Moliya va raqamli axborot texnologiyalari

 
CHat tushunchasi. 
CHat deganda real vaqt tizimida Internet tarmog‘i orqali 
xabarlarni tezkor almashish vositalari va ushbu muloqotni ta’minlab beruvchi 
dasturiy ta’minot tushuniladi. Forumlarga nisbatan chat tizimida muloqot qilish va 
xabarlar almashish real vaqt tizimida sodir bo‘ladi. 
 
CHat
- bu bir vaqtning o‘zida bir necha foydalanuvchining Internet orqali 
muloqotidir. Bunda foydalanuvchilar odatda matn yozishish orqali yangiliklar bilan 
almashishadi, yoki biror mavzuni muhokama qilishadi, yoki gaplashishadi. CHat 
tizimida barcha foydalanuvchilar o‘zaro yozuv ko‘rinishidagi xabarlarni almashish 
orqali muloqot qiladi. 
 
IRC: 
Internet 
Relay 
Chat
– 
Internetda 
uzatiladigan 
suhbat 
foydalanuvchilarning klaviatura yordamida suhbat qurishlari imkoniyatidir. 

---

145 
Klaviaturada terilgan barcha so‘zlar Internet orqali boshqa kompyuterlarga uzatiladi 
va uni bu kompyuterlarda o‘qish mumkin. Jarayon real vaqt tizimida ro‘y beradi va 
so‘zlar xuddi shu kompyuterda terilgandek tuyuladi. 

IRC
klient-server modeli asosida ishlaydi. SHu sababli, undan foydalanish 
uchun kompyuterga uning klient dasturiy ta’minotini o‘rnatish kerak bo‘ladi. 
Bunday dasturlarning turli kompyuterlarga mo‘ljallangan bir qator turlari mavjud. 

Suhbat qurish kerak bo‘lganda avval internetga kirish kerak bo‘ladi. So‘ngra 
chatning klient dasturi ishga tushiriladi. Keyin internetda joylashgan IRC serveriga 
kiriladi. Internetda IRC serverlar juda ko‘p. Ular bir-biri bilan tarmoq orqali 
bog‘langan bo‘ladi. Ularning har biri boshqasi bilan bevosita bog‘langan bo‘lmaydi. 
Ularning bog‘lanishi 
taqsimlangan
va 
daraxtsimon
ko‘rinishda bo‘ladi. Bunda 
daraxt ko‘rinishi chat tarmoqlari boshqa shu ko‘rinishdagi tarmoqlarning bir 
nechtasiga ulanadi. 

Serverga ulangach, undagi suhbatlardan birini tanlash va suhbatga qo‘shilganda 
murojaat qilish uchun