Moddalarning kimyoviy texnologiyasi

Standartga  ko'ra,  portlandsement  tarkibida  ishqor  istalgan 
miqdorda  bo'lishi  mumkin,  ammo  gidrotexnik  betonlar  uchun
0,6%  dan,  yer  usti  konstruksiyalarini  qurishda  ishlatiladigan 
qorishma  va  betonlar  uchun  esa  1%  dan  ortiq  ishqori  bo'lgan 
portlandsement ishlatish tavsiya etilmaydi.  Sementda 4% gacha titan 
ikki  oksid  bo'lsa,  u sement  sifatiga yom on  ta’sir qilmaydi.  Ammo 
T i0 2 juda ko'payib ketsa,  sementning mustahkamlik ko'rsatkichlari 
pasayadi.
Fosfor angidrid  1,5—2%  dan ortsa,  portlandsementning qotish 
jarayoni sekinlashadi (sulfat kislota angidridi portlandsement texnik 
xossalariga  qanday ta’sir qilishi  haqida quyida gapiriladi).
Klinkerning  mineralogik  tarkibi. 
Yuqorida  ko'rsatib  o'tilgan 
to‘rtta oksid  (CaO,  S i0 2, A1,03 va  Fe20 3) portlandsement klinkerida
1 Ayrim  zavodlarda  ishlab  chiqarilayotgan  portlandsement  tarkibida  magniy 
oksidining  miqdori  6%  gacha  mxsat  etiladi.  Ammo  bunday  portlandsement 
avtoklavda  2,0  MPa bug‘  bosimi  ostida  qotayotgandagi  hajmiy tekis  o ‘zgarishi 
albatta sinab  ko‘rilishi lozim.

---