Министерство высшего и среднего специального образования республики узбекистан

Bozor narxining shakllanishi — tovar-pul munosabatlari-ning muvofiklashtiruvchi vosita, daromad va xarajatlar, mahsulot bahosi va qiymati muhim iqtisodiy kategoriyasidir. Mahsulot bahosi yuqori bo’lsa, u bozorda raqobatbardosh bo’lmaydi, arzon bo’lsa korxona zarar ko’rishi mumkin. U quyidagicha aniqlanadi:

N = T + F,

bu erda:

N — mahsulot bahosi;

T — mahsulot tannarxi;

F — foyda.

6. Qimmatbaho qog’ozlar — fond bozorining tarkibiy qismi, mulkka egalik ekvivalenti hisoblanadi. Bunda aksiya — korxona aksiya kapitaliga qo’shilgan payni ko’rsatuvchi qimmatbaho qog’ozdir. U foydaning bir qismini dividend shaklida olish imkonini beradi. Veksel — bir shaxsning ikkinchi bir shaxs oddidagi pul majburiyatini aks ettiruvchi qarzdorlik hujjati hisoblangan , qimmatbaho qog’ozdir. Obligatsiya — aniq belgilab qo’yilgan foiz miqdorida yillik daromad olish huquqini beruvchi qimmatbaho qog’oz. Kredit kartochkalari — pul o’rnini bosuvchi hujjat bo’lib, ularga egalik qiluvchilar o’zlari hisob raqamlarida bo’lgan pul s miqdoriga tovarlar sotib olishlari mumkin, xizmatlar haqini; to’lay oladilar. Dividendlar aksiyalar uchun to’lanadigan foydaning bir qismidir.

7. 
   Soliq tizimi — davlat g’aznasini to’ddiruvchi muhim iqtisodiy mexanizm bo’lib, soliq korxona va fuqarolardan olinadi.
   
8. 
   Mulk shakli — mulkka egalikni bildiradi.
   
9.