Министерство высшего и среднего специального образования СНГ

«New VI Library» 
 
tugmasini tanlashimiz kerak tugma bosilganidan keyin yangi kutbxona nomi ko’rsatiladi 
undan keyin esa ushbu fayl yaratilgan kutbxonada saqlanadi. 
Kutbxonalarga  xizmat  ko’rsatish  uchun 
LabView
 
«LabView  VI  library  manager» 
 
menyu punktidan foydalanish mumkin.
 
Kombinatsiyalashgan raqamli qurilmalarni (KRQ) ishlashini modellash misoli. 
Ishning  maqsadi:  LabView  muhtida  KRQ  larni  ishlashini  modellash  va  o’rganish: 
shifrator  deshifrator  multiplekssor  demultipleksor;  ushbu  elementlarni  kichik  dasturini 
kutbxonasini yaratish; ularni ma’lumotlarini sonli hillarini o’rganish; bitta hilini ikkinchi 
hiliga ikkinchi hila ma’lumotlariga konversatsiyasi; massiv va klasterlardan foydalanish 
“Variant” strukturasini o’rganish. 

---

196 
 
  
Jihozlanishi:  displeyli  sinf,  LabView  vizuval  dasturlash  muhiti  7.0  va  undan  yuqori 
versiyalar. 
Mantiqiy qurilmalar ikkita sinfga bo’linadi: kombinatsiyalashgan va ketma ket. 
Qurilma  kombinatsion  deyiladi  agar  ularni  chiqish  signallari  vaqtning  bazi 
momentlarida  bir  manoda  chiqish  signallari  bilan  aniqlanadi,  vaqtning  shu  momentida 
mavjud bo’lgan. 
Aksincha  qurilma  ketma  ketlik  yoki  yakuniy  avtomat  deyiladi  (raqamli  Avtomat, 
xotirali  Avtomat).  Ketma  ketlik  qurilamalarida  albatta  xotira  elementlari  bo’ladi.  Bu 
elementlarni  holati  kirish  signallarini  kelishini  oldingi  tarixiga  bog’liq  bo’ladi.  Ketma 
ketlik qurilmalarni chiqish signallari nafaqat ushbu vaqt momentida kirishlarida bo’lgan 
signallar  bilan  emas  xotira  elementlarini  holati  bilan  ham  aniqlanadi.  Shunday  qilib 
ketma  ketlikli  qurilmalarni  malum  kirish  signallari  ularni  ishini  avvalgi  tarixiga  ham 
bog’liq bo’ladi. 
Deshifrator.
  Deshifrator  deb    n  –  razryadli  ikkilik  kodni  mantiqiy  signallaga 
aylantiruvchi kaminansion qurilmaga aytiladi, u mantiqiy signall chiqishda o’nlik tartib 
raqamiga  aylanadi  va  u  ikkilik  kodiga  mos  keladi  to’liq  deshifrator  deb  ataladigan 
qurilmani kirish va chiqishlari soni  
 nisbat bilan bog’langan bu yerda n kirishlar 
soni m esa chiqishlar soni. Uchta kirish va sakkizta chiqishga ega bo’lgan deshifratorni 
ishini quyidagi chinlik jadvalida ko’rish mumkin. 
LabVIEW
  da  o’xshash  virtual  deshifratorni  yaratish  uchun  old  paneliga  uchta  uzib 
ulagichni  va  sakkista  svetodiodli  indikatorni  joylashtiring  (162-  rasm)  uzib  ulagichlar 
deshifratorni  kirishdagi  raqamli  kodini  modullaydi,  svetodiodli  indikatorlar  esa  – 
deshifratorni chiqish signallarini. 
Deshifratorni  struktur  sxemasini  ado  etilishi  bir  necha  yo’l  bilan  mumkin.  Birinchi 
yo’l  –  ushbu  asbobni  struktur  sxemasini  yaratish  unda  birinchi  Laboratoriya  ishida 
o’rganilgan  mantiqiy  elementlarni  tayanchiga  asoslanamiz  va  ushbu  qurilmani  chinlik 
jadvaliga (163- rasm). 
 
 
 

---

197 
 
  
Jadval . Deshifratorni chinlik jadvali 
 
 
162- rasm. 3x8 deshifrator asbobini old paneli. 
 
163- rasm. Mantiqiy elementlardagi 3x8 deshifratori. 

---

198 
 
  
Ikkinchi  yo’l  asbobni  struktur  sxemasini  yaratishda 
Labview  («CaseStructure»)
  
boshqaruv 
strukturasidan 
foydalanamiz 
(164- 
rasm). 
LabView  “Variant”