Мм "укув кулланма"

Саволлар:  
*
Қўлѐзма фондларида соҳа мутахассислари қандай ишлар 
билан шуғулланадилар? 
*
«Собрание восточных рукописей» тавсиф каталоги 
жилдларининг қисқача тавсифини беринг. 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

52 
*
Ўз ФА ҚИ Қўлѐзмалари каталоги Ўз ФА ШИ нинг СВР 
каталогидан қайси жиҳатлари билан фарқ қилади? 
*
Қуйидаги таянч сўз ва ибораларни изоҳланг: < картотека 
каталоглар, тавсиф каталоглари > 
ЎН УЧИНЧИ МАВУ 
Қўлѐзмаларни тавсифлаш 
Адабиѐт: Акимов О.Ф. Археография и кодикология.–
Материалы всесоюзного рабочего совещания по проблемам восточной 
археографии. Ленинград, 1-4 марта 1988 года. –М., 1990, стр. 5-9; 
Геюмов Н. Дж. Актуальные вопросы каталогизации восточных 
рукописей на современном этапе. –Материалы всесоюзного рабочего 
совещания по проблемам восточной археографии. Ленинград, 1-4 
марта 1988 года –М.,1990, стр. 67-73. 
Дарснинг мазмуни: Қўлѐзмаларни тавсифлашнинг турли 
фондлардаги принциплари. Ягона принципнинг давр талаби 
экани.
*** 
Дунѐнинг кўпгина кутубхоналари, музейлари, масжидлар, 
мадрасалар ва шахсий кутубхоналардаги мавжуд қўлѐзмаларни 
илмий муомалага киритишнинг дастлабки босқичи уларнинг 
тавсифи берилган феҳрест (каталог)лари тузиш ва улардан 
мутахассисларни 
хабардор 
қилишдир. 
Шунга 
кўра, 
қўлѐзмаларини тавсифлаш ва каталоглаштириш қўлѐзма 
фондларида амалий манбашунослик фаолиятнинг кенг 
тарқалган турига айланган. 
Маркизий Осиѐда, жумладан Ўзбекистонда ҳам бир қанча 
қўлѐзма фондлари мавжуд бўлиб, уларнинг баъзиларидагина 
(ЎзР ФА Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик 
институти) тавсифлаш ва каталоглаштириш ишлари бирмунча 
жадал олиб борилмоқда. Соҳа мутахассисларининг тан олишича, 
уларда ҳам ҳозирги кунгача қўлѐзмаларнинг атиги 30 
фойизигина тавсифланган холос. Бошқа қўлѐзма хазиналарида 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

53 
эса, мавжуд қўлѐзмаларнинг тўла бўлмаган рўйхати, картотека 
карточкалари тузиб қўя қолинган. 
Қўлѐзмаларни 
тавсифлаш 
жаҳон 
андозаларига 
мослаштирилган ҳолда олиб борилиши керак. Қўлѐзмани 
тавсифлаш учун у ҳақида талаб этиладиган маълумотларни 
иложи борича тўлиқ беришга ҳаракат қилинади, токи тавсифни 
ўқиган тадқиқотчи учун саволга ўрин қолмасин. Бунинг учун 
тавсиф этувчи ўзи аниқлай олмаган фактларни ҳам 
аниқланмаганини тавсифда кўрсатиши керак.
Қўлѐзмаларни тавсифлаш қисқача тавсиф, тўлиқ тавсиф