Moddalarning kimyoviy texnologiyasi

moddalar (kalsiy ftorid CaF,,  temir oksid va boshqalar)  ishlatiladi. 
Bu  moddalar silikat  aralashmalarning erish  haroratini pasaytiradi. 
Suyuq  faza  ancha  barvaqt  hosil  bo'lsa,  bu  hoi  klinkerning  hosil 
bo'lish  jarayonini  nisbatan  yuqori  haroratlar  sohasiga  suradi.
Klinker pishirish zonasidan sovitish zonasiga tushadi.  Bu yerda 
klinker qarshisiga sovuq  havo oqimi oqib keladi.  Pishirish zonasida

---

ayrim vaqtlarda aralashmaning butun ohagi qumtuproqqa butunlay 
to'yinib ulgurmaydi.  Bu jarayon aralashmada ohak va C2S kamayishi 
sababli yanada sekinlashadi.  Natijada to'yinish  koeffitsiyenti yuqori 
b o‘lgan klinkerlarda doim  erkin ohak bo‘ladi.  Bunday klinkerlarda 
ohak  C.S  holda  iloji  boricha  ko'proq  o ‘zlashtirib  olinishi  kerak. 
Klinker tarkibida erkin ohak  1—2%  bo'lsa,  portlandsement sifatiga