Modern scientific research: achievements, innovations and development prospects

Ўзбекистон 
Республикаси 
мустақиллиги 
билан 
фуқаролик қонунчилиги ривожида сифат жиҳатдан янги давр 
бошланди. Бу даврни ҳам икки босқичга бўлиш мумкин. Биринчи 
босқичда 
– 
1991-
йилдан 
1997-йилгача 
фуқаролик-ҳуқуқий 
муносабатларни тартибга солишда асосий оғирлик маркази эски 
Гражданлик кодексига эмас, ёш, мустақил давлатнинг жорий қонунлари 
зиммасига тушган. Янги Фуқаролик кодекси амалга киритилганидан 
бошлаб эса фуқаролик қонунчилиги ривожининг янги босқичи 
бошланди.
31
 
Шу ўринда, фуқаролик ҳуқуқи тушунчаси жуда кўп қиррали бўлиб 
саналади. Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 2-моддасида 
фуқаролик ҳуқуқига таъриф берилган. 
Бунга асосан фуқаролик ҳуқуқи
– 
фуқаролик муомаласи 
иштирокчиларининг ҳуқуқий ҳолатини, мулк ҳуқуқи ва бошқа 
ашёвий ҳуқуқларнинг, интеллектуал фаолият натижаларига 
бўлган ҳуқуқларнинг вужудга келиш асосларини ҳамда уларни 
амалга 
ошириш 
тартибини 
белгилайди, 
шартнома 
мажбуриятлари ва ўзга мажбуриятларни, шунингдек, бошқа 
31
http://arxiv.uz/ru/documents/.referatlar/huquqshunoslik/fuqarolik-huquqi-tushunchasi-tamoyillari-va-tizimi
  

---

120 
мулкий ҳамда у билан боғлиқ шахсий номулкий муносабатларни 
тартибга солади
32
. 
Ушбу муносабатлар барча томонларнинг иродаси, тенглиги, мулкий 
мустақиллиги, шунингдек (баъзи қонунларда кўзда тутилган ҳолларда) 
баъзи иштирокчиларнинг бошқаларга бўйсунишига боғлиқ. Фуқаролик 
ҳуқуқи консепцияси ажралмас эркинликлар ва инсон ҳуқуларини, 
шунингдек бошқаларни ҳимоя қилишни таъминлайдиган нормаларнинг 
мавжудлигини назарда тутади. Бу фан соҳасини тавсифловчи асосий 
хусусиятлар унинг усули ва предметидир.
Ушбу фаннинг предмети сифатида учта тоифадаги муносабатлар 
мавжуд.