Mirsaid Aripov, Nurillo Otaxanov

constructor Create(Name:TName; Dep:integer);

end;

TEmployee klassi TPerson klassining hosilasi ekanligini anglatadi. O`z navbatida TPerson klassi TEmployee uchun bazaviy klass hisoblanadi.

TEmpioyee klassi o`z shaxsiy konstruktoriga ega bo`lishi lozim. Bu konstruktor ota-klassni hamda o`z maydonlari initsializatsiyasini ta`minlash uchun xizmat qiladi. Namuna sifatida quyidagi TEmployee konstruktori klassini ko`rish mumkin:

constructor TEmpioyee.Create (Name : Tname; Dep : integer);

begin

inherited Create(Name);

Fdepartment : Dep;

end;

Bu misolda inherited buyrug’i ota-klass konstruktorini chaqiradi. Shundan so`ng, hosila - klass maydonlariga qiymat berish mumkin.

Yangi klass yuzaga keltirilganidan keyin, dasturda ota klassi metod va maydonlaridan foydalanish mumkin. Quyidagi dastur parchasida ana shu imkoniyat ko`rsatilgan.

engineer : TEmployee.Create('Abdullaev',413);

engineer.address : 'Navoiy ko`chasi, 3-uy, kv.25';

Bu yerdagi birinchi ko`rsatma Temployee tipidagi ob’yektni yaratadi, ikkinchisi esa ota klassiga mansub bo`lgan hususiyatni belgilaydi.

11.6. Protected va private direktivalari

E`lonlar klass elementlarini (maydonlar, metodlar, hususiyatlar) ko`rsatishdan tashqari odatda protected (ximoyalangan) va private (yopilgan) direktivalarini ham o`z ichiga oladi. Ular klass elementlarini dasturda ko`rinish darajalarini belgilab beradi.

Protected sektsiyasida e`lon qilingan ob’yektlardan faqat ulardan hosil qilingan klasslardagina foydalanish mumkin. Bu sektsiya klasslari elementlarining ko`rinish sohalari klass e`loni joylashgan modul bilan chegaralanib qolmaydi. Odatda protected sektsiyasiga klasslar metodlarining e`lonlari joylashadi.

Private seksiyasida e`lon qilingan klass elementlari faqat modulning ichida qo`rinadi. Bu elementlardan moduldan tashqarida, hattoki shu klassning hosila-klasslarda ham foydalanib bo`lmaydi. Odatda, private seksiyasida klass maydonlari e`lon qilinadi. Bu maydonlardan foydalanish huquqini beradigan metodlar protected sektsiyasida joylashtiriladi.

Quyida foydalanish huquqini boshqaradigan ko`rsatmalarni o`z ichiga olgan Tperson klassining e`loni keltirilgan:

TPerson  class private

FName: TName;  Name hususiyatining qiymati

FAddress: TAddress;  Address hususiyatining qiymati