Moliya Tayyorladi Xujamqulov Eldor Qabul qildi Nasriddinov Baxouddin

Keling, bu fikrga aniq misol keltiramiz. Faraz qiling, Siz ma’lum bir mablag‘ni bir yil muddatga investitsiya qilishga qaror qildingiz. Yaponiya davlat obligatsiyalari bo‘yicha yillik foiz stavkasi 3%ni, Qo‘shma Qirollik obligatsiyalari bo‘yicha esa 9%ni tashkil etadi. Boshqa valyutaga nisbatan bir valyutaning bahosini o‘z ichiga olgan valyuta kursi (exchange rate), 1 funt sterling 150 iyenaga teng. Endi, tasavvur qiling, Siz o‘z kapitalingizni iyenda qaysidir ishonchli aktivga investitsiya qilmoqchi bo‘lgan yapon investori hisoblanasiz. Yapon obligatsiyalarini sotib olib, Siz o‘zingizga 3%lik daromadni kafolat-laysiz. Agar Britaniyaning davlat obligatsiyalari sotib olinsa, iyenada daromadlilik stavkasi bir yil o‘tgandan keyin iyena va funt sterlingning almashuv kursi qanday bo‘lishiga bog‘liq bo‘ladi.

• Keling, bu fikrga aniq misol keltiramiz. Faraz qiling, Siz ma’lum bir mablag‘ni bir yil muddatga investitsiya qilishga qaror qildingiz. Yaponiya davlat obligatsiyalari bo‘yicha yillik foiz stavkasi 3%ni, Qo‘shma Qirollik obligatsiyalari bo‘yicha esa 9%ni tashkil etadi. Boshqa valyutaga nisbatan bir valyutaning bahosini o‘z ichiga olgan valyuta kursi (exchange rate), 1 funt sterling 150 iyenaga teng. Endi, tasavvur qiling, Siz o‘z kapitalingizni iyenda qaysidir ishonchli aktivga investitsiya qilmoqchi bo‘lgan yapon investori hisoblanasiz. Yapon obligatsiyalarini sotib olib, Siz o‘zingizga 3%lik daromadni kafolat-laysiz. Agar Britaniyaning davlat obligatsiyalari sotib olinsa, iyenada daromadlilik stavkasi bir yil o‘tgandan keyin iyena va funt sterlingning almashuv kursi qanday bo‘lishiga bog‘liq bo‘ladi.

Foiz asosan qarz oluvchidan aktivdan foydalanganlik uchun ijara yoki lizing to'lovidir. Transport vositasi yoki bino kabi katta aktiv bo'lsa, ijara stavkasi foiz stavkasi sifatida xizmat qilishi mumkin. Qarz oluvchi qarz beruvchi tomonidan past xavfli deb hisoblansa, qarz oluvchidan odatda past foiz stavkasi olinadi. Agar qarz oluvchi yuqori tavakkal deb hisoblansa, ular uchun to'lanadigan foiz stavkasi yuqori bo'ladi. Xavf odatda kreditor qarz beruvchining potentsial qarz oluvchining kredit ballarini ko'rib chiqqanda baholanadi, shuning uchun eng yaxshi kreditlarga ega bo'lishni istasangiz, a'lo darajaga ega bo'lish muhimdir.

• Foiz asosan qarz oluvchidan aktivdan foydalanganlik uchun ijara yoki lizing to'lovidir. Transport vositasi yoki bino kabi katta aktiv bo'lsa, ijara stavkasi foiz stavkasi sifatida xizmat qilishi mumkin. Qarz oluvchi qarz beruvchi tomonidan past xavfli deb hisoblansa, qarz oluvchidan odatda past foiz stavkasi olinadi. Agar qarz oluvchi yuqori tavakkal deb hisoblansa, ular uchun to'lanadigan foiz stavkasi yuqori bo'ladi. Xavf odatda kreditor qarz beruvchining potentsial qarz oluvchining kredit ballarini ko'rib chiqqanda baholanadi, shuning uchun eng yaxshi kreditlarga ega bo'lishni istasangiz, a'lo darajaga ega bo'lish muhimdir.