Мирзо Улуғбек номидаги Самарқанд давлат

β коэффициент қиймати
qsb=(gsb+vsb), кН·м		Эгувчи момент
		+β	-β		Mmax, кНм	Mmin, кНм
1	2	3	4	5		6		7	8
1	1	0,2	0,0650
	2	0,4	0,0900
	2'	0,425	1/11
	3	0,6	0,0750
	4	0,8	0,0200
	5	1,0	-	1/11 (пайв) 1/14 (боғлан)				-
2	6	0,2	0,0180
	7	0,4	0,0580
	7'	0,5	0,0625
	8	0,6	0,0580
	9	0,8	0,0180
	10	1,0	-	0,0625

25. Яхлит темирбетон ёрдамчи тўсинларини тайёрлаш учун ишлатиладиган бетон ва арматура характеристикалари аниқланади
В_____ синфдаги оғир бетон учун – R_b= MПа; γ_b2=0,9 бўлса R_b=0,9· = МПа.
____ синфдаги арматура учун - R_s= МПа;
A-I синфдаги арматура учун - R_s=225 МПа/


26. Дастлаб қабул қилинган кесим баландлигини текширамиз:

Тўсиннинг дастлабки ўлчамлари b_sbh_sb=  мм.

Ёрдамчи тўсин ишчи баландлигини аниқлаймиз:

α_m=0,289 тўсиннинг иқтисодий жиҳатдан қулай баландлигига мос бўлган коэффициент қиймат.
Тўсин кесимининг тўлиқ баландлиги h_sb=h₀+а₁+d/2=
Ёрдамчи тўсиннинг ўлчамлари унификациялаштирилиб b_sbхh_sb=  мм қабул қилинади.

Тўсин кесимининг ишчи баландлиги:

1 ва 2 равоқларда: h₀=
таянчларда: h₀=


27. Тўсин кесимларини мустаҳкамлик бўйича ҳисоблаш

Тўсин деворида ҳосил бўладиган қия ёриқлар орасидаги бетон тасманинг сиқилишга бўлган мустаҳкамлиги таъминланганлиги қуйидаги шартдан текширилади:

Q_max=Q_В^чап=119,42кН ≤ 0,3·φ_w1·φ_b1·R_b·b·h₀=
бу ерда, φ_w1=1,0 ; β=0,01; φ_b1=1–β·R_b=
Нормал кесим бўйича тавр кўринишда ёрдамчи тўсиннинг эни бўйича қуйидаги шарт текширилади:
M'_f =R_b·b'_f·h'_f·(h₀ – 0,5·h'_f ) = > M_1,max = кН·м.

Шарт бажарилса, тўсин кесим ўлчамлари ётарли деб топилади. Акс ҳолда тўсин баландлиги оширилади.

Ёрдамчи тўсин узунлиги бўйича пролетларда плита сиқилиш зонасида жойлашганлиги учун тўсин кесими тавр шаклида қабул қилинади (8-расм). Таячларда плита чўзилиш зонасида жойлашганлиги сабабли тўсин кесими тўғри тўртбурчак шаклида қабул қилинади (9- расм):



9- расм

8- расм

Тўсин кесимининг юк кўтариш қобилияти бўйича шарт бажарилганлиги учун:

- равоқда – b=b'_f=2200 мм;
- таянч b=b_sb=200 мм.


28. Тўсин кесимлари учун аниқланган эгувчи моментлар бўйича талаб қилинадиган арматура кесим юзалари ҳисобланади:
- биринчи равоқда - ;
ζ _I= 1 – ξ_I/2 =

- II ва III равоқларда - ;


ζ _II= 1 – ξ_II/2 =

- «B» таянчларда - ;


ζ_B = 1 – ξ_B/2 =

- «C» таянчларда - ;
ζ _C= 1 – ξ_C/2 =

- «Ўрта равоқлардаги синчларнинг устки стерженлари
- ;
ζ ₇= 1 – ξ₇/2 =



29. Ёрдамчи тўсинни қурилмалаш.
4-жадвал

№	Тўсин равоқлари ва таянчлари	Кесим ўлчамлари		Ҳисоб асо-сида топил-ган арматура кесим юза-лари As, мм^2	Танланган арматура стерженлари сони ва диаметри	Жадвал асосида топилган кесим юзаси As, мм^2
		ишчи баландлиги h0, мм	эни b, мм
1	Биринчи равоқда:
2	Иккинчи равоқда:
3	“В” таянчда:
4	“С” таянчларда:
5	Ўрта равоқлардаги синчларнинг устки стерженлари

30. Синчларнинг кўндаланг арматурасини ҳисоблаш.

Кўндаланг кесувчи кучларнинг энг кичик қийматида бўйича қуйидаги шартни текширамиз:

Q_b,min= Q_A^ўнг = кН > φ_b3·R_bt·b·h₀=
Бу ерда, оғир бетонлар учун – φ_b3=0,6; R_bt=

Шарт бажарилса, кўндаланг арматуралар конструктив талаблар бўйича қўйилади:

- тўсин баландлиги 450 мм гача бўлганда, тўсин равоқларининг таяч зоналарида кўндаланг стерженларнинг қадами h_sb/2= <150 мм қабул қилинади.
Тўсин ўрта зоналарида кўндаланг стерженларнинг қадами 3h_sb/4= <500 мм қабул қилинади.

Шарт бажарилмаса кўндаланг стерженлар ҳисоб бўйича қўйилади.

Тўсин кўндаланг кесимидаги кўндаланг стерженлар сони n=___ та ва диаметри ___ мм бўлганда кўндаланг арматураларнинг кесим юзаси, А_sw = ____ мм². Кўндаланг стержен- лар орасидаги масофани амалий талаблар бўйича тўсининг таянч зоналарида
(l=l_sb/4= мм масофа) S=___ мм, тўсиннинг ўрта қисмида S=___ мм қабул қиламиз.

Қуйидагини ҳисоблаймиз

.

Қуйидаги шартни текширамиз .

Шарт бажарилса
қабул қилинади.
Акс ҳолда
қабул қилинади.
Ҳисобларда φ_f=0 тенг деб қабул қилиш мумкин.
Қуйидагини ҳисоблаймиз
.
Қуйидаги шарт бажарилиши керак:h₀  С₀  2h₀. Бу шартдан С₀ қабул қилинади.
Қуйидагилар ҳисобланади; .
Q_sw=C₀·q_sw=___________________;


=
Қуйидагини ҳисоблаймиз
Q_b+Q_sw= кН > Q_max= кН.
Шарт бажарилса тўсиннинг қия кесим бўйича мустаҳкамлиги таъминланган деб ҳисобланади. Акс ҳолда кўндаланг стержен диаметри катталаштирилади ёки қадами кичиклаштирилади.
31. Тўр ва стерженларнинг назарий кесилиш жойларини аниқлаш.
Синч ва тўрларнинг узилиш жойларини аниқлаш.
Тўсин кесимининг юк кўтариш қобилияти қуйидаги формуладан ҳисоблаб топилади:
M_u=R_s·A_s·ζ·h₀,
бу ерда, ξ=  ; ζ=1 – 0,5·ξ;
5-жадвал

Стерженлар сони ва диаметри, мм	Кесим ишчи баланд-лиги h0, мм	Танланган арматура стержени-нинг кесим юзаси As, мм^2	ξ	ζ	Mu, кН·м	Қирқи-ладиган стержен-лар сони	Таянч ўқлари-дан назарий кесилиш жойигача бўлган масофа
							чап	ўнг
биринчи равоқ ( = мм)
иккинчи равоқ ( = мм)
“В” таянчда (bsb= мм)
“С” таянчда (bsb= мм)
Четки ва ўрта равоқлардаги синчларнинг юқори стержени (bsb= мм)

Синфи ли арматуранинг анкерланиш узунлиги: