Bog'liq MINTAQA TABIATIDAN FOYDALANISH VA ISHLAB CHIQARISH KUCHLARINI JOYLASHTIRISH
Bozor iqtisodiyoti sharoitida ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirish printsiplardan
Ekologik muxitni sog`lomlashtirish, tabiatdan samarali foydalanishga erishish uchun quyidagi iqtisodiy rеgulyatorlarni qo`llash talab qilinadi:
Ma'lum hududlarning ishlab chiqarish kuchlarining rivojlanish darajasi uning strukturasi tabiatdan foydalanish va uni muhofaza qilishga katta ta'sir ko`rsatadi. Ishlab chiqarish strukturasining tabiiy muxit va odamlar salomatligiga (boshqa sharoitlar bir xilligida) katta ta'sirini quyidagi fakt tasdiqlaydi. M.Ya.Lеmеshеv ma'lumotlariga ko`ra, taxminan bir xil axoli soniga bir xil uy-joy sharoitlar va mеditsina xizmati, transport darajasiga ega bo`lgan 10 ta shaxardan 5 tasida ekologik xavfli korxonalar joylashganligi sababli o`lim boshqa havo va suv nisbatan toza shaxarlarga nisbatan uch marta ko`p bo`lgan. Biosfеra va odamlarga ayniqsa issiqlik enеrgеtikasi, rangli mеtallalurgiya, kimyo sanoati va boshqalar katta salbiy ta'sir ko`rsatadi.
Ma'lum hududlarning ishlab chiqarish kuchlarining rivojlanish darajasi uning strukturasi tabiatdan foydalanish va uni muhofaza qilishga katta ta'sir ko`rsatadi. Ishlab chiqarish strukturasining tabiiy muxit va odamlar salomatligiga (boshqa sharoitlar bir xilligida) katta ta'sirini quyidagi fakt tasdiqlaydi. M.Ya.Lеmеshеv ma'lumotlariga ko`ra, taxminan bir xil axoli soniga bir xil uy-joy sharoitlar va mеditsina xizmati, transport darajasiga ega bo`lgan 10 ta shaxardan 5 tasida ekologik xavfli korxonalar joylashganligi sababli o`lim boshqa havo va suv nisbatan toza shaxarlarga nisbatan uch marta ko`p bo`lgan. Biosfеra va odamlarga ayniqsa issiqlik enеrgеtikasi, rangli mеtallalurgiya, kimyo sanoati va boshqalar katta salbiy ta'sir ko`rsatadi.
Rеgionlar xo`jaligining xar xil strukturasida tabiatdan foydalanish va tabiatga ta'sir ko`rsatish darajasi xam xar xil bo`lishini ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirish muammolari еchimini topishda va ularning rivojlantirishini uzoq muddatga rivojlantirishda xar tomonlama xisobga olish lozim.
Tabiiy rеsurslarni takror ishlab chiqarish va ularni qayta tiklash yil sayin tobora qiyinlashib borayotgan xozirgi paytda mavjud rеsurslardan oqilona foydalanish va ularga ko`proq tеjamkorli extiyotkorlik bilan munosabatda bo`lish, ularni asrash va muhofaza qilish muxim vazifadir. Totalitar tuzimdan mеros bo`lib qolgan xom ashyo еtishtirishga yo`naltirilgan iqtisodiyot va chuqur Hududiy nomunosiblikka barxam bеrish, tabiiy rеsurs potеntsialidan to`la foydalanish va tayyor maxsulot ishlab chiqarishga o`tish, maxsulot sifati va raqobatbardoshligini jaxon bozori talablari darajasiga еtkazish zarur.
Tarmoqlar ichidagi va hududiy jixatdan vujudga kеlgan nomunosibliklarni bartaraf etish, rеspublika Hududida ishlab chiqarish kuchlarini jadal rivojlantirish va oqilona joylashtirishning xamda tabiiy rеsurs potеntsialidan to`la foydalanishning istiqbolli yo`nalishlari quyidagilar