|
Макет заголовка
MIRZO ULUG’BEK NOMIDAGI O’ZBEKISTON
MILLIY UNIVERSITETI TARIX (SIRTQI)FAKULTETI
3 -BOSQICH TALABASI XOLLIYEV SIROJNING
Jahon tarixi fanidan
Mustaqil ish taqdimoti
Mavzu:1815-1870 yillarda Fransiyaning xalqaro ahvoli
Kirish
1.1815-1870 yillarda Fransiyaning ijtimoiy- iqtisodiy siyosatidagi muhim
o'rni.
2.XIX asr boshlarida Fransiya tashqi siyosati va diplomotik aloqalari.
3.XIX asr 70- yillarigacha bo'lgan davrda, Fransiyaning xalqaro maydondagi
obro' e'tibori.
4.Fransiyaning bu davrda o'zaro ichki muammolari va ichki siyosati.
Fransiyaning iqtisodiy taraqqiyotidagi tutgan o'rni.
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
Reja :
Kirish
•
XIX asrning 60-yillari ikkinchi yarmidan boshlab Fransiya imperatori Napoleon III
mavqeyiga putur yetdi. Buning asosiy sababi—Fransiyaning o`z qo`shnilari bo`lgan
Angliya va Germaniyadan tobora orqada qolayotganligi bo`ldi. Ayni paytda, Fransiya
tashqi siyosatda ham muvaffaqiyatsizlikka uchray boshladi. “1869-1870 yillarda
Fransiyada bonapartchilar rejimining krizisi juda ham kuchayib ketdi. Buni, ikkinchi
imperiya dushmanlarigina emas, balki uning tarafdorlari ham imperatorning o‘zi va uning
a’yonlari ham fahmlar edilar. Bonapartchilar to‘dasi, faqat g‘olibona urush qilish yo‘li
bilangina
hokimiyatni
qo‘lda saqlab qolish, omonat turgan imperator taxtini
mustahkamlash, ko‘tarilib kelayotgan inqilob to‘lqinini to‘xtatish mumkin, degan qarorga
keldilar.”“Prussiyani
tor-mor
keltirish,
shimoliy-german
ittifoqini
tugatish,
Germaniyaning tarqoqligi va parokandalik davriga qaytarish va Fransiyaning mayda
german davlatlarining taqdirini hal etuvchi kuchga aylantirish va bu bilan ikkinchi
imperiyaning ilgarigi obro‘ va shuxratini tiklash Napoleon III hukumatining mo‘ljal va
maqsadlari edi. Bu maqsadlar fransuz xalqiga yot edi. Urush bonapartchilar to‘dasining
faqat shaxsiy g‘arazli manfaatlariga mos tushardi xolos.”
Iqtisodiy ahvol
•
XIX asr so`nggi choragida Fransiyaning iqtisodiy taraqqiyoti sekinlashdi. Chunonchi, dunyoda
sanoat ishlab chiqarish hajmi bo`yicha ikkinchi o`rindan to`rtinchi o`ringa tushib qoldi. Xo`sh,
Fransiya iqtisodiy taraqqiyoti sekinlashuvining asosiy sabablari nimalardan iborat edi?
•
Awalo, Fransiyaning hamon mayda tovar ishlab chiqaruvchilar davlati bo`lib qolayotganligi
import hajmining eksportdan ortiq bo`lishiga olib kelgan. Ikkinchidan, ichki bozorning
cheklanganligi va tabiiy boyliklarning kamligi uchun shunday bo`ldi. Uchinchidan, Prussiya
bilan bo`lgan urush Fransiyaga juda katta moddiy talofat yetkazdi. Urushda Fransiya 13 mlrd.
frank zarar ko`rdi. Ayni paytda, Germaniyaga 5 mlrd. frank tovon to`lashga majbur bo`ldi.
Shuningdek, sanoati taraqqiy etgan Elzas va Lotaringiya viloyatlari (ularda 2 mln. aholi
yashardi)dan mahrum bo`ldi. To`rtinchidan, ichki siyosiy vaziyatning beqarorligi mamlakat
iqtisodiy ahvoliga katta salbiy ta'sir ko`rsatdi. Beshinchidan, dehqonlar xarid quwatining
pastligi sanoat ishlab chiqarishi o`sishiga salbiy ta'sir ko`rsatayotgan edi.
•
Buning oqibatida Fransiyada ekinlar hosildorligi pastligicha qoldi. Mamlakat aholisining 70 %
i hamon qishloqda yashamoqda edi.Oltinchidan, Fransiya chetga ko`p kapital chiqarib yubordi.
Bu sarmoyadorlarga katta foyda keltirardi. Shuning uchun ham sarmoyadorlar (kapitalistlar)
o`z sarmoyalarini (kapitalini) mamlakat ishlab chiqarishiga emas, balki chetga (katta foiz
evaziga albatta) chiqarishni afzal ko`rganlar
Hokimiyat uchun kurash
•
Prussiya bilan urush tugagach, hukmron doiralar o`rtasida hokimiyat uchun kurash kuchayib
ketdi. Ularni shartli ravishda ikki guruhga bo`lish mumkin edi. Birinchisi — monarxiya
tarafdorlari, ikkinchisi — respublika tarafdorlari edi. Bosh vazir Tyerning o`zi asli monarxiyachi
edi. Tez orada u mamlakat prezidenti etib saylandi.
•
1873- yilda Germaniyaga tovon to`lab bo`lindi. Va, nihoyat shu yilning 16- sentabrida Germaniya
o`z qo`shinlarini Fransiyadan olib chiqib ketdi.
•
Respublikachilar mamlakat parlamentida (Milliy Majlis) ozchilikni tashkil etganlar. Biroq,
Fransiya aholisining katta qismi monarxiyaga qarshi bo`lganligi ularga madad bo`lardi.
•
Buni Tyer ham yaxshi tushunardi. Shuning uchun u monarxiyani tiklashga jur'at eta olmas edi.
Shu tufayli monarxiyachi deputatlar uni «mamlakatda ma'naviy tartibni ta'min qila olmaganlik»da
aybladilar. Natijada, Tyer iste'fo berishga majbur bo`lgan (1873yil 24- mayda).
Hokimiyat uchun kurash
•
Milliy Majlis prezidentlik lavozimiga yana bir monarxiyachi, marshal
MakMagonni sayladi.
•
Biroq, uning ham monarxiyani tiklashga urinishi natijasiz tugadi. Keskin
ichki siyosiy kurashda oxir-oqibatda respublikachilar g`alaba qozondilar.
•
Do'stlaringiz bilan baham: |
