Mоdda va matеriallarning yonish-pоrtlash хavfi tavsifi

Chaqnash - yonuvchi modda yuzasidagi gaz-bug’-havo aralashmasining qisqa muddatda nurlanish (nur sochish) bilan kuzatiladigan yonishi.

• Alangalanish harorati - maxsus sinov sharoitida moddaning shunday tezlikda yonuvchan gaz va bug’ ajratadigan va yondirish manbai ta’sir qilganida ularning alangalanishi kuzatiladigan minimal harorati.
• Alangalanish - moddaning yondirish manbai ta’sirida alangalanib, u olinganidan so’ng ham davom etadigan yonishga aytiladi.
• O’z-o’zidan alangalanish harorati - maxsus sinov sharoitida moddalarning o’z-o’zidan alangalanishi sodir bo’ladigan atrof-muhitning minimal haroratidir.
• O’z-o’zidan alangalanish - hajmiy ekzotermik reaksiyalar tezligining alangalanib yonish yoki portlash bilan kuzatiladigan keskinlikda oshib ketishidir.
• Alanga tarqalishining quyi (yuqori) konsentratsiya chegarasi - alanganing yondirish manbaidan fazoning istalgan nuqtasigacha tarqalishi mumkin bo’lgan yonuvchi moddaning oksidlovchi bilan mavjud bir jinsli aralashmasidagi minimal (maksimal) miqdori.
• Alanga tarqalishining harorat chegaralari - modda to’yingan bug’larining oksidlovchi muhitida muvofiq ravishda yong’in tarqalishining quyi va yuqori konsentratsiya chegarasiga teng bo’lgan konsentratsiya hosil qiladigan haroratlardir.
• Tutab yonish harorati - moddaning tutab yonish bilan yakunlanadigan oksidlanish ekzotermik reaksiyasi tezligining keskin oshishi kuzatiladigan haroratidir.
• Tutab yonish - qattiq moddaning (material) nisbatan past haroratlarda (400-600oC) ko’p hollarda tutun ajralishi bilan davom etadigan alangasiz yonishidir.
• Issiqlikdan o’z-o’zidan yonish sharoiti - atrof-muhit harorati, modda (material) miqdori va uning o’z-o’zidan yonib ketishi uchun sarflanadigan vaqt orasidagi tajriba (sinov) yo’li bilan aniqlangan bog’liqlik.
• O’z-o’zidan yonish - ekzotermik jarayon tezligining yonish o’chog’i hosil bo’lishiga olib keladigan keskin oshishi.