Ministrligi

1-qosımsha 
Maqset hám wasıypanıń belgileniwi: 
Temanıń atı, rejesi, maqset hám kútilip atırǵan nátiyjeler menen tanıstıraman hám 
jazıp alıwların aytaman. 
2-qosımsha 
Tema:
Internetge jalǵanǵan buyimlar (Interenet of Things (IoT) arxitekturasi 
Bultlı xızmet mińlaǵan avtoulovlarning tezligi tuwrısındaǵı maǵlıwmatlardı qabıl 
etedi hám qala avtoulovlari kartasın dúzedi, bul bolsa avtoulovchilarga eń tez marshrutni 
tabıwǵa járdem beredi. Jas futbolshınıń oyog'idagi bilezik shınıǵıw waqtında onıń 
 
Tayanısh sózler: 
Jańa temaǵa baylanıslı ózlestiriliwi lazım 
bolǵan bilimler, atama hám ańlatpaların anıqlap 
alaman hám sabaq barısında olardıń hár biri 
boyınsha túsinikler berip baraman. 
Dáslep doskaǵa 
búgúngi kún sánesin 
jazıp qoyaman 
Taza tema atın doskaǵa 
jazaman 
Jańa temanı ózlestiriw 
boyınsha rejelerdi hám 
doskaǵa jazıp qoyaman 

---

iskerligin gúzetip baradı hám maǵlıwmatlardı milliy terme jámááttiń eń tabıslı 
óspirimlerin tańlaytuǵın programmaǵa júkleydi. Sanalı esaplagichlar kórsetkishlerdi 
onlayn tárzde uzatadı, qashqınshılar haqqında xabar beredi, resursların tejewge járdem 
beredi hám kommunal xızmetler ushın tólewlerdi azaytadı. Hám aqılǵa say qabarǵan 
jerlengen konveyerlar operatordı mashinada jaqınlasıp kiyatırǵan tozıwdı eskertedi, islep 
shıǵarıw toqtap qalıwına jol qo'ymaydi hám remontlaw ǵárejetlerin azaytadı. Bulardıń 
barlıǵı " Internet zatlar" yamasa Internet zatlar (IOT)
.
Zatlar Internetiniń kontseptsiyası 
XX ásirdiń baslarında Nikola Tesla tárepinen názerde tutılǵan edi - fizikalıq radio 
tolqınları ushın barlıq ob'ektlerdi basqaradigan " úlken miya" neyronlarınıń rolin boljaw 
etdi. Jáne onı basqarıw quralları qaltasıngizga ańsatǵana jaylasıwı kerek. Ullı oylap 
shıǵarıwshı qıyal emes edi, ol tek óz zamanlasları oyda sawlelendire almaytuǵın zatlardı 
tushunar edi. 
Júz jıl ótip, " Internet zatlar" termini MIT izertlew agentligi jumısshısı Kevin 
Eshton tárepinen payda boldı. Ol insan aralashuvisiz logistika processleri natiyjeliligin 
asırıwdı usınıs etdi: kompaniyanıń bazalarında tovarlardıń bar ekenligi tuwrısında 
maǵlıwmat toplaw hám olardıń usaqlap satıw sawda noqatlarına barıwın gúzetip barıw 
ushın radio datchiklaridan paydalanıw. Hár bir teg tarmaqqa onıń jaylasqan jayı 
tuwrısında maǵlıwmatlardı jiberdi. RFID teglerinen paydalanıw jetkizip beretuǵınlar 
hám usaqlap satıw satıwshılardıń talap hám usınıs ózgeriwine munasábetin tezlestirdi: 
tovarlar rezervde emes, bálki kerekli jayǵa jiberilgen. Etiketlashni engiziw nátiyjesi 
bahalandı hám 2007 jıl yanvarınan berli Amerikanıń eń iri usaqlap satıw sawda 
tarmaǵınıń barlıq jetkizip beretuǵınları tek RFID jarlıǵı menen ónim islep shıǵarıwdı 
basladılar.
Zatlar Internetiniń kontseptsiyası mashinadan mashinaǵa baylanıs principine 
tiykarlanadı : insan aralashuvisiz elektron apparatlar bir-biri menen " baylanıs qılıwadi". 
Zatlar interneti avtomatizatsiya, biraq odan joqarı dárejede. " Sanalı" úylerden ayrıqsha 
bolıp esaplanıw, sistema túyinleri Internet arqalı maǵlıwmat almaslaw ushın TCP / IP 
protokollarınan paydalanadılar.