Ministry of development of information technologies and communications named after muhammad al-khwarizmi toshkent information technologies univeristy

MINISTRY OF DEVELOPMENT OF INFORMATION TECHNOLOGIES AND COMMUNICATIONS NAMED AFTER MUHAMMAD AL-KHWARIZMI TOSHKENT INFORMATION TECHNOLOGIES UNIVERISTY
Independent work №2

Done by: Abduraximov Abdushoxid Checked by: Mamatkulov Gulom

Tashkent-2022
Reja:

1. 
   Kirish
   
2. 
   Yashash viloyati bo‘yicha umumiy ma’lumot
   
3. 
   Hududning demografik ko‘rsatkichlari
   
4. 
   Hududning iqtisodiy va ijtimoiy ko‘rsatkichlari
   

Mustaqil ish -2

Mavzu: Yashash hududi bo‘yicha statistik va tahliliy ma’lumot tayyorlash.
Toshkent – O‘zbekiston poytaxti, Markaziy Osiyodagi eng yirik shahar. Toshkent, O‘zbekistonning ko‘plab shaharlari singari, qadimiy shahardir. Uning yoshi 2000 yildan oshadi. Yozma manbalarda Toshkent tarixi qadimgi davrlarga borib taqaladi. Bu joy mahalliy talaffuzga ko‘ra Choch deb nomlangan. Asosiy shahar Choch, ya’ni Chochkent yoki Shoshkent deb nomlangan. Keyinchalik bu so‘zning ma’nosi o‘zgardi va Toshkentga aylandi.

Taxminan miloddan avvalgi 2-asrning oxiri – 1-asrning boshlarida Xitoy solnomalarida Chirchik vodiysida Yuni viloyatining shahri borligi haqida ma’lumotlar mavjud bo‘lgan. Olimlarning fikricha, Yuni shahri hozirgi Toshkent hududida joylashgan bo‘lgan.

VI-VII asrlarda Toshkent hududi Choch davlatining tarkibiga kirgan bo‘lib, bu yerda turkiy hokimlar yashagan. 713-yilda birinchi arab qo‘shinlari Shoshga kirdi. Istilo juda zaif edi va shundan keyin o‘nlab yillar davomida Shoshni maliklar boshqargan. Faqat 751-yilda arablar va xitoylar o‘rtasidagi katta jangdan so‘ng, Shoshni egallashga harakat qilgan arablar o‘z g‘alabasini mustahkamladi. O‘sha davrdan Toshkentda bitta noyob yodgorlik – Hazrati Imom maqbarasi saqlanib qolgan.
IX-X asrlarga kelib, shahar savdo va hunarmandchilik markaziga aylandi. Bu yerda tepaliklarda joylashgan qal’a va ichki shahar – shahriston qurilgan bo‘lib, hozir u “Chorsu” eski bozorining markazidir. Qal’aning devorlari ortida saroy va qamoqxona bor edi. Qadimgi qal’a devorining minora qismi Toshkent sirki yonidan yaqin vaqtgacha ko‘rinib turardi. Qal’aning bitta darvozasi shahar chekkasi – rabotga, boshqasi shahristonga olib borardi. Oxirgisi mustaqil devor sifatida topilib, uchta darvozaga ega bo‘lgan.
14-asr oxiri va 15-asr boshlarida Toshkent bu kurashning tavsifida juda tez-tez tilga olinib, uning natijasida Amir Temur davlati avval rivojlanib, keyinchalik parchalanib ketadi. Toshkentda saqlanib qolgan ba’zi me'morchilik yodgorliklari, masalan, Shayxontohur mozori yonidagi inshootlar majmuasi ushbu davr bilan bog‘liqdir. Ular orasida Yunusxonning maqbarasi bo‘lib, uning ichki qismi o‘ymakor, tosh yarim ustunlari bilan ko‘rkam qilib ishlangan.
XVI asr boshlarida Toshkent Shayboniyxon tomonidan asos solingan davlat tarkibiga kirdi. XVI asrning ikkinchi yarmida buxorolik Abdullaxon Toshkentni qamal qilishni boshladi va uni egallab oldi. 1723-yilda Toshkent qalmiqlarga bo‘ysundirildi.
XVIII asrning ikkinchi yarmida shahar yana Buxoroning qudratini tan ola boshladi. Bu davrda Toshkent to‘rt qismga bo‘lingan edi. Shahar hokimlaridan biri Yunus boshqa hokimlarga qarshi kurashga qo‘shiladi va hokimiyatni o‘z qo‘liga oladi. Yunus davrida Toshkent shahri devor bilan o‘ralgan edi, chunki shahar doimo Qo‘qon xonligi bilan kurashga dosh berishga majbur edi. Ammo 1810-yilda Toshkent birinchi bo‘lib Qo‘qon xonligi, keyin 1865-yilda rus qo‘shinlari tomonidan egallab olindi.
20-asrning boshlarida shahar o‘zgara boshladi, chunki o‘ziga xos "Yangi shahar" barpo etildi. Toshkent ikki – eski va yangi qismlarga bo‘lindi. Biroq 1940-yilga kelib, rejalashtirish loyihasi tuzilib, unga ko‘ra, shaharning ikki qismini birlashtirish ko‘zda tutilgandi. Qayta qurish ishlari natijasida rivojlangan infratuzilmaga ega bo‘lgan ixcham hudud yuzaga keldi. Shahar obodonlashtirildi, taassurot qoldiradigan me’moriy inshootlar, xozirgi kungacha ko‘rish mumkin bo‘lgan xiyobonlar, istirohat bog‘lari barpo etildi.
Yashash viloyati bo‘yicha umumiy ma’lumot.

Mamlakat	O’zbekiston
Maydon	334.8 km^2
Rasmiy til	O’zbekcha
Aholisi (2021)	2 694 400
Zichligi	8000.5 kishi/km^2
Milliy tarkib	oʻzbeklar – 63,0% ruslar – 20,0% tatarlar – 4,5% koreyslar – 2,2% qozoqlar – 1,2% boshqalar – 7,0%
Ichki bo’linishi	12 tuman
Ilk eslatilishi	Eramizdan avvalgi 5—3 asr
Gerb

Toshkent viloyatining demografik koʻrsatkichlari raqamlarda
2022- yilning 1- oktabr holatiga Toshkent shahrining demografik koʻrsatkichlari statistik raqamlarda:
Aholi soni – 2934,1 ming kishi
Ayollar soni – 1495,6 ming kishi
Erkaklar soni – 1438,5 ming kishi
Shaharda yashovchilar – 2934,1 ming kishi
Tugʻilish soni – 54,8 ming kishi
Oʻlimlar soni – 12,7 ming kishi
Nikohlar soni – 16,4 mingta
Nikohdan ajralishlar soni – 4,4 mingta
Koʻchib kelgan – 853 kishi
Koʻchib ketgan – 441 kishi
Toshkent Shahrining iqtisodiy-ijitmoiy ko’rsatkichlari











Hulosa
Toshkent shahrining nafaq men keltirib o’tkazgan natijalari balki bundan tashqari ham erishgan yutuqlari ohirgi yillar ichida juda kop. Bullarga: Yangi parklar qurilishi (Magic city, Ashxobod), Yangi baland baland inshootlar qurilishi, Shahar infrastrukturasini juda keskin darajada rivolanishi va boshqalar shahar ichida yashashni tubdan tarzda rivojlantirib yubordi. Hamda oxirgi yillar ichida Toshkent shahrida aholi sonini ortishi ishlab chiqarish talabini chiqardi hozirda ko’p mahsulotlar cheteldan export qilinib emas balki o’zimizda ishlab chiqmoqa.