Moddalarning kimyoviy texnologiyasi


  Suvli  va  suvsiz  kalsiy sulfat  modifikatsiyasi



Download 5,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/468
Sana08.08.2021
Hajmi5,03 Mb.
#141772
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   468
Bog'liq
boglovchi-moddalarning-kimjovij-tehnologijasi-lot

6.  Suvli  va  suvsiz  kalsiy sulfat  modifikatsiyasi
Harorat va qizish sharoitlariga bog‘liq holda suvli  kalsiy sulfatning 
turli  m od ifikatsiyalarin i  hosil  qilish  m um kin,  ular  kristallarning 
zichligi,  shakli  va oMchamlari,  gidratatsiya  issiqligi,  issiqlik sig‘ imi, 
optik xossalari  va boshqa xususiyatlari  bilan bir-biridan  farq  qiladi.
K a lsiy   sulfat  m od ifikatsiyasin i,  ularning  barqaror  m avjudlik 
sharoitlarini,  birining  ikkinchisiga aylanishini  tekshirishga bir qan- 
cha  ta d q iq o tlarb ag ‘ ishlangan  (L e   Shatelye,  Vant  G o ff,  A .A .  B a y ­
kov,  D .S .  B elyan k in ,  P .P .  B u d n iko v,  K elli,  Suttard,  A nderson, 
Flerks  va  boshqalar).  B iro q   hozirga  qadar  uning  suvli  va  suvsiz 
m odifikatsiyalari  soni,  ularning  tuzilishlari  ham da  fizik-kim yo viy 
xossalari  xususida  yagona  fikr  y o ‘ q.  D .S .B e ly a n k in   va  L .G .B e r g  
tad q iq o tlari  b o ‘ y ic h a ,  sh u n in g d ek ,  K e lli,  S u ttard ,  A n d erso n  
m a ’lum otlari  asosida  kalsiy  sulfatning  quyidagi  m odifikatsiyalari 
m a ’ lum:
1
.  ikki  m olekula  suvli  kalsiy  sulfat  (gips)  C a S 0
4
  •  2 H ,0 .
2
.  a   —  yarim   m olekulali  suvli  kalsiy sulfat  ( a   —  yarim   gidrat) 
a   -   C a S 0
4
 
0 ,5 H
2
0 ,   (3  -   C a S 0 4  
0 ,5 H ,0 .


3. 
3
  —  yarim   m olekula  suvli  kalsiy  sulfat 
(3
  —  yarim   gidrat).
4.  a   —  suvsizlantirilgan  yarim  gidrat  a   —  C a S 0 4.
5.
  3  —  suvsizlantirilgan  yarim   gidrat  3  —  C aS O ,.
6
.  a   —  eruvchan  angidrid 
a
  —  CaSO ,,.
7.  P  —  eruvchan  angidrid  3   —  C a S 0 4.
8
.  Erim ayd igan   angidrid  (odatda  angidrit  deb  atalad igan ) 
C aS O
4
G ip s suvsizlantirilganda dastlab  yarim  gidratga aylanadi  so'ngra 
qizish  ja ra y o n id a   suvsiz  m o d ifik a tsiy a la rg a   —  a n g id rid la rg a  
aylanadi.  a -   va 
3
  —  m odifikatsiyalarining  hosil  b o ‘ lishi  issiqlik 
ta’ sirida  ishlov  berish  sharoitlariga  b o g‘ liq.
3
  —  yarim   gidrat  deb  ataluvchi  m odifikatsiya  digidratatsiya 
jarayo n id a  suvning  b u g
1
  holida  chiqish  sharoitida  hosil  b o ‘lib, 
natijada bu  m od ifikatsiya  zarralari  ich ki  yuzasi  an ch a  rivojlan gan  
tarkibiy  tuzilish  hosil  qiladi.
3
  —  yarim   gidratdan  farqli  ravishda 
a
  —  yarim   gidrat  gipsga 
suvda yoki  tuz va kislotaning  suvdagi  eritm alarida  issiqlik  ta ’sirida 
ishlov  b erilayotgan d a  hosil  b o 'la d i.  B u n d a  suv  suyuq  to m ch i 
holatida  ajralib,  a   —  yarim   gidratning zich  kristallari  hosil  b o 'lish i 
uchun sharoit  tug'iladi.  N atijada  3 —  yarim  gidrat zarrachalarining 
solishtirm a  sathi 
a   —
  yarim   gidratnikiga  nisbatan  an ch a  (2 ,5 —5 
marta)  yuqori  b o 'lad i.
Z arrachalar ichki  sathining xilm a-xilligi yordam ida 3  va a  yarim  
gidratlarning sindirish  va zichlik  ko'rsatkichlaridagi  farqni  izohlash 
m um kin.
a
 yarim gidrat suvda qorilganda 
3
 — yarim  gidratga nisbatan kam 
suv sarflab qo'zg'aluvchanligi keraklicha bo'lgan xam ir olish mumkin. 
D em ak,  gipsning 
a
  —  yarim   gidratli  m odifikatsiyasidan  qotgan  gips 
3 — yarim gidratliga nisbatan ancha zich v a mustahkam bo'ladi. Agar 
a  va 
3
 — yarim  gidratlar teng hajmdagi  suvda qorilsa,  hosil bo'ladigan 
gipstoshning  m ustahkamligi  ham  o'zaro  teng  bo'ladi.
Suvda qorilganda  a  —  yarim  gidrat  3  — yarim  gidratga nisbatan 
birm uncha sust  tishlashadi, bunda 
3
 — yarim  gidrat zarrachalarining 
chinakam   sathi  yuqori  darajada  rivojlanganligi  tufayli gidratatsiya 
tezligi  ortadi.
*  
7. 

Download 5,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   468




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish