Министерство высшего и среднего специального образования СНГ

Ma’lumotlarni aks ettirish uchun grafiklardan foydalanish. 

---

121 
 
  
 
103- rasm. Waveform Graph aks ettirishni grafik elementi. 
Grafiklar  yordamida  virtual  asbob  odatda  ossilogramma  ko’rinishidagi 
ma’lumotlarni  massivda  yig’ilganini  aks  ettiradi.  103-  rasmda  grafik 
elementlardan  biri  namoyish  qilingan:  ossilogrammalar  grafigi  (Waveform 
Graph).  
Ossilogrammalar  grafigi  boshqarish  elementlari  va  aks  ettirish  palitrasida 
joylashgan  bo’lib  grafigi  (Modern 

Graph)  bo’limida  ossilogrammalar  grafigi 
(Waveform Graph) faqat bir qiymatli funksiyalarni aks ettiradi y=f(x) kabi ularni 
nuqtalari  X  o’qi  bo’ylab  bir  tekis  joylashgan.  Ikki  koordinatali  ossilograflar 
grafigi  (XY  Graph)  har  qanday  nuqtalar  to’plamini  aks  ettiradi.  Huddi  bir  tekis 
taqsimlangan tanlanish yoki yo’q.  
Ossilogrammalar  ko’pchiligini  aks  ettirish  uchun  boshqarish  panelini 
ossilogramma  hususiyatlarini  (Plot  legend)  o’zgartirish  kerak.  Ossilogrammalar 
ko’pligi  grafigi  old  paneldagi  muhitni  tejash  maqsadida  va  ossilogrammalar 
haqidagi  ma’lumotlarni  o’zaro  solishtirish  uchun  ishlatiladi.  Ossilogrammalar 
grafigi  (Waveform  Graph)  va  ikki  koordinatli  grafik  (X  –  Y  Graph)  avtomatik 
ravishda ossilogrammalar ko’pligini aks ettirish rejimini qo’llaydi.  
Ossilogrammani yagona grafigi yagona massivlar bilan ishlaydi va massiv 
haqidagi  ma’lumotlarni  grafikda  nuqtalar  ko’rinishida  namoyish  etadi,  X  o’qi 

---

122 
 
  
bo’yicha  1  ga  teng  va  x=0  boshlanishi  hamda  o’sishi  bilan.  Ossilogrammalar 
ko’pligi  grafigi  ma’lumotlarni  ikki  o’lchamli  massivi  bilan  ishlaydi,  bu  yerda 
massivni  har  bir  qatori  bittali  ossilogramma  ma’lumotlaridan  iborat  bo’lib, 
nuqtalar ko’rinishida bo’ladi va ular boshlanishi X=0 bo’lgan x 1 ga teng bo’lgan 
o’q bo’yicha o’sadi.  
Ikki  o’lchamli  ma’lumotlar  massivi  ko’rinishidagi  ossilogrammalar 
grafikda har bir ustuncha ko’rinishda namoyish qilish uchun ma’lumotlar massivi 
terminalini  grafikni  ma’lumotlarni  qabul  qilish  terminali  bilan  ulash  kerak, 
shundan  keyin  grafik  maydonidagi  sichqonchani  o’ng  knopkasini  shaqillatamiz 
va  kontekst  menyusidagi  Транспонирование  массива  (Transpose  Array) 
punkdan tanlaymiz.  
Ikki  koordinatali  grafiklar  universal,  ular  dekart  koordinatalar  tizimidagi 
ko’p qiymatli funksiyani aks ettirish uchun mo’ljallangan. (Yopiq egri chiziqlar, 
vaqt  bo’yicha  o’zgaruvchan  vaqt  bazasiga  ega  bo’lgan  ossilogrammani 
taqsimlanishi).  
Bittali ikki  koordinatali ossilogrammalar  grafigi  (X,Y  graph) ma’lumotlar 
guruhi bilan ishlaydi, ular X va Y massivlar tarkibida bo’ladi. Ossilogrammalarni 
ikki  koordinatli  grafigi  (X  Y  graph)  ni  ham  nuqtalar  massivi  qabul  qiladi,  bu 
yerda  nuqtalar  –  ma’lumotlar  guruhi  X  va  Y  bo’yicha  shkala  qiymatlariga  ega 
bo’ladi.  
Ossilogrammalar  ko’pligini  ikki  koordinatli  grafigi  ossilogrammalar 
massivi  bilan  ishlaydi,  ularda  ma’lumotlar  ossilogrammasi  –  klaster  X  va  Y 
qiymatlar  massivi  qiymatiga  ega  bo’ladi.  Ossilogrammalar  ko’pligini  ikki 
koordinatli  grafigi  ossilogrammalar  ko’pligi  massivini  ham  qabul  qila  oladi,  bu 
yerda har bir ossilogramma nuqtalar massividan iborat bo’ladi. Har bir nuqta X 
va Y bo’yicha qiymatlardan iborat ma’lumotlar guruhidir.