Mintaqaviy va xalqaro muammolar

Asosiy eksport sheriklari:

 AQSh 20,2% Xitoy 17,6% Evropa Ittifoqi 11,4% Janubiy Koreya 7,2% Tayvan 6.1% Boshqa 37,4% [9]

Import: $ 670,97 mlrd. (2017)

Import tovarlar: neft 16,1%; suyuq tabiiy gaz 9,1%; kiyim-kechak 3,8%; yarim o'tkazgichlar - 3,3%; ko'mir 2,4%; audio va vizual apparatura 1,4%

Asosiy import sheriklari: Xitoy 25,8% Evropa Ittifoqi 12,4% Amerika Qo'shma Shtatlari 11,4% Avstraliya 5% Janubiy Koreya 4,1% Boshqalar 41,3% [9]

To'g'ridan-to'g'ri xorijiy investitsiyalar: 204,3 milliard dollar (31 dekabr 2016 yil) Umumiy tashqi qarz $ 3,408 trillion (31 mart 2017 yil) Davlat moliyasi

Davlat qarzlari: YaIMning 234,7% (2016 y.) Daromad 1,696 trillion dollar (2016 yilgacha). Xarajatlar $ 1,931 trillion (2016 yilgacha).

Iqtisodiy yordam Donor: ODA, $ 10.37 milliard (2016)

Iqtisodiyotga umumiy nuqtasi

1960 yildan keyingi iqtisodiy rivojlanishning o'ttiz yillik davrida, urushdan keyingi Yaponiya iqtisodiy mo''jizasi deb ataladigan tez iqtisodiy o'sish ro'y berdi. Iqtisodiyot, savdo va sanoat vazirligi rahbarligida. 1960 yillarda o'rtacha 10% o'sishi, 1970 yilda 5%, 1980 yilda esa 4% bo'lgan Yaponiyani o'zini dunyodagi 1978 yildan 2010 yilgacha Xitoy Xalq Respublikasi tomonidan eng yuqori bo'lgan ikkinchi yirik iqtisod. 1990 yilga kelib, Yaponiyada aholi jon boshiga to'g'ri keladigan daromad G'arbning aksariyat mamlakatlarida tenglashdi yoki undan ustun keldi. 1980-yillarning ikkinchi yarmida ko'tarilgan aktsiyalar va ko'chmas mulk bahosi iqtisodiy pufakchani yaratdi. Tokio fond birjasi 1990-92-yillar mobaynida qulab tushdi va 1991 yilda ko'chmas mulk narxi ko'tarildi. 1990-yillarda Yaponiyada o'sish 1,5 foizni tashkil etdi, bu esa "Lost Decade" termini paydo bo'lishiga olib keldi. Past darajadagi o'sishning yana bir o'n yilliklaridan so'ng, bu muddat 20 yil o'tgan. Shunga qaramay, 2001 yildan 2010 yilgacha aholi jon boshiga to'g'ri keladigan YaIM o'sishi Yevropa va Qo'shma Shtatlardan chiqib ketishga muvaffaq bo'ldi. Bu past o'sish sur'ati bilan Yaponiyaning milliy qarzi qisqartirilgan soliqqa tortish bazasi bo'lgan qarishdagi jamiyatda sezilarli ijtimoiy farovonlik mablag'lari hisobiga kengaydi. "Tugatilgan uylar" stsenariysi qishloq joylaridan Yaponiyadagi shaharlarga tarqalib bormoqda. Yaponiyaning tog'li, vulqonli orollari o'sib borayotgan iqtisodiyoti va katta aholini qo'llab-quvvatlash uchun etarli tabiiy resurslarga ega emas va shuning uchun importga nisbatan muhandislik yo'naltirilgan, tadqiqot va ishlab chiqarishga yo'naltirilgan sanoat mahsulotlari kabi solishtirma afzalliklarga ega bo'lgan tovarlar eksport qiladi. Xom ashyo va neft mahsulotlarini ishlab chiqarish. Yaponiya o'zining Yevropa Ittifoqi va Qo'shma Shtatlar bilan birgalikda dunyodagi qishloq xo'jaligi mahsulotlari uchun o'zlarining ichki qishloq xo'jaligi ehtiyojlarini qoplash uchun umumiy hajmda uchta eng yirik importerlardan biri hisoblanadi. Yaponiya baliq va baliq mahsulotlarini import qiluvchi dunyodagi yagona yirik milliy shirkati. Tokio Metropolitan Markaziy ulgurji bozori Yaponiyaning asosiy mahsulotlari, jumladan Tsukiji baliq bozorining eng yirik ulgurji bozoridir. Tadqiqotlar uchun Yaponiyalik balinalar xalqaro huquqqa muvofiq noqonuniy deb ko'rildi. Mamlakat bo'ylab ko'plab foydali qazilmalar qazib olingan bo'lsa-da, ko'pgina foydali qazilmalar urushdan keyingi davrda import qilinishi kerak edi. Metallga ishlov beradigan rudalarni mahalliy zaxiralar bilan ishlash qiyin bo'lgan, chunki ular past darajada bo'lgan. 1980-yillarning oxirida mamlakatning 70 foizini qamrab oladigan mamlakatning yirik va xilma-xil o'rmon resurslari keng tarqalmagan. Mahalliy, prefektural va milliy miqyosdagi siyosiy qarorlar tufayli Yaponiya o'z o'rmon fondini iqtisodiy daromad uchun sarflamaslikka qaror qildi. Mahalliy manbalar nafaqat mamlakatdagi yog'och iste'moli ehtiyojining 25 foizidan 30 foiziga etkazib berilmoqda. Qishloq xo'jaligi va baliqchilik eng yaxshi rivojlangan resurslar edi, lekin yillar davomida faqat sabr-toqat va mehnat bilan mashg'ul bo'ldi. Shu sababli millat chetdan keltiriladigan xom-ashyoni aylantirish uchun ishlab chiqarish va qayta ishlash sanoatini qurdi. Iqtisodiy rivojlanish strategiyasi zarur energiya, transport, aloqa va texnologik nou-xauni ta'minlash uchun kuchli iqtisodiy infratuzilmani yaratishni talab qildi. Oltin, magniy va kumush konlari hozirgi sanoat talablariga javob beradi, ammo Yaponiya zamonaviy sanoat uchun zarur bo'lgan ko'plab foydali qazilmalar uchun tashqi manbalarga bog'liq. Temir javhari, mis, boksit va alyuminiy, shuningdek ko'plab o'rmon mahsulotlari import qilinishi kerak.