan foydadan chegirishlari mumkin, bunda kompaniya har bir foiz to‘lovi uchun 0.34 dollardan tejab qoladi. Natijada firmaning obligatsiya egalari talab qilgan qaytim kompaniya uchun 5.94% ga tushadi. Agar Synopticom yangi obligatsiyalarni emissiya qilsa yangi obligatsiyalarni sotish paytida yangi tranzaksion xarajatlar vujudga keladi. Agar firma hisob-kitob qilsa, har bir obligatsiyaning har bir 850 dollarlik obligatsiyaga 58.32 dollardan tranzaksiya xarajatlarini to‘lab beradi. Agar 850 dollarni obligatsiya narxi bilan almashtirsak, tranzaksion xarajatlardan so‘ng talab etilgan qaytim stavkasi 9.73% ga va yangi emissiya qilingan obligatsiyalarning soliqdan so‘nngi bahosi 6.422% ga teng bo‘ladi.

Imtiyozli aksiyaning bahosi

Imtiyozli aksiyaning narxi imtiyozli aksiya dividendlaridan keladigan o‘zgarmas pul oqimlarining hozirgi davrdagi qiymatiga teng va quyidagicha:

Imtiyozli aksiyaning narxi = (3)
178
Agar bizga imtiyozli aksiyaning narxi va undan keladigan dividend miqdori ma’lum bo‘lsa aksiyadorning talab etilgan qaytim stavkasini aniqlab olishimiz mumkin:
Imtiyozli aksiya qaytim stavkasi = (4)

Tranzaksion xarajatlar yangi imtiyozli aksiyalarni sotish jarayonida vujudga kelar ekan, investorning talab etadigan qaytim stavkasi kompaniyaning imtiyozli aksiyalar kapitali bahosidan kamroq bo‘ladi. Imtiyozli aksiyalarning bahosini hisobga olish uchun talab etilgan qaytim stavkasida tranzaksion xarajatlarni aks ettirish uchun tenglamani biroz o‘zgartiramiz. Biz (4) formuladagi imtiyozli aksiya narxi ko‘rsatkichini har bir yangi aksiyalar savdosidan kelib tushadigan sof tushum bilan almashtiramiz. Hosil bo‘lgan formuladan imtiyozli aksiya bahosini hisoblash mumkin:

Imtiyozli aksiya bahosi = (5)

Har bir aksiyadan sof tushum imtiyozli aksiyaning narxi minus yangi emissiya qilingan aksiyalar uchun tranzaksion xarajatlariga teng.

Korporativ soliqlar imtiyozli aksiya bahosiga qanday ta’sir ko‘rsatadi? Imtiyozli aksiyada soliqlar hisobga olinmaydi, chunki imtiyozli aksiyalarga to‘lanadigan dividendlar soliq bazasidan ayirib tashlanmaydi.