Moddalarning kimyoviy texnologiyasi

(N a 2S 0 4 ■ 10H20 ;   M g S 0 4 •  7H 20  va boshqalar).
Bunday  aylanish jarayoni  qattiq  fazalar  hajmini  1,5—3  marta 
orttiradi,  bu esa beton sirtida o'nlab  MPa bosim  hosil qilib,  kuchli 
deformatsiyalarni yuzaga keltiradi.
S e m e n tto sh n n n g   sovuqq a  ch id a m lilig i. 
Suv  bilan  sovuq 
birgalikda  navbatma-navbat  ta’sir qilganda,  beton  konstruksiyalar 
ayniqsa  kuchli  shikastlanadi.  Sem enttosh  kovaklaridagi  suv 
haroratida sovuqda  muzga aylanadi.  Suv muzlaganda uning hajmi 
taxm inan  10%  kengayadi,  hosil  bo'lgan  m uz  kovakchalar 
devorlariga  kuch  bilan  ta’sir  qiladi  va  ularni  buzib  tashlaydi. 
Sem enttoshning  sovuqqa  chidamliligi  uning  qanchalik  mayda 
tuyilganligi,  sement  kimyoviy  tarkibi,  klinkerning  mineralogik 
tarkibi  va  qorish  uchun  solingan  suv  miqdoriga  bog'liq.