Moliya Axmedov Asadullox

mamlakatdagi umumiy iqtisodiy muvozanatlik holatini aks ettiradi.

2022- yilning yanvar-mart oylarida aholi jon boshiga hisoblangan YAIM hajmi joriy narxlarda 4 604,6 ming so‘mni tashkil etdi va 2021- yilning mos davri bilan taqqoslaganda 3,7 % ga o‘sdi.

• Eng yuqori aholi jon boshiga hisoblangan YAHM Navoiy viloyati (14 193,4 ming so‘m), Toshkent shahri (10 695,8 ming so‘m) va Toshkent viloyatida (6 407,7 ming so‘m) qayd etildi. Eng past koʻrsatkich Surxondaryo viloyatida (1 954,2 ming soʻm) kuzatildi.

O'zbekistonda YaIMning o'sish sur'atlari

Asosiy makroiqtisodiy ko'rsatkichlar

yillar	yaim	sanoat	qishloq xo'jaligi	xizmatlar	investi-tsiyalar
2000	103,8	101,3	103,1	105,4	101,0
2005	107,0	103,8	105,4	107,6	105,7
2006	107,5	106,2	106,7	107,8	106,1
2007	109,5	106,6	106,1	112,5	106,7
2008	109,0	106,8	104,5	112,3	107,4
2009	108,1	104,1	105,8	106,8	108,2
2010	108,5	106,0	106,9	111,0	108,7
2011	108,3	104,0	106,6	111,4	108,5
2012	108,2	105,3	107,2	109,3	107,9
2013	108,0	107,0	106,9	107,8	108,3
2014	108,0	105,5	107,0	108,5	109,1
2015	107,9	105,4	106,8	108,4	109,6
2016	107,8	105,0	106,6	109,3	107,7
2017	105,3	107,0	102,0	108,9	107,1
2018	105,1	110,2	100,3	105,3	106,8

O'zbekiston respublikasida YaIM tarkibi (foizda)
Hozirgi kunda YaIMni hisoblashdagi muammolar
1

• jamiyat farovonligini oshiruvchi, biroq aniq hisobot yuritish mushkulligi sababli hisobga olinmaydigan faoliyat turlari (kasallar va bolalarni uyda parvarishlash, yashash uchun uyda qulayliklar yaratish, yakka tartibda o'qitish va boshqalar);

2

• jamiyat farovonligiga salbiy ta'sir ko'rsatuvchi xufyona iqtisodiyot sohalari faoliyat turlari (giyohvandlik mahsulotlari ishlab chiqarish va sotish, ko'ngilochar mashғulotlarning yashirin turlari, reket va boshqalar);

3

• jamiyat farovonligini oshiruvchi, biroq nobozor tavsifga ega bo'lgan uy ishlari (xonadonlarni, elektr va radio jihozlarni, poyafzal va avtomashinalarni ta'mirlash va boshqalar);

4

• jamiyat farovonligining pasayishiga olib keluvchi ishlab chiqarishni kengaytirishning salbiy natijalari (resurslarning tugab ketishi, iqlimning o'zgarishi, atrof-muhitning ifloslanishi).

Asosiy makroiqtisodiy bog‘liqliklar
Makroiqtisodiy tahlil iqtisodiyotning to‘rtta sektorini tahlil qilishga qaratilgan:
real (xususiy)
davlat (byudjet)
pul
tashqi
unda tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarish va ularni iste’mol qilish amalga oshiriladigan sektor. Real sektorning asosiy sub’ektlari bo‘lib uy xo‘jaliklari va korxonalar hisoblanadi.
iqtisodiyotni moliyaviy xizmatlar bilan ta’minlaydi. Ushbu sektorga asosan moliyaviy vositachilik bilan shug‘ullanuvchi tashkilotlar, - bank tizimi va boshqa moliyaviy muassasalar, shu jumladan fondlar, kredit shirkatlari, pensiya jamg‘armalari va sug‘urta kompaniyalari kiradi.
uning iqtisodiy roli samarali normativ-huquqiy bazani yaratish, muayan ijtimoiy ne’matlarni (masalan, ta’lim, infratuzilma va ijtimoiy himoyalash tizimi) taqdim etish, soliq tizimini nazorat qilish va davlat xarajatlarini boshqarishdan iborat.
iqtisodiyotning norezidentlar bilan barcha operatsiyalarini birlashtiradi.
Real sektor
Pul sektori
Davlat sektori
tashqi sektor