Мирзо улуғбек номидаги

Корея таълим тизимида Ижтимой гуманитар фанларни ўқитишда корейсча ёндашув
Кореяда ижтимоий фанларни ўқитишнинг моҳияти ушбу тарихий шароитлар билан шаклланган. Интеграциялашган ижтимоий тадқиқотларнинг пайдо бўлиши аввал айтиб ўтилганидек, Aмерика ҳарбий бошқаруви даврида (1945-1948-йиллар) Aмерика ҳарбий амалдорлари ва танланган корейс олимларидан ташкил топган янги ташкил этилган ўқув қўмиталари фаолияти билан боғлиқ. Ушбу махсус қўмиталарнинг асосий вазифаси милитаристик, тарғибот услубидаги ўқув дастурларини яратиш ва тарқатиш, шунингдек, Қўшма Штатларнинг сиёсий мақсадларига кўпроқ мос келадиган янги ижтимий-гуманитар фанлар орқали демократик ҳаёт тарзини йўқ қилиш эди (Cумингс, 1997; Ли, 1992; Ёо, 1992).
Мустақилликдан кейинги Кореядаги ижтимоий-гуманитар ўқув дастурлари ошкора ва яширин мафкуравий чекловларга дуч келди ва бу ўз навбатида Совуқ Уруш мафкураси билан чамбарчас боғлиқ эди. 1954 йилдаги “Таълим тўғрисида”ги қонун расмий равишда миллий таълим дастурларидан бири сифатида ижтимоий тадқиқот соҳасинининг асосий бўғини сифатида ижтимоий-гуманитар фанларни тасдиқлади (Ли, 1992). Ушбу эмбриологик босқичда ижтимоий тадқиқотлар предмети табиатига AҚШнинг таъсири жиддий таъсир кўрсатганлигини инкор этиш қийин. Ушбу ташқи таъсир ижтимоий ва гуманитар фанларни ижтимоий тадқиқотларнинг яхлит объекти сифатида белгилаб берди. Ўшандан бери ижтимоий фан ўқитувчилари орасида интегратив ёндашув тўғри йўл эканлиги тўғрисида консенсус кучайиб бормоқда.
Энг муҳими, бу ғоя ижтимоий тадқиқотлар учлигига сабаб бўлди, яъни Тарих, География ва Социология Ижтимоий-гуманитар фанлар тадқиқотининг асосини ташкил этди. 60-йиллардан бошлаб ўтказилган ижтимоий тадқиқотлар тарихига қисқача назар ташласак, корейс ижтимоий тадқиқотларининг йўналиши уларнинг асосий қадриятларини изчил белгилаб берганлигини тасдиқлайди.
Шу билан бирга, ижтимоий тадқиқотлар мавзусининг таърифига Корея контекстидаги баъзи ижтимоий ва маданий ўзгаришлар таъсир кўрсатганлигини таъкидлаш керак. Гарчи Aмериканинг бундай аралашуви кучли бўлса ҳам, у мавжуд таълим маданиятини тўлиқ ўзгартира олмади. 60-йиллардан бошлаб Кореяда ижтимоий тадқиқотлар кучли давлат мероси, анти-коммунизм билан аралашган миллатчилик мафкураси ва интизомга асосланган ижтимоий тадқиқотлар мутахассислари орасида кўрилган микро-сиёсат билан чамбарчас боғланган.
XX асрнинг иккинчи ярмида Кореяда ижтимоий тадқиқотлар бўйича ўқув дастури мафкуравий чекловлардан холи эмас, балки авторитар диктатуралар томонидан жиддий равишда бузиб кўрсатилди. Aвторитар ҳарбий раҳбарлар миллий ижтимоий фанлар ўқув дастурига ўзларининг совуқ уруш мафкураларини қонунийлаштириш ва сиёсий ҳаётларини узайтириш мақсадида капитализация қилдилар. Интеграция ғоясининг ўзи корейс ижтимоий тадқиқотларининг америкача тадқиқотлардан фарқли бўлишига яна бир сабаб бўлди.
Гап шундаки, сўнгги ўн йилликлар давомида корейс миллий ўқув дастурида интеграциянинг аҳамияти тўғрисида умумий келишув, интеграция аслида нимани англатиши ва қандай бўлиши мумкинлиги тўғрисида бирон бир аниқ келишувга эришилмади. Бу қисман AҚШда ҳам учрайди, чунки "ижтимоий тадқиқотлар" турли қизиқишлардан келиб чиқадиган мавзуларни қамраб оладиган сиёсий соябон эди.