|
Vеnna diagrammasi. Maxsus fanlarni, o’quv amaliyotlarni ўrganishda taqqoslashga qaratilgan mеtodlardan Vеnna diagrammasi ham o‘ziga xos o‘rin tutadi
Baholash mezoni
Guruhda ishlashni baholash jadvali
Guruh
|
Javobning aniqligi va toliqligi (2-5 ball)
|
Taqdim etilgan axborot yaqqolligi (2-5 ball)
|
Guruhning har bir a’zosi faolligi (2-5 ball)
|
Umumiy ball miqdori (2+3+4)
|
Baho
(5/4)
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
Har bir guruh mezonlar bo’yicha ballarni jamlab, boshqa guruhlar chiqishini baholaydi. Guruh olgan baho guruhning har bir a’zosi bahosini belgilab beradi: 5 ball - «a’lo»; 4– «yaxshi»; 3 – «qoniqarli»; 2 ball – «qoniqarsiz».
Dars yakuni O’qituvchi o’tgan yangi mavzu bo’yicha tushunmagan savollarga javob beradi,darsni mustahkamlashdagi o’quvchilar javobini muhokama qilib, o’quvchilar bilimini baholaydi va darsni yakunlaydi.
Darsga faol ishtirok etgan o’quvchilarni o’qituvchi baholaydi
O`quvchilar faoliyatini baholash mezonlari
|
86-100 % 5 baho “a`lo”
|
71 - 85% 4 baho “yaxshi”
|
55 – 70% 3 baho «qoniqarli»
|
20 – MAVZU: VIDEO VA AUDIO YOZUVLARNI KOMPYUTERDA SAQLASH VA QAYTA ISHLASH TAMOYILLARI.
REJA:
Video va audio yozuvlarni kompyuterda saqlash tamoyillari
Analogli va raqamli video
Video ma’lumotni formatda saqlash
Video ma’lumotlarni qayta ishlash va saqlash prinsipi
Analogli va raqamli video.
Bugungi kunda videoning ikki turi bor analog va raqamli. Analogli video- eng birinchi uzatish usulidan biri xisoblanadi. Eng birinchi video formatlar analog metod yordamida kompozit video signal bo’ladi. Kompozit analogli vileo katta video komponentlarni (yorug’lik, rang, sinxronizastiya va x.k.)larni bitta signalga birlashtiradi. Shu birlashtirishlar sababli elementlar bir kompozit video signal sifati mukammal emas. Natijada bir tasvir etrlicha aniq emas, rangi noto’g’ri, va boshqa omillarga ziyon etganini sezamiz. Kompozit video tezda o’z o’rnini komponent video xar bir videokomponentlarning mustaqil taqdim etiladi.
Haqiqatda, inson ko’zi nur elementlaridan tashqari yuqori yorug’likda va rangni hisoblanadigan (R,G,B) bu elementlan hatto to’liq zulmatda yoki qafat yorug’likda o’lchashi aktiv. Natijada, ob’ektnashrida uning rang xususiyatlaridan ko’ra ishlashi uchun juda ham muhit ahamiyatga ega.
Bundan tashqari, ma’lumotni hajmi uzatishda mos bo’lishi kerak, qanchalik hajmi kichik bo’lsa shunchalik arzonroq va yuborishga oson bo’ladi. Ma’lumotni hajmini kamaytirish uchun rang haqidagi ma’lumotni amaytirish kerak. Shuning uchun televidenie uzatadi va qabul qilish R,G,B signal bilan emas, Y yorug’lik va 2 xil farqli rang signali U va V bunlan tashqari U=R-Y yoki Y=B-Y shu holatda shu 3rangni kodlash shart emas. Undan 2ta rangni, uchinchisini osongina orifmetik operastiya yordamida yo’q qilish mumkin. U va V operastiyasi Yda qaraganda pastroq ruxsat ega bo’lishi mumkin.
Shunday bo’lsada, yuqorida aytib o’tilgan formatlar aslida analog bo’lib qoladi, keyinchalik uni bir muhim kamchiligi bor: kopirovanieda dubr har originaldan farq qiladi. Sifat har doim qayta ko’chirilganda videomaterialli analogda foto qayta ko’chirishda
-kopiya hech qachon avvalgidek aniq va yorug’ bo’lmaydi, tabiiy analog video kamchiliklari, yangi sonli video formatni ishlab chiqishga majbur qildi. Analog videoda qaraganda sonli video kopirovaniedan keyin xuddi originalday bo’lib qoladi.
Analog video – video turi, televidenida ishlatiladi, surat ekranda elektron nur harakati yordamida hosil bo’lad. Fosfor qoplamalar materil bu ekran bo’ylab bir aloxida nurlanish yorug’lik chiqaradi, ya’ni aniq ranglar. Bu jarayon skanirovanie deb ataladi, va tez (gorizontal) va HR(vertikal) uchun sinov. Xarakanchan videoni olish uchun har sekundni skaner qilmoq kerak. Alohida tasvir skaner chizig’idan iborat bo’lib, u 2 sozlashlar, skaner maydon deb ataladi.
Televidenieda ekranda tasvirni vujudga keltirish uchun satrli usul ishlatiladi, bunda elektr nuri bilan skanerlashdak birinchi davrda toq satrli tasvirlar vujudga keladi, ikkinchida esa juft natijada 2ta yarim kadrdan (maydon) 1ta to’liq kadr tasviri vujudga keladi. Bunday usulli tasvirni shakllantirish televizion spektorning signalining qisqarishi bilan yuzaga kelgan. Kadrlar o’zgarishi tezligi va satrlarni skanerlash bir tekisda joyini o’zgartirishiga qaramay ular videotasvirni yonishini yo’qotmaydi.
Raqamli video haqida qisqacha ma’lumot sonli video tasvirli yoki ko’ptasvirli bo’lib, unda ma’lumot sonli ko’rinishda saqlanadi. U sonli signal va standartlarni ishlatadi, ular xalqlararo telexabarlarni va tasvirni ekranga chiqarish uchun xizmat qiladi.
Raqamli yozuvning analoglidan ko’ra afzalligi quyidagilarda: bu texnologiya to’siq va buzilishlarni kamaytiradi, ko’chirish paytida tasvir sifatini saqlaydi. Sifatli ovoz yozuvni ta’minlaydi, tasvir sifati 2 marta baland, videoyozuvlarni tez va oson redaktorlash imkoniyani va boshqalar.
Raqamli videoni yaratishda analogli signalni sonligi o’zgartirishda muammo paydo bo’ladi. Zamonaviy texnikada videoni sonlashga quyidagi standart qabul qilingan: 10bit – sonlash chuqrligi, 13,5 MGst-rangli signal+Diskretizastiya tezligi,6,75MGst, 2 xil rangli kanallarning diskretizastiya tezlig.
Oxirgi paytlarda kompyuter va televizion videolarning ko’shilishi yuzaga kelyapti. Maxsus platalar yordamida analogli videotasvirlar sonli shaklga o’zgartirilmoqda. Sonli va analogli videolarning yaqinlashishi analogli signal bilan multimedia- kompyuterni siqib chiqardi. Avval analogli video sonli formatga o’zgartiriladi va kompyuterning esda saqlaydigan qurilmasida yozib olinadi. Bu qattiq disk bo’lishi mumkin. SD-ROM yoki boshqa bir qurilma. Bunda videoni kompyuterning programli yo’li bilan ko’rish mumkin.
Oxirgi qadamda raqamli videolar birgalikda ishlab chiqaradigan standart DVD-video va HPTV(High Definition TV)- televidenie katta rozilikda, yangi format, xar xil davlatlarda ishlab chiqarilmoqda).
Do'stlaringiz bilan baham: |
