Kurs ishining maqsadi. Kurs ishida berilgan elektrogravimetrik analiz va unga tegishli bo’lgan tajribalarni qanday borishini aniqlash ushbu ishning maqsadi hisoblanadi.
Kurs ishining vazifalari. Elektrogravimetrik analiz mavzusi bo’yicha materiallarni sistematik tarzda o’rganish maqsadida quyidagi vazifalarni amalga oshirishni o’z oldimga maqsad qilib qo’ydim:
Elektrogravimetrik analiz tushunchasini mazmunini o’rganish;
Elektrogravimetrik analizning turlari haqida ma’lumot yig’ish va o’rganish;
Elektrogravimetrik analizga tegishli bo’lgan tajribalarni amalga oshirish va metodikalarini yig’ish.
Kurs ishining ilmiy va amaliy ahamiyati.Kurs ishini bajarish- mavzuga tegishli bo’lgan turli xil ma’lumotlarni izlab topib,ularni chuqur o’zlashtirish va o’rganib olib fanga oid bilimlarimizni yanada mustahkamlashda ilmiy va amaliy ahamiyatga ega.
Kurs ishining tuzilishi va hajmi. Kurs ishi kompyuterda terilgan 21 ta varaqdan ibоrat. Uning tuzilishi kirish, asosiy qismdan, tajriba qismi va хulоsalardan ibоrat bo`lib, 2 ta mavzuga oid rasm, 7 ta nоmdagi fоydalanilgan adabiyotlar va 1 ta internet sayti ro`yхatini o`z ichiga оladi.
Asosiy qism I. Adabiyotlar tahlili I.1 Mis va uning birikmalari haqida umumiy malumot
Mis – bu «prehistorik» davrga tegishli boʼlgan tarixiy metall. Uning tarixi miloddan avvalgi 8000 yoki miloddan avvalgi 9000 yillarga borib taqaladi. Bu inson tomonidan ishlatilgan eng qadimgi va birinchi metall hisoblanadi. Tosh asrida pichoq va bolgʼalarda; Bronza davrida misdan ancha rivojlangan buyumlar va asboblar yasashda foydalanilgan. Shimoliy Iroqdagi arxeologik qazishma paytida topilgan mis marjon miloddan avvalgi 8700 yilga tegishli. Miloddan avvalgi 5000 yilda misdan foydalanish koʼpaygan, miloddan avvalgi 3700
yilda bronza bilan birga baʼzi narsalarda ishlatilgan. Xitoyda podshohi haqidagi afsonada mis haqida ham eslatib oʼtilgan boʼlsa, mis asri qoldiqlari Anadolida topilgan. Eronda olib borilgan arxeologik qazishmalarda soxta mis miloddan avvalgi 4500 yillarga tegishli baʼzi buyumlarda ishlatilganligi aniqlandi. Misrda olib borilgan arxeologik qazishmalarda mis izlari miloddan avvalgi 3600 yillarga tegishli taqinchoqlar va bezaklarda topilgan. Dunyodagi eng qadimgi mis konlari Kiprda deb oʼylashadi. Shu sababli deyarli barcha tillar misning «Cu» belgisini lotincha «Aes Cyprium» soʼzidan olgan. Bu soʼz, shuningdek, Rim davrida misga berilgan nomdir. Shuningdek, u «Kipr metali» nomi bilan ham tanilgan. Ushbu nom Rimliklarga mis ehtiyojlarini Kiprdagi mis konlaridan qondirgani uchun
berilgan. Vaqt oʼtishi bilan u «kuprum» sifatida ishlatilgan va shuning uchun uning belgisi «Cu» deb belgilangan. Mis va uning qotishmalari Amerika Qoʼshma Shtatlarida (AQSh) tarixiy tanga va qurollarda topilgan. Mis materiallari Anadolidagi koʼplab arxeologik qazishmalarda topilgan. Katalxoyukdagi qazishmalar paytida rudadan mis olinganligi toʼgʼrisida dalillar topildi.
Siberda olib borilgan qazishmalarda tatuirovka texnikasi bilan pinalar, ilgaklar va bezaklar kabi baʼzi materiallar topilgan. Janubi-sharqiy Anadolida topilgan 3 ta mis ignalari dunyodagi eng qadimgi metall buyumlar ekanligi taxmin qilinmoqda. Usmonli imperiyasi davridan respublika davriga qadar mis koʼplab tovarlarning asosiy elementi sifatida ishlatilgan. Kimyoviy xossalari Mis – bu «Cu» kimyoviy belgilo metalldir. Uning atom raqami 29 ga teng. Uning erish nuqtasi 1083 C boʼlsa, u 2300 C qaynashadi. Elektr energiyasini etkazib berish darajasi 99,95 foizni tashkil etadi. Bu kumushdan keyin eng yuqori tezlikda elektr energiyasini uzatuvchi metalldir. Shuningdek, u issiqlikni yuqori tezlikda oʼtkazadi va shu xususiyati tufayli oshxona anjomlarida ishlatiladi. U yumshoq va osongina qayta ishlanadi. U oltin, kumush, simob va platinadan faoldir; u vodorodga qaraganda passivdir. U rang oltindan tabiiy boʼlgan metalldir. Mis qizil yoki jigarrang ranglarda mavjud. Kubik kristalli tizimga ega va shuning uchun sovuq ishlov berish mumkin. Mis va uning qotishmalari Amerika Qoʼshma Shtatlarida (AQSh) tarixiy tanga va qurollarda topilgan. Mis materiallari Anadolidagi koʼplab arxeologik qazishmalarda topilgan. Katalxoyukdagi qazishmalar paytida rudadan mis olinganligi toʼgʼrisida dalillar topildi. Siberda olib borilgan qazishmalarda tatuirovka texnikasi bilan pinalar, ilgaklar va bezaklar kabi baʼzi materiallar topilgan. Janubi-sharqiy Anadolida topilgan 3 ta mis ignalari dunyodagi eng qadimgi metall buyumlar ekanligi taxmin qilinmoqda. Usmonli imperiyasi davridan respublika davriga qadar mis koʼplab tovarlarning asosiy elementi sifatida ishlatilgan. Namlik va karbonat angidrid boʼlmaganda havoda oʼzgarmaydi. Bu kuchsiz qaytaruvchi moddadir , suv va suyultirilgan xlorid kislota bilan reaksiyaga kirishmaydi. U konsentrlangan sulfat va nitrat kislotalari , kislorod , galogenlar , xalkogenlar va metallmas oksidlar bilan oksidlanadi . Vodorod galogenidlari bilan qizdirilganda reaksiyaga kirishadi. Nam havoda mis oksidlanib, asosiy mis (II) karbonat hosil qiladi:
