Moliya-kredit” kafedrasi “ kaspiy pisixologiya ” fanidan bajardi: sмм-59K guruh Y. A zamat Toshkent 2022

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI
SIRTQI FAKULTETI

“MOLIYA-KREDIT” KAFEDRASI
“ KASPIY PISIXOLOGIYA ” FANIDAN


Bajardi: SММ-59K guruh Y.A zamat


Toshkent - 2022

Mavzu:Tadbirkorlar xulqida namoyon bo’ladi- gan himoya ustavkasi.

Reja:
Kirish.
1.Tadbirkorlar faoliyatida himoya qilish tizimini tubdan takomillashtirish.
2.Tadbirkorlarning huquqlarni himoya qilish bo’yicha vakil.
3.Foydalanilgan adaiyotlar.
KIRISH
O’zbekiston Respublikasining “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”ni amalga
oshirish maqsadida iqtisodchi-pedagoglarning ijtimoiy hayotdagi roli va obro’sini ko’tarish, ularning kasbiy tayyorgarligini tubdan yaxshilash kasb-hunar kollejlarini isloh qilishning bosh yo’nalishlaridan biridir. “Kadrlar tayyorlash milliy dasturu” ning asosiy maqsadi ham zarur bilimlarni o‘zlashtirish bilan birga talabalarning intellektual qobiliyatlarini rivojlantirish, ularda mustaqil tanlash va qaror qabul qilish ko‘nikmasini hosil qilishdir.O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoevning 2017 yil 20 apreldagi “Oliy ta’lim tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Qarori mamlakatimizda ta’lim tizimini isloh qilish borasida olib borilayotgan ishlarning ham mantiqiy davomi, ham uni yangi bosqichga k o‘tarishga qaratilgani bn ahamiyatli
Qarorning eng muhim jihatlaridan biri, unda oliy malakali mutaxassislar tayyorlashda xalqaro standartlar mezoniga rioya qilish, uning darajasida shart-sharoit yaratish, ruhi va talabiga mos zamonaviy bilim va ko‘nik- malarga ega kadrlar tayyorlashga alohida e’tibor qaratilgan. “Kasbiy psixologiya” kursi-ning asosiy maqsadi – bo’lg’usi iqtisodchi-pedagog kasb egalari sifatida tanlagan muta-xassisliklariga bo’lgan jamiyatning ma’naviy
ehtiyojlari, turli kasblardagi professional meh- natning mazmuni, kasbning insonga qo’yadi- gan psixologik talablari (professiogramma), kasbga nisbatan shaxsdagi psixologik imkoni-yatlar (psixogramma), mehnat sharoitlari, shaxsning qiziqish va ehtiyojlariga tanlangan kasbning mosligi, kasbni egallashi mumkin bo’lgan o’quv muassasasida bo’lg’usi kasb egasi shaxsiga qo’yiladigan talablar, kasb etikasi, odobi, malakasi, professional yo’nal-ganlik ning psixologik tabiati, turli kasbiy
ixtisosliklarning xarakteri va o’ziga xosliklari to’g’risidagi bilimlarning psixologik asoslarini yetkazishdir. “Kasbiy psixologiya” kursi quyidagi vazifalarni o’z oldiga qo’yadi: bakalavrlarga o’zlari tanlagan kasbning psixologik mohiyati hamda milliy istiqlol g’oyalari asosida jamiyat oldidagi ahamiyatini to’la anglatish; tanlangan kasbning professional yo’nalish sifatidagi jamiyatda tutgan nufuzi va ahamiyatiga xolis baho berishga o’rgatish; har bir talabaning tan-langan kasb to’g’risidagi tasavvurlarini kengay-tirish, boyitish, bunda psixologiya arsenalidagi ishonchli metodikalar va testlardan foydala- nishga o’rganish; kasb etikasi, odobi, professi-onal ahloq tushunchalari doirasida tanlangan
kasbning murakkab qirralarini jamiyatda bar-qaror bo’lgan qadriyatlar va ma’naviy mezonlar nuqtai nazaridan tahlil qilish, kasbga sadoqat tamoyillarini belgilash; O‘zbekiston Respublika-sining “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi to‘g‘risi
da” Qonun. Oliy ta’lim. Me’yoriy hujjatlar to‘plami.T.: “Sharq”, 20014 y. 23 b.O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti SH.M.Mirziyoev. 20.04.2017 yildagi Qarori bilan “2017-2021 yillarda Oliy ta’lim tizimini kompleks rivojlanti-rish” dasturidan - “Oliy ta’lim tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qaroridan.bo’lg’usi iqtisodchi-o’qituvchilarga yoshlarda to’g’ri professional yo’nalishni shakl- lantirishning psixologik hamda pedagogik tex-nologiyalardan boxabar qilish, professional motivatsiya, professional maorif va konsultatsiya asoslari bilan tanishtirish;shaxs- ning individual-psixologik xususiyatlaridan kelib chiqib, o’zini o’zi kasbiy anglash, kasbiy muloqotning sirlarini anglatish va shu kabilar.
Mаzkur fаnni o’rgаnish uchun bаkаlаvr-iqti-sоdchi talabalar Dаvlаt tа’lim stаndаrtlаridа ko’zdа tutilgаn gumаnitаr vа ijtimоiy-iqtisоdiy fаnlаr bilаn bеvоsitа аlоqаdа bo’lаdi. “Kasbiy psiхоlоgiya” fаnini o’qitishdа pеdаgоgik tехnоlоgiyalаrni qo’llаgаn hоldа dаrs o’tish ko’zdа tutilgаn. Amaliy mаshg’ulоtlаridа оlingаn nаzаriy bilimlаrni mustаhkаmlаsh vа ulаrni аmаliyotgа jоriy etish kаbi mаsаlаlаr
sinоvdаn o’tkаzilаdi.
Kursni mutaxassislikka kirish bilan bog’lagan xolda zamonaviy psixologiya va kasb pedago-gikasiga oid bilimlar bilan to’ldiriladi hamda amaliy jihatdan bakalavrlarda kasb haqidagi bilim, malaka va ko’nikmalarni takomillash-tirishga xizmat qiladi.
1.Tadbirkorlik subyektlari huquqlari va anfaatlarini himoya qilishning huquqiymexanizmlarini mustahkamlash, ularning faoliyatida qonuniylikni ta’minlash, respublikada investitsiya iqlimini va ishbilarmonlik muhitini yaxshilash, shuningdek prokuratura organlariga xos bo‘lmagan vazifa va funksiyalarni chiqarib tashlash yo‘li bilan ularning faoliyatini optimallashtirish maqsadida:
Belgilab qo‘yilsinki, 2019-yil 1-apreldan:tadbirkorlik subyektlari faoliyatida o‘tkaziladigan tekshiruvlarni muvofiqlashtirish va nazorat qiluvchi organlar tomonidan o‘tkaziladigan tekshiruvlarning qonuniyligi ustidan nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Tadbirkorlik subyektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish bo‘yicha vakil (keyingi o‘rinlarda — Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakil) tomonidan amalga oshiriladi;
Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakilning tadbirkorlik subyektlari faoliyatida o‘tkaziladigan tekshiruvlarga oid qarorlari nazorat qiluvchi organlar tomonidan bajarilishi majburiy hisoblanadi;
O‘zbekiston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi nazorat qiluvchi organlar tomonidan tadbirkorlik subyektlari faoliyatida o‘tkaziladigan tekshiruvlarning qonuniyligi ustidan jamoatchilik nazoratini amalga oshirish orqali Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakilning tadbirkorlik subyektlari faoliyatida o‘tkaziladigan tekshiruvlarni muvofiqlashtirish sohasidagi faoliyatini ta’minlashda ishtirok etadi.Tekshiruvlarni elektron ro‘yxatga olish yagona tizimi O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi tasarrufidan Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakil tasarrufiga o‘tkazilsin.
O‘zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi:
O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi bilan birgalikda bir oy muddatda Tekshiruvlarni elektron ro‘yxatga olish yagona tizimining ishlash imkoniyatini ta’minlovchi axborot tizimlari va dasturiy mahsulotlarning beg‘araz o‘tkazilishini;
Tekshiruvlarni elektron ro‘yxatga olish yagona tizimining uzluksiz ishlashini ta’minlasin.Belgilansinki, Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakil o‘z vakolatlarini amalga oshirish doirasida:
nazorat qiluvchi organlar tomonidan tadbirkorlik subyektlari faoliyatida tekshiruvlar o‘tkazish sohasidagi qonunchilik talablariga rioya etilishini nazorat qiladi;
nazorat qiluvchi organlarning tadbirkorlik subyektlari faoliyatida tekshiruvlar o‘tkazish to‘g‘risidagi buyurtmalarini ko‘rib chiqadi va ularning asosliligini o‘rganadi;
tadbirkorlik subyektlari faoliyatida tekshiruvlar o‘tkazishga rozilik berish yoki rad etish, shuningdek, ularning muddatlarini uzaytirish yoki ko‘chirish to‘g‘risida qarorlar qabul qiladi;
tadbirkorlik subyektlari faoliyatida tekshiruvlar o‘tkazish sohasidagi qonun hujjatlarini buzganligi uchun nazorat qiluvchi organlarning aybdor mansabdor shaxslarini javobgarlikka tortish bo‘yicha choralar ko‘radi;
tadbirkorlik subyektlari faoliyati ustidan davlat nazoratini amalga oshirish sohasida yagona hisob va hisobot yuritilishini, shuningdek ushbu sohada nazorat qiluvchi organlarning yagona huquqni qo‘llash amaliyoti yuritilishini ta’minlaydi;nazorat qiluvchi organlar va tadbirkorlik subyektlariga tadbirkorlik subyektlari faoliyatini tekshirish sohasidagi qonunchilik normalari qo‘llanilishi yuzasidan maslahat yordamini ko‘rsatadi; tadbirkorlik subyektlari faoliyatida tekshiruvlar o‘tkazish sohasidagi normativ bazani ishlab chiqish va takomillashtirishda ishtirok etadi.O‘zbekiston Respublikasi prokuratura organlari tizimida:
O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokurori o‘rinbosari lavozimlarining ikkita shtat birligi;
O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasining Tadbirkorlik va investitsiyalarni huquqiy himoya qilish boshqarmasi;
O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasining O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti qarorlari ijrosi ustidan nazorat boshqarmasi hamda uning hududiy bo‘limlari;
O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasining Soliq va bojxona islohotlarini amalga oshirish sohasida qonunchilik ijrosi ustidan nazorat boshqarmasi hamda uning hududiy bo‘limlari;
soliq va bojxona islohotlarini amalga oshirish sohasida qonunchilik ijrosi ustidan nazorat qilishga mas’ul Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar prokurorining o‘rinbosarlari, tumanlar (shaharlar) prokurorlarining o‘rinbosarlari va yordamchilari lavozimlari;
tumanlar (shaharlar) prokurorlarining tadbirkorlik subyektlari huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilishga mas’ul o‘rinbosarlari hamda katta yordamchilari lavozimlari;
O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Iqtisodiy jinoyatlarga qarshi kurashish departamentining tadbirkorlikni himoya qilish va tashqi iqtisodiy faoliyatdagi huquqbuzarliklarga qarshi kurashish bo‘limi tugatilsin.
O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Agrosanoat majmui va oziq-ovqat xavfsizligi ta’minlanishi ustidan nazorat qilish inspeksiyasi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Agrosanoat majmui ustidan nazorat qilish inspeksiyasi etib qayta tashkil etilsin va uni moliyalashtirishning amaldagi tartibini saqlab qolgan holda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tasarrufiga o‘tkazilsin.
Belgilansinki, mazkur Farmonga muvofiq prokuratura organlarining qisqartirilayotgan 1 198 ta shtat birliklaridan:87 tasi — Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakil devonini;470 tasi — O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi bo‘linmalarini to‘ldirish uchun yo‘naltiriladi.O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi bir oy muddatda:zimmalariga yuklatilgan xizmat majburiyatlarini yuqori professional darajada bajarishga qodir yuqori malakali, chuqur kasbiy bilimga ega, yuqori intellektual qobiliyat va yuksak ma’naviy-axloqiy fazilatlarga ega xodimlarni tanlab olishda raqobat muhitini ta’minlovchi kadrlarni shaffof tanlov asosida tanlashning mutlaqo yangi mexanizmlarini joriy etishni nazarda tutuvchi Prokuratura organlarida xizmatni o‘tash tartibi to‘g‘risida yangilangan nizomni tasdiqlash uchun kiritsin;huquqbuzarliklarning profilaktikasi va prokuratura organlari xodimi degan yuksak nomga noloyiq shaxslarni aniqlash, ularni zudlik bilan prokuratura organlari tizimidan bo‘shatish mexanizmlarini joriy etishga alohida e’tibor qaratgan holda prokuratura organlarining ichki xavfsizlikni ta’minlash bo‘linmalari faoliyatini tubdan qayta ko‘rib chiqsin;prokuratura organlariga yuklatilgan vazifalarni samarali bajarish imkonini beruvchi ilg‘or axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va dasturiy mahsulotlarni ular faoliyatiga har tomonlama va to‘liq joriy etish bo‘yicha takliflar kiritsin.
Quyidagilar:O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Tadbirkorlik subyektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish bo‘yicha vakil devonining yangilangan tuzilmasi muvofiq;
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Tadbirkorlik subyektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish bo‘yicha vakil devoni shtatlar jadvali 2-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakilga, zaruratga ko‘ra, o‘z devonining tashkiliy-shtat tuzilmasiga belgilangan umumiy shtatlar soni doirasida o‘zgartirishlar kiritish huquqi berilsin.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi bir oy muddatda:
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Agrosanoat majmui ustidan nazorat qilish inspeksiyasi faoliyatini tashkil etish to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori loyihasini kiritsin;
Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakil devonining faoliyatini samarali tashkil etish uchun zarur moliyaviy, moddiy-texnik va transport masalalari hal etilishini ta’minlasin;
Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakil va O‘zbekiston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi bilan kelishilgan holda Nazorat qiluvchi organlar tomonidan tadbirkorlik subyektlari faoliyatida o‘tkaziladigan tekshiruvlarni kelishish va o‘tkazish tartibi to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlasin. Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakil bilan birgalikda mazkur Farmon qoidalarini hisobga olgan holda O‘zbekiston Respublikasining “Tadbirkorlik faoliyati qonuniyligi kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonuni loyihasini O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasiga kiritsin.
Belgilansinki, Vazirlar Mahkamasi tomonidan Nazorat qiluvchi organlar tomonidan tadbirkorlik subyektlari faoliyatida o‘tkaziladigan tekshiruvlarni kelishish va o‘tkazish tartibi to‘g‘risidagi nizom qabul qilingunga qadar mazkur Farmon qoidalarini hisobga olgan holda, O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi tomonidan tasdiqlangan Nazorat qiluvchi organlar tomonidan tadbirkorlik subyektlari faoliyatida o‘tkaziladigan tekshiruvlarni kelishish va o‘tkazish tartibi haqidagi vaqtinchalik nizom amal qiladi.
2.Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakil devonining hududlarda faoliyat ko‘rsatuvchi xodimlari O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining joylardagi Xalq qabulxonalari binolariga beg‘araz foydalanish huquqi asosida joylashtirilsin.O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi soliq va bojxona islohotlarini amalga oshirish sohasida qonunchilik ijrosi ustidan nazorat qilishga mas’ul Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar prokurorlarining o‘rinbosarlariga biriktirilgan transport vositalarining, shuningdek, Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakil devonining hududlarda faoliyat ko‘rsatuvchi xodimlari samarali faoliyat yuritishini ta’minlash uchun zarur bo‘lgan kompyuter texnikalarini belgilangan tartibda Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakilga o‘tkazilishini ta’minlasin.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining ayrim hujjatlar muvofiq o‘z kuchini yo‘qotgan deb hisoblansin.O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish bo‘yicha vakil bilan birgalikda ikki oy muddatda qonun hujjatlariga ushbu Farmondan kelib chiqadigan o‘zgartirish va qo‘shimchalar to‘g‘risida takliflar kiritsin.
Mazkur Farmonning ijrosini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasining Bosh vaziri A.N. Aripov va O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi rahbari Z.Sh. Nizomiddinov zimmasiga yuklansin.
Qo’llanilgan adabiyotlar.
1. Karimov I.A. Biz kelajagimizni o‘z qo‘limiz biian quramiz. 7-jild. T., „ 0 ‘zbekiston“, 1999. 2. Karimov I.A. Bizning bosh maqsadimiz — jamiyatni demokratlashtirish va yangilash, mamlakatni modemizasiya va isloh etishdir. T., ,,0 ‘zbekiston“, 2005. 3. Karimov I.A. Jamiyatimiz mafkurasi xalqni - xalq, millatni - miliat qilishga xizmat etsin. - T., ,,0 ‘zbekiston“, 1998. 15-89-b. 4. Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat — engilmas kuch. T., „M a’naviyat“, 2008. 176- b. 5. Karimov I.A. Milliy istiqlol mafkurasi — xalq e ’tiqodi va buyuk kelajakka ishonchdir. „Fidokor“ gazetasi, 2000 yil, 8 iyun. 6. Karimov I.A. 0 ‘zbekiston XXI asr bo‘sag‘asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari. T., „ 0 ‘zbekiston“ , 1997. 23- 24-b. 7. Karimov I.A. 0 ‘zbekiston: milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura. 1-T. T., „ 0 ‘zbekiston“, 1996. 8. Karimov I.A. Yangicha fikrlash va ishlash — davr talabi. 5-T. T., „ 0 ‘zbekiston“, 1997. 9. Abilov 0 ‘. Milliyg‘oya: m a’naviy omillar. T., „M a’naviyat“, 1999. 10. Adler A. Ponyat prirodu cheloveka. SPb., Akademicheskiy proyekt, 1997. 11. Akramova F.A. Insoniy munosabatlarpsixologiyasi. T., „Shams-A“, 2005.68- b. 12.Al!axverdov V.M., Bogdanova S.I. idr. Psixologiya: Uchebnik. 2-e izd. / Otv. red. Krilov A.A. Pererab. i dop. M., TK. Velbi, Prospekt, 2004. 752- s. 13. Andreeva T.V. Sosialnaya psixologiya semeynix otnosheniy. SPb., 1998. 14. Argayl M. Psixologiya schastya. M., 1990. 154- s. 15. Abu Rayxon Beruniy. Tanlangan asarlar. 1-T, T., 1957. 16. BMTning Inson huquqlari deklarasiyasi //"Inson huquqlari: o‘quv qo‘llanmasi“.T., „Adolat“, 1998. 17. Bolotova A.K. Prikladnaya psixologiya: Uchebnik dlya vuzov/A.K. Bolotova. M., „Gardariki“ , 2006.